دکتۆر کەمال میراودەلی : پرۆژەی هاوپەیمانی نەتەوەیی کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان .
ئەم پرۆژەیەم وەک پێشنیازێک بۆ دەستنیشانکردنی بنەما سەرەکییەکانی هاوپەیمانی نەتەوەیی لە نێوان هێزو گرۆو گەلانی بەشەکانی کوردستندا نووسیوە و مەبەست چەسپاندنی
پرینسیپە دەستوورییە سەرەکییەکانە کە بە باوەڕی من لەم قۆناغەدا پێوسیتە ببنە بنەمای کۆرایی [توافق] ی نەتەوەیی و چوارچێوەی تیۆریی و یاسایی بزاڤی رزگاریخوازیی کورد لە قۆناغەکانی ئایندەدا .
هەروەها ئەم ماددانە دەشێت ببنە بنەما سەرەکییەکانی دەستوورنامەی هەر بەشێکی کوردستان
بە ناوی خوداوەندی بەخشندەی میهرەبان
بە ناوی خاکی پیرۆزی کوردستان
بە ناوی گەلی ستەمدیدەو خەباتکاری کوردستان
بە دلسۆزیی و وەفاداریی بۆ گیانی پاکی کاروانی نەپساوەی شەهیدانی سەربەرزی رێگەی ئازادیی کورد و کوردستان و سەدان هەزار قوربانیانی کۆمەڵکوژیی و جێنۆسایدو تاوان
ئێمە نوێنەرانی نەتەوەی کوردستان بە هەموو گەل و گروپ و تاکە جیاوازییەکانییەوە
لە پێناوی یەکخستنی وتارو خواست و ئامانج و هیواو وزەو رێبازی خەباتی رۆلانی گەلەکەمان
بۆ سەلماندنی سەروەریی و مافی خۆىریاردانی چارەنووسی نەتەوەیی و مرۆڤییمان و خۆشگوزەرانیمان لە سەر خاکی پیرۆزمانداو حوکمی دیمۆکراتی خەڵک لە لایەن خۆیەوەو بە خواستی ئازادیی خۆی
بۆ دەربڕینی سروشتی کەلتووری کراوەی ئازدیخوازو ئاشتییخوازو دیمۆکراسییخوازو مرۆڤپەروەرانەی خەلکی کوردستان بە درێژایی مـێژوو
بۆ ئەوەی خاک و گەلی کوردستان ببێتە هێزێک بۆ دایەلۆگ، دۆستایەتی و یەکخستن و پێشکەوتن وپێکەوە ژیانی ئاشتیی وتەبایی لە رۆژهەلاتی نێویندا
ئەم دەستوورنامە یە پێشکەشی نەوەکانی ئێستاو داهاتوومان دەکەین
کوردو کوردستان
ماددەی ١: کوردستان خاکی کوردو کوردستانییەکانە. هەموو هاولاتییەکی ئەم ولاتە وەک یەک مافی یەکسانی لە ژیان لەم خاکەداو بەهرەمەندبوون لە سەرچاوەو داهات و دەرفەتەکانی کارو خۆشگوزەرانی و پەروەردەو پێگەیشتن و گەشەکردن و بەختەوەریی هەیە. ئەم دەستوورە مافی ژیان و ملکدارێتیی و کارو وەزیفەو دەرفەتی یەکسان بۆ هەموو هاولاتییان بێ جیاوازیی رەنگ و رەگەزو نەژادو ناوچەو بیرو راو ئایین و ئایینزاو هەر جۆرە جیاوازییەکی تر زامن دەکات .
ماددەی ٢: مافی سروشتزای هەر کوردستانییەکە کە لەم خاکەدا لە دایک بووبێت یان رەەسەنەکەی بۆی بگەرێتەوە، یان تێیدا بژیت و کار بکات و پابەند بێت بە دەستوورو یاساکانیەوە، کە ببێتە هاولاتی کوردستان و لە هەموو ئەو ماف و ئازادیی و ئەرکانە هاوبەش ىێت کە ئەم دەستوورە زامنیان دەکات .
ماددەی ٣: مافی خودایی و سروشتی و ئەبەدی خەلکی کوردستانە کە بە ئازادیی خۆیان شێوەی حوکمرانی لە ولاتی خۆیاندا بە دیمۆکراتیی بریار بدەن و و دەزگای نەتەوەیی خۆبەرێوەبردنی خۆیان هەلبژێرن و دابمەزرێنن و چونێتی پێوەندی خۆیان لەگەڵ گەلانی ناوچەو دنیادا دیاریبکەن و ژیانی ئابووریی و کۆمەلایەتی و کەلتوورییی خۆیان بەو شێوەی خۆیان دەیانەوێ پەڕەپێبدەن .
ماددەی ٤: ئەوە خواستی مێژوویی و سروشتی بە هێزو رەوای خەلکی کوردستانە کە یەکێتی هەموو ئەو خەلکانەی کە کوردستانیین و هاولاتی کوردستانن بە جیاوازی ئەزموون و ناسنامەو مـێژوویانەوە بەدەستبێنێت، بەو باوەڕ و هوشیارییەوە کە کوردستانیکی هاوکار و یەکگرتوو – و یەکخەر، تەنیا لە ڕێگەی ئاشتی ودایەلۆگ و دیمۆکراسیی و هاوکاریی شارستانیی و ئابووریی و کەلتووریی لەگەڵ نەتەوەکانی ئەو گەلانەی لە دوای جەنگی جیهانی یەکەمەوە پارچەکانی کوردستانیان تێدا حوکمکراوە، دێتە دی جا چ لە شێوازی سسیتمێكی فیدرالی یان کۆنفیدرالی یان سەربەخۆیی تەواو دابێت بە مەرجێ گەلی کوردستان لە هەر بەشێکی کوردستاندا بە شێوازی دایەلۆگ و دیمۆکراسی و لە رێگەی پرۆسەی یاسایی نێونەتەوەیی و رێفراندۆمەوە ئەو جۆرە سیستمە ئازادانە بە خواستی خۆی هەڵبژێرێت .
ماددەی ٥: لە بەر هەلومەرجی مێژوویی و جوگرافیی و کەلتووریی و فرەرەنگی کوردستان، گەلی کوردستان چ لە سەر خاکی خۆیدا بە گشتی و لە هەر پارچەیەکی خۆ بەرێوەبەرییدا، سیستمی نانێوەندیی و فیدرالیی یان کۆنفیدرالیی بە سیستمێکی عەقلانی پراتیکیی و دیمۆکراتیی و کۆمەڵخوازیی دەزانێ بۆ بەرێوەبردنی ژیانی ئابووریی و سیاسیی و ئیداریی خەڵکی کوردستان و دامەزراندنی شارستانێتی مرۆڤایەتی مۆدێرنی هاوبەش لەگەل گەلان و ولاتانی ناوچەکەو جیهاندا .
ماددەی ٦: لەگەڵ هەر هەنگاوێكی سیاسی و پراتیکی هاوپێوەندی یەکێتی نەتەوەیی لە نێوان پارچەکانی کوردستاندا یان لە نێوان پارچەکانی کوردستان و گەلانی فیدرالیدا، ئەو دەزگاو ئامرازە تەنفیزییانە دادەمەزرێن کە ئەو پێوەندییانە دەستووریی و یاسایی ئاسایی و دەزگایی دەکەن بە ئاقاری ئاسانکاریی و پتەوکردنی یەکێتی و هاوکاریی نەتەوەیی و نیشتیمانیی .
ماددەی ٧: کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان پشتگیری حکومەتی هەرێمی کوردستان دەکات و بە دەسکەوت و هێزی نەتەوەیی هەموو بەشەکانی کوردستانی دەزانێت .
گەل و حکومەتی هەرێمی کوردستانیش پشتگیری خەباتی ئاشتیخوازانەو مەدەنییانەو دیمۆکراتییانەی گەلی کوردستان لە ناوچەکانی تری کوردستاندا دەکەن بۆ چارەسەرییەکی ئاشتیخوازانەی دیمۆکراتیی و فیدرالیی، یان کۆنفیدرالیی کێشەی کورد یان هەر شێوەیەکی تری مافی خۆ-بڕیاردانی جارەنووس کە خەلکی هەرێمەکانی کوردستان بە خواستی دیمۆکراتی ئازادانەی خۆیان هەڵی ببژێرن .
سەرۆکایەتی و گەل و حکومەت و حیزبەکانی هەرێمی کوردستان بە هێچ جۆرێک بە شێوەیەکی راستەوخۆ یان ناراستەوخۆ نابێ دەستنبخەنە ناو کاروباری سیاسیی و سەربازیی ناوخۆیی کوردی بەشەکانی ترەوە. هەموو هاوکارییەکی نەتەوەیی دەبێ ئاشتیخوازانەو بنیاتنەرانەو لە ئەنجامی کۆنفرانسی نەتەوەیی و بەستنی پەیمانی نەتەوەیی دیمۆکراتیی و لە رێگای کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستانەوە بێت
دەولەت
ماددەی ٧: کورد نەتەوەیەو لە سەر خاکی خۆیدا مافی بریاردانی چارەنووسی خۆی بە خواستی ئازاد و دیمۆکراتییانەی خۆی و هەلبژاردنی شیوەی حوکمرانی هەیە .
ماددەی ٨: خەلکی کوردستان لە هەر بەشێکدا مافی بریاردانی چارەنووس بە دەست بێنێت، سسیستمی دیمۆکراسی هەڵدەبژێرێت کە سەروەریی و بریاری سیاسیی تێیدا لە گەلەوە و بۆ گەل بێت .
ماددەی ٩: بەشەکانی کوردستان چ وەک بەشی فیدرالیی دەوڵەتانی تر یان پارچەی نانێوەندیی کوردستانی یەکگرتوو، پێیان دەوترێت: باکووری کوردستان، باشووری کوردستان، خۆراوای وکردستان و خۆرهەلاتی کوردستان. هەروەها دەشێ لە حاڵەتی سسیتمی فیدرالی یان کۆنفیدرالیدا، لە پاڵ ئەو ناوانەوە پێشیان بوترێ: کوردستان لە تورکیادا، کوردستان لە عێراقدا، کوردستان لە سوریادا و کوردستان لە ئێراندا. یان هەر ناوێكی تر کە گەل بە ئازادیی لە ئەنجامی رێفراندۆمدا قبوڵی بکات بە مەرجێ وشەی کوردستانی لەگەڵ بێت .
ماددەی ١٠: دەسەلاتی حوکمرانی لە هەربەشێکی چارەنووسداری کوردستاندا لە ڕیگای ئەو دامەزراوە تەنفیزییا نەی حکومەتەوە پراکتیس دەکرێن کە بە دەستووری دیمۆکراتی دایان دەمەزرێنێت .
