ڕێبین هەردیی : بۆ هەمو شتەکان دەڵێن : گۆڕان رازی نییە ، یەکێتی رازی نییە .
وتاریکورد ماڵپەرێکی سەربەخۆ و ئازادە
بۆ بێدەنگی لەم سیاسەتە
بۆ هەمو شتەکان دەڵێن : گۆڕان رازی نییە ، یەکێتی رازی نییە ، پێشبینی دەکەم یەکگرتو و کۆمەڵیش زۆر رازی نەبن ، رەنگە لەناو خودی پارتیشدا خەڵکانێک لەبەرپرسیارێتی گەورە یان بچوکدا هەبن ،کە رازی نەبن . بەڵام تەنها سەرۆک وەزیرانو وەزیری نەوت بەبێ ئەوەی هیچ گوێ لەم ناڕازیبونەی هێزەکان بگرنو بەبێ ئەوەی بۆ یەک ساتیش لەم دۆخە قەیراناویەدا گوێ بەدۆخی نالەباری خەڵکی کوردستان بدەن ، لەیاریەکی نەزانراوو بەڕاستی نابەرپرسیارانەدا گەمە بەسامانی نەوتی کوردستان دەکەن : نە ئامادەن لەگەڵ بەغدا ڕێکبکەونو نە ئامادەشن وەک رێکناکەون ئەڵتەرناتیڤی ئامادە پێشکەش بەخەڵک بکەن. دیمەنەکە لەهەمو روویەکەوە سەیرە .
بەڕاست چ لۆژیکێک لەوەدا هەیە چارەنوسی وڵات بدرێتە دەست دو کەس کە مەگەر بەس خوداو خۆیان بزانن خەریکی چینو بۆ وا دەکەنو بە چ مافێک چارەنوسی هەرێمێکیان خستۆتە بەردەم ئەم قەیرانە دروستکراوەوه . بەڕاست نێچیرڤان بارزانی و ئاشتی هەورامی بۆچیو چ پلانێکیان هەیە ؟ چ قازانجیکیان لەوەدا هەیە رێکەوتنی بەغدا جێبەجی نەکەنو ڕێگری بۆ ناردنی بودجە لەلایەن بەغداوە دروستبکەن ؟ دەبێت چ زاناییو عاقڵێتیو بلیمەتییەک لەوەدا هەبێت لەدۆخێکدا کە لەشەڕێکی خوێناویداین لەگەڵ هێزێکی پاوانخوازو داگیرکەردا ، لەدۆخێکدا کە نرخی نەوت بۆ نزمترین ئاستی خۆی دابەزییوەو لەبنەرەتدا هەرێم زۆر بەزەحمەتیش بۆی دەفرۆشرێت ، لەدۆخێکدا هیچ پلانێکی ستراتیژیو ژێرخانێکی ئابوری بەهێزت دروست نەکردوە ، لەدۆخێکی ئاواداو بۆ مەبەستێکی زۆر نادیار رێکەوتنی بەغداو هەرێم جێبەجێ نەکەیتو ئەو بڕە نەوتەی هەرێم بەڵێنی داوە رەوانەی بەندەری جیهانی بکات ، وەک پێویست ڕەوانە نەکەیتو بەمەش بیانو بەدەست بەغداوە بدەیت بۆ ئەوەی ڕازی نەبێت بەشە بودجەی هەرێم رەوانە بکات .
ئایا کاری وا جگە لە نا بەرپرسیاریو بێباکی بەرامبەر بەژیانی خەڵک هیچ مانایەکی هەیە ؟ دەی بابڵێین ئێمە هەڵەینو ئەم دوو سیاسیە لێزانو بلیمەتە نەخشەیەکی گرنگو ستراتیژیان هەیە کە دواتر بەقازانجی هەمو کوردستان دەشکێتەوە ؟ پرسیارەکە ئەمەیە نابێت لانیکەم نەخشەی وا( ستراتیژی و گرنگ ) لەگەڵ هێزەکانی دیدا باسبکرێتو پەرلەمانی لێ ئاگادار بکرێتەوە ؟ ئایا راستە دوو کەس لەبری هەموان بڕیار لەنەخشەو بەرنامەی وا بداتو بەشداری کەسی پێنەکات ؟ دەی کێو بە چ مافێک ئەم دوو بەڕێزە لەوە دڵنیان ، کە نەخشەکەیان گرنگەو ستراتیژیەو کەڵکی خەڵکی کوردستانی تیا دەبێت ؟ بەڕاست ئەم دوو زاتە خەریکی چین ؟ گەر خەریکی شتێکیشن چ حیکمەتێک لەشاردنەوەی لەخەڵکی خۆت هەیە ؟ لانیکەم لەپەرلەمان ، لەهێزەکانی تر ، لەکابینە وەزارییەکەی خۆت ؟
لێدوانەکەی سەرۆک وەزیرانی هەریم کە پاساوی ڕێکنەکەوتنی لەگەڵ بەغدادا بەوە هێنایەوە کە حکومەتی عێراق ئیفلاسی کردوەو ناتوانێت بودجەی هەرێم دابین بکات ، رەنگە لەمێژوی هەرێمدا ببێت بەنمونەیەکی بەرچاو بۆ راست نەوتنی سەرکردەی سیاسی لەگەڵ خەڵکی خۆیدا .
سەیر ئەوەیە ئەم لێدوانە لەکاتێکدا بدەیت هەمو خەڵک ئەو راستیە بزانن کە حکومەتی عێراق نەک ئیفلاسی نەکردوە ، بەڵکو تا هەنوکەش موچەی هەموو ئەو فەرمانەبەرانە ڕەوانە دەکات ، کە تەنانەت کەوتونەتە ژێر دەسەڵاتی داعش . بەڕاست سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیران بۆ ئەم لێداوانەی دا ؟ بۆ ڕاستوڕاست هەموو ڕاستیەکانی بۆ خەڵک ئاشکرا نەکرد . خۆ گەر لەدەرکەوتنی راستی وتوێژەکان سڵی کردوە ، بۆ شتێکی گوت کە زۆر بەئاسانی دەردەکەوێت کە راست نیە ؟ رەنگە وەڵامەکە زۆر زیرەکی نەبێت : لەبەرئەوەی سەرۆک وەزیران دڵنیایە لەوەی تەنانەت گەر دەربکەوێت راستی نەکردوە یان هەڵەی کردوە ، یان کارەکەی بیر لێ نەکراوە بووە ، نە توشی لێپرسینەوە دەبێت ، نە لەپێگەی کەم دەکاتو نە توشی هیچ کێشەیەک دەبێت.
هەرێم توانای دابینکردنی موچەی فەرمانبەرانی نیە ، لەشەڕێکی خوێناویدایە لەگەڵ داعش ، لەپاش 24 ساڵ حوکمڕانی کارەبا نیەو رۆژانە دەیانو سەدان کەس دژی نەبونی کارەبا خۆپیشاندان دەکەن ، پارەیەکی زۆریی هەرێم لەموچەی بندیوارو پرۆژەی وەهمیدا خەرج کراوە . فایلی گەندەڵی هیچ دەزگایەک نە چارەسەر کراوەو نە ئۆمیدیش بەچارەسەریی هەیە ، کەچی لەدۆخێکی ئاوادا سەرۆک وەزیرانو وەزیری نەوتەکەی لەبری ئەوەی هەمو هەلێک بقۆزنەوە بۆ ئەوەی بەزوترین کات بودجەی بڕاوی هەرێم لەلایەن بەغداوە بگەڕێننەوە ، زۆر نابەرپرسیارانە ئامادە نین ئەو ڕێکەوتنە جێبەجێ بکەن کە لەگەڵ بەغدادا ئیمزایان کردوە ؟
یەک شت ئاشکرایە : سەرۆک وەزیرانی هەرێم و وەزیری نەوت لەبری هەمو کوردستانو بەبێ ئاگاداری هیچکەسو بەبێ رەزامەندی هیچ دەزگایەکی شەرعی وەک پەرلەمان ، پلانێکی تایبەتی جێبەجێ دەکەن کە تەنها خۆیانو بازنە داخراوەکەی حیزبەکەیان ڕەنگە بزانێت چیەو بۆچیە ؟ تێبینی یەکەمیش ئەوەیە ئەم پلانە هەرچیەکو چۆن بێت ، پلانێکە تەنها بۆ بەرژەوندی تایبەتی گروپو هێزو حیزبێکی تایبەت داڕێژراوە ، چونکە عەقڵ ئەوە قەبوڵ ناکات گەر بەرژەوەندی هەموان لەم پلانەدا هەبێت ، نە پەرلەمان ئاگاداری بێتو نە کابینەکەی وەزارەت .
ئەوەی لەم ناوەشدا زۆر جێگەی تێبینیە بێدەنگی و ئەو دۆخی چاوەڕوانیەیە کە هێزەکانی دی گرتویانهتەبەر ، چ یەکێتیو چ بەرەی ئۆپۆزسیۆنی پێش و ، بۆ لەم ڕەفتارە تاکڕەوییانە بێدەنگنو هیچ قسەیەک ناکەن . دیارە منو هەمو هاوڵاتیەکی دی لەوە تێدەگەین کە لەدۆخی شەڕی دەرەکیداو لەکاتێکدا هەزاران پێشمەرگە لەشەڕێکی سەختی بەرگریکردن لەکوردستاندان ، کاری ڕاست ئەنجامدانی هەمو ئەو شتانەیە کە سەنگەرەکانی پێشەوە بەهێزترو یەکگرتو ترو دڵنیاتر دەکاتەوە . کاری ڕاست کۆبونەوەیە لەسەر یەک بەرنامەی کارو بەیەک ڕیزو یەک بڕواوە ڕوبەڕوی دوژمنی دەرەکی ببینەوە . بەڵام هیچ لۆژیکێک لەوەدا نیە بەم پاساوە لەرەفتارێکی وا تاکرەوانە بێدەنگ بن کە زیانی گەورە لەبەهێزیو یەکگرتوییو یەکڕیزیی هەرێمی کوردستان دەدات . هەستیاری دۆخی کوردستان کە لەشەڕێکی خوێناویدایە ، دەبێت هاندەر بێت بۆئەوەی لە رەفتاری وا نا بەرپرسیارانە بێنە دەنگو رێگە نەدەن لەم دۆخە دژوارەدا کەس گەمە بەچارەنوسو قوتی خەڵکی کوردستان بکات. نە عەقڵو نە مەنتق قەبوڵی ناکات لەکاتێکدا لەقەیرانی شەڕی داعشدایان کە ڕۆژانە چەندان رۆڵەی ئەم وڵاتە دەکاتە قوربانی ، قەیرانێکی دارایش بۆ هەرێم دروستبکەیت ، کە رێگەی چارەسەری ئەو قەیرانەت لەبەردەستدایە . لەم ناوەشدا لەیەکێتیو کۆمەڵو یەکگرتو زیاتر ، چاو لەسەر بزوتنەوەی گۆڕانە کە ئایا چۆنو بەچ شێوازێک رەفتار لەگەڵ ئەم دۆخەدا دەکات . ئایا بەردەوام دەبێت لەسەر بێدەنگیو هەمان دۆخی یەکێتی لێ بەسەردێت ، کە رێگەی دا بەناوی یەکڕیزییو هەستیاری دۆخەکەوە ، خراپترینو زیانبەخشترین هەنگاو و بڕیارەکان بەبێدەنگی تێپەڕن ، یان هەڵوێستەیەکی راستەقینە دەکەنو بەهەر رێگەیەک کە بوە ناڕازیبونی خۆیان پیشان دەدەن . گۆران بەو ناوەوە چووە ناو حکومەتی هەرێم کە نەک بەشداری حکومەت بکات ، بەڵکو هاوبەشی حکومەت بێت لەبڕیارە گرنگو چارەنوسسازەکاندا ، پرسیارەکە ئەوەیە ئایا بەڕاست هاوبەشن ، گەر هاوبەشیش نین ، ئایا بێدەنگیان چەندی تر دەخایەنێت ؟
س – ئاوێنە
وتاریکورد ماڵپەرێکی سەربەخۆ و ئازادە