میران محەمەد : حکومهتی تهرهیم .
کۆتایی ههشتاکانی سهدهی پێشو کاتێ رژێمهکهی صدام گرۆڵهی بهرهو لێژی دهچو . باری ئابوری عراق ورده ورده روی له دابهزین بو . له بازاڕهکاندا کاڵاکان ورده ورده دهگمهن یان ون دهبون . جا چ به هۆی کزبونی بهرههمهێنای ناوخۆوه ، لاوزبونی جوڵهی هاوردهکردنهوه یان شرادنهوهیان بوبێت له لایهن بازرگانه چاوچنۆکهکانهوه ، که صدام ژمارهیهکیشی لێ له سێداره دان . پارچهی ئۆتمۆبیل و ماکینهی کارگه بچکۆلهکانیش ههر زو له بازاڕهکاندا ئهوهی مابوش لهبهر چاوان ههڵگیراو نرخهکانیان به رادهیهکی خهیاڵی بهرز بونهوه .
وهستا و فیتهرهکانیش له لایهکهوه بۆ نهوهستانی کار و مهعیشهتی خۆیان و لهلایهکی تریشهوه بۆ یارمهتی شۆفێران و خاوهن کارگهکان به ههر چۆن بگونجایه سهری گایان ئهکرد به قونی کهردا بۆ بهگهڕخستنهوهی ماشێن و مهکائنی کارگهکان . ئیر پارچهی ئهم بۆ ئهو دادهتاشرا ، به بڕین، سمارتهکردن، لهحیمکردن، کورتکردن، درێژکردن، پانکردن یان ههر فێڵێکی تر بوایه. خهڵکی لهو سهردهمهدا ، ئهم کارهیان ناونا تهرهیمکردن . بۆ نمونه گهر کهسێك لهبهر دهسنهکهوتنی پارچهیهك ، ماوهیهك ئۆتمۆبیلهکهی لهکار بکهوتایهو له ناکاو هاوڕێکانی بیانبینیایه ئۆتمۆبیل دههاژوێت و لێیان بپرسیایه ئهوه له کوێ پارچهکانت دهسکهوت ، یهکسهر وهڵامهکهی ئهوه دهبو : نهوهڵا کوره دهسکهوتنی چی ، وهڵا فڵان وهستا ماڵی ئاوا بێ بۆ تهرهیم کردم !
ئێستا منیش ههر وا سهرم سوڕماوه! ئهوه بۆ سێ مانگ دهچێت له کوردستان :
ــ به گوێره دهستور و یاسا ههرێمهکهمان بێ سهرۆکه !
ــ پهڕلهمان قاپیهکهی داخراوه! ئهندامهکانی له سهر شاشهی تیڤیهکانهوه نهبێت یهکتر نابین . ئیتر کۆببنهوهی چی! بۆ موچهکانیشیان بوختانم پێمهکهن ، زانیاریم نیه !
ــ ئهوهی ناویان نابو حکومهتی بنکه فراوان ، بنکهکهی بهجۆرێك تهسكبۆتهوه تا رادهی قوچهکی ! رهنگه له ترسی ئهوهش بێت ههنوکه بهدهگمهن کۆدهبنهوه بۆ دانیشتن و شتی لهو بابهتانه ، نهبا خوا نه خواسته حکومهته بێ بنهکهیان بهم لاولادا بکهوێت !
زۆر سهیره و له معجیزه نزیك دهبێتهوه له کاتێکدا ئهوه پاشهڵی حکومهت بێت ، کهچی ههرچی کاروباری ههرێم و بهرهکانی شهڕ و حهشاماتهکهشیهتی به ههر چۆن و شێوهیهك بوه به لهقهلهق و ههنگهشهلێ مهیسهر دهکرێت و خشهشیان لێوه نایهت !
له قاموسی مێژوی سیاسهت و حکومداریدا زۆر گهڕام به دوای ناوێکی گونجاودا بۆ ئهم حکومهتی حاڵی حازریهی ههرێم ، نه گهیشتمه هیچ ئاکامێك و هیچم نه دۆزییهوه ! به گوێرهی پێناسهکان ، حکومهتی وهتهنی ، حکومهتی ثوری، حکومهتی دهستوری ، حکومهتی انقلانی، حکومهتی ئهقهلیهت ، حکومهتی موهقهت ، حکومهتی انتقالی ، حکومهتی ئهزهمات و … هتاد ، ئهوانه هیچیان لهگهڵ ئهم حکومهتی ئێستای ههرێمدا نه دههاتنهوه ! بۆیه وهك بهساڵاچویهك که زهمانی تهرهیـمکردنهکانی له یاده ، گهیشتمه ئهو قهناعهتهی گونجاوترین ئهوهیه : ناوی بنێم ( حکومهتی تهرهیم ) . ههر لێرهشهوه تکا له برادهرانی یاسا و مێژوناسان دهکهم ئهم جۆرهش له شێوهی حکومهت بهو ناوه تازه تهرهیـمکراوهوه بخهنه قاموسهکانیانهوه.
بەکلیکێک لەسەر سمبولەکانی خوارەوە ، ئەم بابەتە بنێرە بۆ هاوڕێکانت