جیهاد موحەمەد : کێ کاوە گەرمیانی تیرۆرکرد؟

جیهاد محەمەد

ئەرک نەبێت، کلیک بکەرە سەر سمبولی فەیسبووک، ئەم بابەتە بنێرە سەر بەشەکەت

ڕەنگە هەموومان ئەم پرسیارە بکەین‌و هەمووشمان وەڵاممان وەک هاوسەرە بەرێزەکەی کاوە گەرمیانی بێت ، کە بەسەر جەستەی تیرۆرکراوی کاوەدا هاواری ئەکرد ، ئەوانە کوشتیان کە کاوە سکاڵای یاسایی لەسەر تۆمارکردن . ئەم وەڵامە تەنیا بۆ دادگاو دادوەرێکی یاسایی ڕووت ڕاستە ، کە کەسی گومانلێکراو رادەکێشێتە بەردەم دادوەرەوە ، بۆ دادگاییکردن ، سا بەسەریدا ساغ بێتەوە یان نا ، ئەوە دەگەڕێتەوە بۆ پرنسیپەکانی ئەو دادگایەی کە پشتی پێدەبەستێت ، وەک شاهیدو ، بەڵگەو ڕاپۆرتەکانی لێکۆڵینەوەی پۆلیس‌و دادوەری لێکۆڵەرەوە .

بەڵام لەو وەڵامە ڕاسترتر ، ئەوەیە ، کە بکوژانی دەیان‌و سەدانی وەک کاوە کە لەبەرەی ئازادیخوازیدا تیرۆرکراون ، لەو بەرەیەدا کە بوێرانەو ئازایانە دەنگیان بە ڕووی ستەمکاراندا بەرزکردوەتەوە ، بێدەنگیان قبوڵنەکردوە ، پێیان لەسەر ئازادی‌و بەهاکانی مرۆڤ داگرتوە ، داواکاری لانی کەم پێکەوە ژیانێکی ئاسودەو بەختەوەر بۆ هەموو مرۆڤێک بوون ، داوکاری حوکمێکی دیموکراسی‌و یاسایی بوون لەسەر بنەمایەکی شارستانیانەو ، یەکسانی رەگەزەکانی نێرو مێ‌و ، جیاکارینەکردن لەسەر شوناسی نەتەوەیی‌و دینی‌و ڕەگەزی‌و ڕەنگی پێست . ئەم دەنگە بەرزو بوێرانە لە کوردستاندا ، لە مێژەوە هەبووەو ، هەتا گەیشتن بە ئامانجیش بەردەوامدەبێت بەو پەڕی گیانی شۆرشگێریی‌و نەبەزیەوە . لە بەرامبەریشدا ، عەقڵیەتێکی سیاسی دزێوی ستەمکار ، کە بە دەیان ڕەنگ توانیوێتی خۆی بگۆرێت ، رۆژێک لە ژێر درووشمی کوردایەتی‌و نەتەویەتیدا ، رۆژێک لە ژێر درووشمی ئیسلامگەرایی‌و بە ئیسلامکردنی کۆمەڵگادا ، رۆژێک لە ژێر درووشمی عروبەو بەعسسیزمدا .

ئەمانە هەموویان یەک سەرچاوەیان هەیەو ، یەک داوایان هەیە ، هەرچەندە ڕووبەڕووی یەکتریش ببنەوەو دژی یەکتریش وەستابێتنەوەو شەرو ئاژاوە لە نێوانیاندا هەبووبێت . شەروئاژاوەو بە یەکدادانەکانیشیان خەڵکی هەژارو ستەمدیدەی ئەمڕۆی کوردستان سوتەمەنی بووە تیایدا ، دایک‌و باوک‌و براو‌ خوشک‌و کەسوکاری کەسانی وەک کاوە گەرمیانی سوتەمەنی بوون تیایدا ، ئەویش بەو حوکمەی کە بە داخەوە گەلی کورد ، بە (شۆڕشگێرێتی)و بە(کوردایەتی) و هەندێک جاریش بە( موسڵمانێتی ) ئیسلامە سیاسیەکان‌و هەندێک جاریش لە ژێر ئایدۆلۆژیایەکی دۆگمای چەپڕەوانەدا ، هەڵخەڵەتاوە .

هەر لە جەمال عیرفانەوە ، کە لەسەر ئەوە تیرۆرکرا وتی سوتوە جگەرە نابێتەوە بە توتن ، تا دەگاتە تیرۆرکردنی دەیان‌و سەدانی وەک ، بەکر عەلی‌و ڕەوف ئاکرێیی‌و موحەمەد حەلاق‌و فەرهاد فەرج‌و شاپور‌و قابیل‌و سۆرانی مامە حەمە‌و سەردەشت عوسمان‌و کاوە گەرمیانی ، هەموو ئەمانە ، یەک عەقڵیەتێک تیرۆری کردوون ، کە هەمان عەقڵیەتی بەعسیەکانە ، ئیسلامیە تووندڕەوەکانە ، ناسیونالیستە فاشیەکانە ،یان ئایدۆلۆژیایەکی چەپروانەی تووندڕەوی دۆگما بووە .

ئەمانە چەند جیاوازبن یەک سەرچەوەیان هەیە ، ئەویش خۆ سەپاندن‌و ستەمکاریی‌و دزی‌و جەردەیی‌و دەوڵەمەندی لەسەر حسابی هەزارن ماڵی وێرانی وەک ئەو ماڵەی کاوە گەرمیانی کە لە کورستانی خاوەن بودجەیەکی زەبالاحی ئەوتۆدا کە ئەگەر کەمترین دادپەروەریش لە دابەشکردنیدا هەبێت کەس کرێچی نابێت لە کوردستاندا ، نەک وەک ماڵەکەی کاوە گەرمیانی کە ڕاخەری ماڵەکی بەتانی بێت .

هاوسەر‌و دایک‌و برای کاوە گەرمیانی مافی خۆیانە هەرکەسێک بە بکوژی کورەکەیان دەزانن بیدەن بە دادگاو سکاڵای لەسەر تۆمار بکەن .

بەڵام ئەوانەی کە خۆیان بە ئازادیخواز دەزانن ، خۆیان لەبەرەی گەلێکی ستەملێکراودا دەبیننەوە، کار‌و چالاکی‌و تێکۆشانیان لەوە زۆر گەورەترە ، کە دەستنیشانی ئەم بکوژ بکەن یان ئەو بکوژ بکەن . ئەویش قبوڵنەرکردنی ستەمکاریی‌و دنیایەکی تاریکی سەدەکانی ناوەراستە ، ئەم دنیایە لە ژێر پەردەی دین‌دا بێت یان نەتەویەتیدا بێت ، یان ئایدۆلۆژیایەکی دۆگمادا بێت ، هەمان دنیایەو جیاوازی نییە .

لە جیاتی هاتوهاوارو هانا بردن بۆ ئەم دەسەڵات‌و ئەو دەسەڵات ، بۆ ئەم دادگاو ئەو دادگا ، بۆ ئەم هێزی سیاسی‌و ئەو هێزی سیاسی ، پێویستە خەڵک هوشیاربێتەوەو بزانێت ئازادیی‌و ڕزگاریی بە دەستنایەت ، تا خودی خۆی وەک گەل‌‌و نوێنەری ڕاستینەی هەڵبژێێردراوی خۆی نەیەتە سەر حوکم .

نەرویج