عیماد عەلی : ئەو گەمەیەی حکومەتی هەرێم سەری خۆی ناخوات ؟ .
دیارە حکومەتی هەرێم لە دیاریکردنی رێگەی ستراتیجی دوا رۆژی پرسە سەرەکیەکەی خۆی ، تا ئێستا لە نێوان بەغدا و ئەنقەرە یەکلایی نەبۆتەوە ، تەنانەت پاش ئەوەی بۆی دەرکەوت تورکیا لە هیچ کاتێکی تەنگانەدا بە هانایەوە نەهاتوە ، جگە لە شەری ناوخۆ نەبێت، کە ئەوەش بەهاناوەهاتن نیە و خۆخۆریە ، بەڵام هەر کاتێک هەستی بەوە کردبێت بەغدا بێمنەتە لە مامەڵە کردنەکانی لەگەل هەرێمدا ، رووە و ئەنقەرە هەنگاو دەنێت، بێ ئەوەی ئەگەرەکان بخوێنێتەوە .
کە تۆ لەگەل هاوڵاتیاندا راستگۆ نەبیت ، ئەوانیش متمانەت پێ ناکەن ، خەڵک لەوە ئاگادارە کە حکومەتی هەرێم لە دیاریکردنی ستراتیجی خۆی شلەژاوە و نازانێت ئامانجەکانی چیە و چی دەوێت ، کەسە حزبیە بەرپرسە سیاسیەکان پارەو پولی ئەم وڵاتەیان رەوانەی بانقەکانی ئۆروپا کردووە و رۆژێک نەهاتونەتە سەر شاشە ئەو دوو دڵیەی خەڵک برەوێننەوە کە داهاتی خەڵک بۆ بەرژەوەندی تاکە کەسی بەکار ناهێنن و ، داهاتی ئەم وڵاتە بۆ مەرامی حزبی خۆیان نەخستۆتەگەر ، بۆیە ئەگەر حکومەتی هەرێم موفلسیش بێت کەس باوەری پێناکات . ئەمە لە بواری پارە و پوڵدا ، لە بواری ئیدارە و سیاسەتی ناوە و دەرەوشدا لەو باشتر نین .
ئەوەی تا ئێستا لای خەڵکی بە لێڵی و نارۆشنی ماوەتەوە ئەوەیە ، ئایا ئەو بێ متمانیەی لە نێوان هەرێم و بەغدا دروست بووە خەتای کامیانە ، کە باس لە رەگەزپەرستیش نەکەین ، بەڵام دوفاقیزم لە مامەڵە کردنی سەرکردایەتی کورد لەگەڵ بەغدا لە بواری نەوت وگاز لە لایەک و پشت بەستن بە تورکیا لە لایەکی ترەوە وای لە هەمووان کردوە ، لەو باوەرەدا بن کە حکومەتی هەرێم توشی سەرلێشێوان هاتبێت و تا ئێستا لە دوریانێکی خەتەرناکدا گیری خواردبێت ، کە دەرچونی زۆر سەخت بێت . ئەو گەشتە ئاسمانیەی سەرۆکی حکومەتی هەرێم لە نێوان بەغدا و ئەنقەرە ، لە کاتێکدایە ، کە خەڵک باش دەزانێت ، شکستی گفتوگۆکانە رێکی دەخات و دەیەوێت هەڵە بە هەڵە چارەسەر بکات ، نەک سەردانی دیبلۆماسی بێت . دەکرێت لە مامەڵەی نەوت و گاز و دراویش لە نیوان تورکیا عیراق خۆی یەکلایی بکاتەوە . کورد بە شێوەیەک خۆی یەکلایی بکاتەوە پشت بە هەڵبژاردنی رێگەیەکی ستراتیجی ببسەتێت کە دوارۆژی خۆی دیاری بکات و قازانجی خۆی تێدا بێت نەک هەمیشە بە سیاسەتێکی پشتبەستو بە پشتێنەیەکی هەڵپەسێردراو بێت و لەسەر دەریایەک ساختە و فرتو فێل مەلە بکات و ، وای لێبێت لە هاوکێشەکان نغرۆ بێت و سەری لە قوشبنێکەوە دربکات ، کە پاشگەزبونەوە بێت لە سەرجەم هەنگاوەکانی ئەم چەند ساڵە .
ئەوەی روونە ، حکومەتی هەرێم گەمەیەکی سیاسی خەتەرناک دەکات ، کە نەک خەڵک دڵنیا ناکاتاوە ، بەڵکو بە خۆی باوەری بە سەرکەوتنی هەنگاوەکانی نیە . لەم قۆناغەدا ، کە بەغدا بەو شێوە لاوازەی تێیدایە یاری بە عەقڵی ئێمە بکات و منەتی بە هیچ کەس نەبێت، دەبێت حکومەتی هەرێم خۆی لە چ ئاستێکدا بێت و هەڵوێستی چۆن بێت و چ توانایەکی هەبێت کە بریاری یەکلایی بدات و رێگەی خۆی دیاری بکات و یەک لا هەڵبژێرێت کە لەسەر بنەمایەکی کۆنکریتی بنیات نرابێت، نەک بە پەیمان و فرتوفێڵی سیاسی وڵاتانی ناوچەکە ، کە لە درەئەنجامدا دەستمان لە بن هەنابانەکەوە دەربچێت . لە نێوان بەغدا و ئەنقەرە ، یەک ئەگەر هەیە ئەویش یان چارەسەری یەکجاریە یان گەرانەوەی یەکجارەکی بۆ رۆژانی رەش ، بەڵام باش خوێندنەوەی هاوکێشەکان و بەرژەوەندیەکان و هەنگاوەکانی تورکیا و عیراق و ئیران رێ رۆشنکەری رێگەی کوردە لە دراسەت کردنی هەڵبژاردنی راستە ر ێکانی مامەڵە لەگەل دەوروبەر و ناوەندی عیراقدا .
پێش هەموو شتێک ، لەم کاتەدا دەبێت دەسەڵاتی کورد لەگەڵ میلەتی خۆیدا بە کراوەیی قسە بکات کێشە و تەگەرەو پرسەکانی بۆ باس بکات و ئەگەرەکان بخاتە بەردەمی . پرس بە خەڵک کردن رێژەی سەرکەوتن لە هەنگاوی رێی چارەنوسساز زیاد دەکات . ئەگەر خەڵک لە وەزعی دەسەڵات ئاگادار بێت لەهەر هەنگاو و پرسێکی چارەنوسسازدا پشتی دەگرێت و بۆ سەرکەوتنی قوربانی دەدات ، بەڵام بێ متمانەیی رێژەی سەرکەوتنی زۆر کەم دەکاتەوە .
لەم کاتەدا ، ئێمە لە هەستیارترین کات و ئانو ساتی یەکلاییکردنەوەی پرسی کورداین ، هیچ هەلێکی ترمان لەبەردەمدا نەماوە ، ئەگەر باس لە شکستەکانی پێشومان نەکەین ، دەبێت ، گەمەی سیاسی ئەمرۆمان زۆر روون و ئاشکرا بێت و خەڵک خۆی لە دیاریکدرنی هەنگاوەکان بریاری خۆیان بدەن ، نەک دەسەڵات بە تەنها و نهێنی کە هەمیشە شکستخواردو بووە ئەگەرەکان هەلبژێرێت . ئەگەر بوارێک مابێت بۆ ئەوەی ئەم دەسەڵاتە سەر خۆی نەخوات ، ئەویش بە ئاشکراکاری و روونی و شەفافانە لەم دووریانەدا دەرفەت بداتە گەلی کرودستان رێگەیەک هەڵبژێرن . لەم گەمەیەدا دوو رێگە مان لەبەردەمدایە ؛ یان ئەوەتا بریاری یەکلاکەروەی برانەوەی پەیوەندی لەگەل بەغدا بدەین و نازانم لەگەڵ تورکیا تا چەند پێشدەکەوین ، یان ئەوەتا بەغدا هەموو پەیوەندیەکانمان رێبکخات و خۆمان بەبەشێکی نەبراوەی عیراق بزانین و چاوەرێی فرسەتێکی باشتر بکەین . بەڵام لە هەردوو رێگاکە ، لەبەر ئەوەی ناو ماڵی کورد یەکنەخراوە و لەو ئاستە دڵخۆشکەرە نیە کە پشتی پێ ببەستیت و قوربانی بۆ بدەیت ، بە نیسبەت کوردەوە شکست یەکێکە لە ئەگەرە گەورەکان .
دەشێت بپرسین ، پاش شسکتی گفتگۆکانی بەغدا ، لە ئەنقەرە چ باسە ، ئایا هەمیشە حکومەتی هەرێم لەم رەوەدا بێت ، یان لە گەرانەوەیدا ، کە ئەمە دوا فرسەتە ، لەگەڵ خەڵک قسە بکات و وەزعەکەی بۆ رون بکاتەوە و داوای هەڵوێستی لێ بکات ، با خەڵک خۆی هەڵوێست وەر بگرێت کە خۆی باجەکەی دەدات ، نەک بریاری حکومەت بێت بە تەنها ، با پێکەوە بپرسین چی بکەین باشە خەڵکینە و ، هەر خەڵکیش وەڵامی راستی پێیە .
