بۆ ڕیبین هەردی : – تیۆریزەكردنی ڕق و كینە .. ئەبوبەكرجاف .
La theorisation de la haine
بۆ دۆزینەوە و بینینی پەیوەندیی و لێكچون و دەرگیربوونی فكری و فەرهەنگی نێوان زۆر لە هاورێیانی ( ڕەهەند) و جۆرێك لە گوتاری ( نهلیستی – ئەنارشی ) پۆستەكانی قوتابخانەی فكری فەرەنسی , هیچ خۆ ماندو كردنی ناوێت , رەنگە تۆزێك ئاگایی كەمی بوێت بە ئاشنابوون بە ( پۆست – مۆدیرنەكانی فەرەنسا لە چەشنی ( فۆكۆ , دوریدا , لیوتار ..) . بە تایبەت پۆستهایەك كە ( تەنها ڕەهەندە نیهلیستییەكەی نیچەی وەرگرتبێت .. ) ئەو هەموو بێرێزییە ( ئیدۆلۆژی – تیۆریی) ەی بەرانبەر بڕێكی زۆر میراتی ( تیۆری –) بەشەریەت ئەكرێت , هەر لە سەردەمی ئەفلاتونەوە تا میراتگرانی قوتابخانەی فەلسەفەی نەمریی لە سەدەكانی بیستەمدا …. لە چەشنی چەمك و ئەزمەنە مرۆییەكانی .. : دەسەڵاتle pouvoir , یاسا la loi , فەزیلەت les vertus , مۆراڵی سیاسی و سیاسەتی مۆراڵ ,… دەسەڵات و ئەكتەرەكانی ناو ئەم كایەیە كراون بە دێۆ ( Diabolisation ) . وەك ئەوەی نمەونەیەكی ( ئەنترۆ پۆلۆژی , سیاسی ) گردبوونەوەیەكی ئینسانی بینرابێتەوە , خاڵی خاڵی لە دەسەڵات , ئینسانەكان بە ئاشتی و ئارامی و نییەت پاكی پێكەوە ژیا بن ..؟؟!! ئەمە بێئاگاییەكی ( فكری -تیۆری ) نییە , ئەمە پێشداوەری و سەپاندنی رق و كینەیەكی كەڵەكەبووی ویژدانێكی بیمارە .
هەر زۆر ئاشكرا بوو پرۆژە ( سیاسییە – ریفۆرمخوازییەكەی ) برادەرانی( ئۆپۆزسیۆن و تیۆریست و بیرمەندەكانیان ) لە سەر ( ئەكتەر وەستابوو نەك ئەكسیۆن…!! ) وەك ئەوەی بە جێكۆركێ پێكردنێكی ئەكتەرو دەموچاوەكانی ناو كایەی دەسەڵات , كتوپڕ ئەم گردبوونەوە كوردییە , ببێتە گردبوونەوەیەكی مەدەنی و مۆدێرن ..؟؟!! ئەڵتەرناتیڤەكانی برادەرانی ئۆپۆزسیۆن . وەك ئەوەی ئەكتەر و دەموچاوی ( ناو مێژوو زمانی كوردی نەبووبن .. كۆمەڵێك مەلایكەت , فریاد ڕەسگەڵێك تەنها لە قەتوی عەتاری ئۆپۆزسیۆنی كوردیدا بوو ( ئەم هێزانە بە دەسەڵات و ئۆپۆزسیۆنەوە بیدعەی محەلییان زۆرە ..! ) ئەمانە یا بێئاگا یا نەیاندەویست ئەو حەقیقەتە ( سۆسیۆ- ئیپستممیە ) بیبینن كە ( (دابڕانی مەعریفی و جیاوازی نێوان دوو زەمەن ) پرۆسەیەكە , پێش هەر شتێك كاركردنی ئەوێت بە ( ئەقڵ و لە ناو خودی ئەقڵدا) . چ جای ئەوەی قسەكردن و تیۆریزەكردن بۆ مانێڤستكردن و دەرخستن و زەقكردنەوە ( دوو گوتاری ئەقڵی – سیاسی) جیاواز , لە نێۆ یەك نەوەدا… نەوەیەك كە خوێنی شۆڕگێری لێ ئەچۆرێت , بێهوەدەییە , لێرەوە بە ناچاری ئەچینە سەر بابەتێكی نوسەر .
( رێبینی ئەحمەد هەردی) لە بارەی سەروتاری ئەم رۆژانەی ( رۆژنامەی خەباتەوە نوسرابوو) , هەوڵێك هەیە , ئەم هەوڵە پەرتەوازەو پرش و بڵاو نیە , پرۆسەیەكە ( بە باكگراوندێكی ( ئیدۆلۆژی , ناوچەگەرای, سیاسی ) پەلاماری ماڵی بارزانی ئەدەن , بێاگاش نیین لەوەی خودی شۆڕرشی ئەیلول و مەلا مستەفای بارزانی ( دابڕانێك بوو لە چركەساتێكی( سیاسی كلاسیكی خێڵەكی ) بوونی كوردەوە بۆ چوونە ناو گوتارێكی( سیاسی – رێكخراوەیی) نوێ , چركە ساتێك بوو . ۆ سیاسەت و شۆڕش( پێش و پاش) خۆی دروست كرد .
ئەمە حەقیقەتێكی (سۆسیۆ- پۆلەتیكی ) نكۆڵی لێنەكرا و نەشاراوەیە .. كاك رێبین هەستاوە بە فاڵگرتنەوەو (برَێكی زۆر تەخوین و گومانی خراپ و بەرهەمهێنانی وێنەی ( ساختەو تێكدراوی بە ئەنقەست) لە سەر ماڵی بارزانی لە مێژووی دوێنێی سیاسیانداو فاڵگرتنەوە بۆ سبەینێشیان , كە تا نەفخی سور و , دەستبەرداری دەسەڵات نابن ..
من نەمبیستووە و نەوتراوە كە بنەماڵەی ئەم خێزانە شۆڕشگێرە كاریان ( بە میراتی كردنە دەسەڵاتە) لە سەر خۆیان . بەڵێ سەرۆكی هەرێم (نەك 30) كورسییەكەی پارتی ) رێژەیەكی بەرزی دەنگەكانی هێناوە , فەرمون ئێوەش لە خۆتان ڕابیبینن و وەرنە پێشەوە … هەرچی تایبەتە بە رێژەی (30) كورسی پارتییەوە , كاك رێبین خۆیشی باس ئەوە دەزانێت , بۆچی كرا بە (30) كورسی و بە ئیستیحقاقاتی هەڵبژاردن بووایە , پارتی چەند كورسی بەرئەكەوت و چەندێكی بەخشی ..!!. تایبەت بە ( ڕێكەوتنی ستراتیژی یەكێتی و پارتی ) , هەر كەسێك ئەگەر نییەتی پاك بێت , ئەگەر ویژدانێكی تەندروست و ساغ و سەلامەتی هەبێت , تێدەگات بە دەیان قات بون و بەردەوامی ئەم ڕێكەوتنە , چەند سودی ( وجودی ومۆراڵی و سیاسی و ئابووری , دەرونی , كۆمەڵایەتی ..) بە تاك و كۆمەڵگەی كوردی بەخشی , كۆمەڵگەیەك تا سەر مۆخ ماندووە بە دەست جەنگی ناوخۆیی و دەرەكی ) بە درێژایی مێژووی (ئەم رێكەوتنە ستراتیژییە ) , متمانەو پێكەوە هەڵكردن و دیالۆگ و ئاوەدانی ئەبینین , من بۆ خۆم لە ( غیاب و نەبوونی ئەم رێكەوتنەدا جگە لە شەڕی براكان و هاوشاریان و هاوماڵەكان. .) هیچی ترم نە ئەبینی , ئەگەر چی لە سەر ئاستێكی ( سیمبۆلیش ) بوایە.
ئیتر ئەم نەرمی نواندنەی یەكێتی , (چ خراپەیەكی ) هەبووە ..؟؟!! خۆ تەنها یەكێتی نەرمی نەنواندووە , پارتیش نەرمی نواندووەو ئەبێت نەرمی بنوێنن چونگە ( نەرمی نواندن ) ناچارییەكی ( ژیانە بە گشتی و ژیانی سیاسییە ) بە تایبەت تر . لە دۆخ و زەمەنی دەركەوتنی ( فرە كولتوری كۆمەڵگاو كۆمەڵگەی فرە كولتوردا la societe multiculturelle).ئەم نەرمی نواندنە ( بۆ هێزو كەسانێك بێمانایە ) كە تەنها بەرژەوەندیان لە بەردەوامی جەنگ و ململانێی ڕەق و بەریەككەوتنی توندایە ..
سیستەمی (سەرۆكایەتی ) هەرچۆنێك بێت , ئەوە كۆنتێكستە ( سۆسیۆ- سیاسسیەكە ) یە دیاری ئەكات , چركەساتی ( وجودی – سیاسیەكەی كۆمەڵگەیەك دیاری ئەكات , كە ئاگادارە ( بە یار و نەیار , بە بەرژەوەندی باڵای نەتەوە , بەئاسایشی نەتەوە , بە خەونی نەتەوە , بەو هێزە بەربەری – دۆزەخیانەی ) چۆن لە ئَێمە ئەڕوانن , لە كوردبونمان , لە جوگرافیامان … ئەم حەقیقەت ( سیاسیە) گەورانەش , لە كتێبێكی ( بابەكی ئەحمەد یدا ) نین , لای هابرمازو فەزا گشیییەكەی نییە لە كۆمیۆنێتییەكی وەك فەرەنسادا نییە , كە كۆمەڵگەیەكی ( سەرو ناسیۆنالیستە و سیستەمی سەرۆكایەتیەكەشی ڕاستەوخۆ لە خەڵكەوەیە ..؟؟! ) ( لە فەزای قاوەخواردنەوە نییە لە پشت مێزێكی دەزگایەكی ڕۆشنبیرییەوە نییە , كە تەنها باس و خواس كتێبە و تیۆر ئاسمانییەكانێتی ) .
لە ( كەركوكد ایە كە ئەم چەند رۆژەو سەدان رۆژی تر خوێنی لێ ئەڕوات … كە ئەو بەڕیزانە كاتێك وێنەكەش لە تێلیفزیۆنەوە ئەبینن , بەرگە ناگرن و ئەچنەوە ناو كتێب … هەرچی پەیوەندی پارتی و یەكێتییە , بە ناچاری ئەچینەوە سەری : لەم زەمەنانەی دوایدا , پەیوەندیەكە بڕیِكی زۆر سیمایەكی بە تەنگەوە هاتن و و خەمخۆری پێوە دیارە , كە پارتی بە تەنگی یەكێتییەوە بووە , لە سەرو بەندی نەخۆشكەوتنی بەرێز مام جەلالدا بە ئاشكرا ئەڵێین ( مام جەلال بە تەنها موڵكی یەكێتی نییە , موڵكی كوردەو مۆڵكی پارتیشە …. جا ئەم حەقیقەتانەو سەدانی تر بۆ هەركەس جێگەی لە سەر وەستان نەبوایە , ئەبێت ئەمانە پرانسیپی ( ئەخلاق ی) گەورە بێت , پێش هەموی بۆ خوێنەوارەكان .
ئەو حوكەمە (بەهایی – مۆراڵیانەشی ) كە ئەدرێت, ( بە دەر لەوەی ئەمانباتە ناو مۆراڵەوە) . دەرگیرو بەریەكەوتووە لە گەڵ ( فەلسەفەی سیاسی , فەلسەفەی مۆراڵ…). گیرو گازمان لە گەڵ( زۆر دیاردەی نەخوازراوی (مۆراڵی – سیاسیدا) دەبێت قوڵمان بكاتەوە , ووردمان بكاتەوە لە گەڵ (ستراكتۆری سۆسیۆلۆژی , پسیكۆلۆژی , سیاسیانەی) كۆمەڵگەی كوردیدا, كە بونیادی و درێژخایەنن لە ئەكسیۆن و جەبری ئەكسیۆن دایە نەك ئەكتەر.
1,161 جار بینــراوە لەڕەهێڵپۆست
