بەهرۆز جەعفەر : سەرۆک ، با دووزیش گورگ بیخوات !
مێژووى دووز خورماتوو ، ئەگەڕێتەوە بۆ ناوەڕاستى هەزارەى سێهەمى ( پێش میلاد ) . یاخود بۆ سەروەختى شارستانیەتى ئاشورییەکان ، چۆن لەهەولێر قەڵاى هەولێرو لەکەرکوک قەڵاى کەرکوک دروستکراوە . ئاوەهاش ئاشورییەکان بۆ بەرگرى کردن لە هێرشەکان ، قەڵاى ( خەرشیتۆم ) یان لە دووز خورماتو ، وە ( داقوقا ) شیان لە قەزاى داقوق ، وەک مەعەسکەرێک بۆخۆیان دروستکردووە . هەر لەکۆنەوە عەشایەرە تورکمانەکان لەدوز نیشتەجێبون ، لەتازەترین مێژووشدا قەزاکە لە ساڵى (1976) ەوە ، لەسەر پارێزگاى کەرکوک دەرکراوەو بەهەرچوار ناحیەى ( ئامرلى – بەستاملى – سلێمان بەگ – قادرکەرەم ) ەوە ، خراوەتە سەر پارێزگاى ( سەلاحەدین) . کەزۆربەیان کورد نشین بون . بەتایبەت ناحیەى قادرکەرەم کە لەکۆندا قەزابووە ، سەرانسەرى بەخاک و تاکەوە کوردی بووە .
لەئێستادا ، دووز ، جگە لەشوێنە ستراتیجییەکەى ، لەسەر ڕێگەى بەغداو ، نزیک لەدواخاڵە سنورییەکانى کوردستانەوە ، ئەناڵێنێت بەدەست پەلامارى تیرۆریستى و پلانى ناحەزانەى کوتلەسیاسییەکانى عێراقەوە . ماوەى ڕابردوو کە فشارێکى زۆر لەسەر تورکمانەکانى دووز بوو ، سەرنجى ئەوەمان دا ، کە وەزیرى دەرەوەى تورکیا ” ئەحمەد داود ئۆغلۆ “، نیازى خۆى نیشان دا ، کەسەردانى قەزاى دووز بکات . لەکاتێکدا لەڕووى ئەتەکێتى سیاسیی و دیبلۆماسییەوە ، وە لەڕووى پاراستنى ئەخلاق و ڕیزگرتن لە وڵاتانى دراوسێوە ، کارێکى نەگونجاوە ، وەزیرى دەرەوە بۆ کارێکى سیاسیی ڕووبکاتە شوێنێک لەوڵاتێکى تر ، نە پایتەختەو ، نە بەنیسبەت عێراقیەکانیشەوە هێندە جێی گرنگییە !.. ئەبێت دووز چى بێت وا بەجارێک ( عەزەت دوورى و هاشمى و ئۆغلۆ و شەهرستانى ) خۆیان پێوە سەرقاڵکردووە ..؟. هەموو چاویان لەسەریەتى و تەنها کورد بایەخى پێ نادات ، ئێستاش وادیارە تورکمانەکان لەسیناریۆیەک دەگەڕێن ، تا بۆمبێکى گەورە بتەقَننەوە ، بەڵکو بڵێن ئێمە ئەمرى واقعیین ، دەبێت هێزێکى گەورەى تایبەت بەخۆمان بۆ دروست بکرێت . دیارە مەبەست لەمە چى یە . ئەمە لەکاتێکدا وێڕاى ڕاگواستن و تەعریب و تەتریک و تەقینەوەو فشاری زۆر ، هێشتا کورد لەشارەکەدا ، ململانێ لەگەڵ مەرگ دەکەن و ، لەسەنگەرى مانەوەو بەرگریدان !.
سەیرکە ، تەنها ڕووبەرى جوگرافى خانەقین و مەندەلى (9950) کیلۆمەتر دوجایە ، لەکاتێکدا ڕووبەرى جوگرافى ولاتێکى وەک لوبنان (9937) کیلۆمەتر دووجایە ، کورد ( وێڕاى ئەوەى ژمارەیەکى زۆرى بەرپرسی خانەقینى لە سلکى ئەمنى و سیاسی و حکومى و ئاستى باڵادان) هیچى ئەوتۆى بۆ ئەم ناوچانە نەکردووە ، ئەو بەرپرسانەى وەکو (مەلابەختیار – خەسرەو گوڵ – عیماد ئەحمەد) و زۆرى تریشیان ، لەسلێمانى و هەولێر سەرقاڵى موڵکایەتى و وەتەنیاتن ، نەک یەک سانتیمەتریان لەشوێنى لەدایکبونەکەى خۆیان نەگێڕاوەتەوە ، بەڵکو هەر کوردیشى تیانەماو ، لەترساو لەبرسا هەڵدێن و زێدى خۆیان جێدەهێڵن ، لەڕابردوودا ( خانەقین و سەعدیەو جەلەولا) لە سەدا حەفتاو هەشتاوە ، ڕێژەى کورد دابەزى بۆ سەدا حەڤدەو هەژدە . ئێستاش دووز وێڕاى ئەوەى ساڵێک زیاترە کۆچى کوردان بەردەوامە ، وابڕوات ئەمیش گورگ دەیخوات ..!.
ئەم هێزانەى لەکوردستانن ، تەنها سەرقاڵن بە مەعمەعەى ناوخۆیی و شەڕە گەڕەک و کۆمپانیاو بازرگانییەوە ، بەیەکجار ناوچە دابڕاوەکانیان ڕادەستى گەلەگورگەکان کردووە !. کوردیش لەو ناوچانە دووچارى ئافات و نەمان بونەوەو ، کەسیش بەفریایان ناکەوێت .
لەساڵى (2012) دا ، (9) تەقینەوە لەدووز بووە ، (6) یان ئۆتۆمبیلى بۆمبڕێژکراو بوون ، جگە لەهێرشکردن بە هاوەن و کادیۆشا ، کە (12) شەهید و (111) بریندارو ، وێرانبونى (68) شوێنى بەخۆیەوە بینیووە . لەم ساڵى (2013) یەشدا ، لەماوەى (10) مانگدا، (8) تەقینەوە بووە ، کەزۆرترین خەڵکى کردۆتە قوربانى ، تیایدا (60) شەهیدو (397) بریندارو ، وێرانبونى (130) شوێنى ، بەدواداهاتووە . جگەلەوەى ئەم شارە گرفتى ناسنامەو پیسی ژینگەو ئاسایش و تەندروستى و پەردەوردەى زۆرى هەیە ، ئاستى بەرپرسە کوردەکانیش هەروەک ئەوانەى کەرکوکە ، کە هیچ کەس چاودێریی و لێپرسینەوەیان لەگەڵ ناکات ، پاداشت و سزایان نییە ، جێگۆڕکێیان نییە . ماڵیان لەشارەکەدا نییە ، زۆربەى بەڕێگەى سلێمانى و هەولێرەوەن .!.
تکایە ، با دووزیش گورگ نەیخوات ، دەزانم بەسەدان کوڕى بەرپرس ، بەسەدان سەرمایەدار خەریکى سەفەرکردن بۆ کام وڵات خۆیان پێیان خۆشە ، بائاگایەکیان لەدووز بێت گورگ نەیخوات .
