نەبەز گۆران : لە دژی شۆڕش ، لە دژی ڕاپەڕیین .
ئەو تایبپە قسەكردنەی ئێستا پەیدابووە باس لە ( شۆرشی چەكداریی و ڕاپەڕیین ) دەكات . تایپێكە تەنها یەك چركەساتی ژیان دەبینێت . ئیدی بیر لەوە ناكاتەوە ، دوای ( شۆڕش و ڕاپەڕیین ) چ فەزاییەكی ناتەندروست دێت بە شوێنیدا و ، چ پەشیمانبوونەوەیەك خۆی نما دەكات لەسەر ئەو جۆرە هەڵانە .
هەمیشە پاڵەوانەكانی ( شۆڕش و ڕاپەڕیین ) بریتین لە كەسە توندوتیژەكان و پیاوكوژەكان . هیچ شۆرشێكی چەكداری و ، هیچ ڕاپەڕیینێك لە رۆژهەڵاتدا نەكراووە ، پاڵەوانەكانی ئەو شۆڕش و ڕاپەڕیینە كەسی تەندروست بوو بن . بەرهەمی شۆڕش و ڕاپەڕیینەكانیش ، خراپترین مۆدێلی فەرمانڕەوایەتی بووە .
ئەگەر نمونە : بەرهەمی شۆڕش و ڕاپەڕیینەكانی خۆمان وەرگرین ، ئەم مۆدێلە حوكمڕانیە بەسە بۆ ئەوەی جارێكی كە نەوەی نوێ رێگا نەدەن بە هەمان مۆدێلە كۆنەكە واتە بە مۆدێلی ( شۆِرشی چەكداریی و ڕاپەڕیین ) بیر لە گۆڕینی سیستەمی سیاسی بكەنەوە .
سیستەمێك بەرهەمی شۆڕش بووبێت ، سیستەمێكە لە بنەوانەوە بیمارە . بیماری ئەم سیستەمە بە هەمان ئەو دونیابینیە ناگۆڕێت ، كە ئەوانەی پێشوتر هاتوونەتە ناوی. ئەوانەشی باس لە ( شۆڕشی چەكداریی و ڕاپەڕیین ) دەكەن . دواجار هەمان بەرهەمییان دەبێت كە لەم سیستەمەدا دەیبنین . بەرهەمەكەشیان هەرگیز لەم بەرهەمە جیاواز نابێت . كاتێك ئەم سیستەمە بەرهەمی ئەو مۆدێلە بیركردنەوەیە بووبێت ، كارەساتە بێیت بە هەمان بیركردنەوە باس لە گۆڕینی بكەیت !
كاتی ڕوخانی ( بەعس ) لە ( شا عەبدوڵا ) ی ئوردنییان پرسی :
بۆچوونت چییە بۆ عێراقی ئایندە ؟
لە وەڵامدا وتی : من سەیری شێوەی دادگایی و لە سێدارەدانەكەی ( سەددام ) دەكەم . ئەو شێوە دادگایی و لە سێدارەدانەی ، پێماندەڵێت عێراقی دوای ( بەعس ) چ عێراقێك دەبێت !
ئەم قسەیە بۆ ئەوكات نامۆ بوو . لێ قسەیەكی زۆر ژیرانە بوو . شێوەی دادگایكردنی ستەمكاری پێشوو ، شێوەی لە سێدارەدانەكەی ، پێمانی وت : عێراقی دوای ( بەعس ) عێراقێكی پڕ مەترسیدار و توند و تیژ و كارەساتاوی دەبێت .
ئەگەر تەماشایەكی هەندێك لەو وتار نووسانەی ئێستا بكەین باس لە ( شۆڕشی چەكداریی و ڕاپەڕیین ) دەكەن . راستەوخۆ بیرمان بۆ ئەوە دەچێت ، هێشتا لەناو كۆمەڵگەكەماندا كارەساتی لەو جۆرە بیركردنەوانە ماون و گەر ئەوا بڕوات دەبێت ، بڵێین : هێشتا ئەم كۆمەڵگەیە نەیتوانیووە خۆی لە دۆخە كارەساتاوییەكە داماڵێت .
ئەم كۆمەڵگەیە نزیكەی (22) ساڵە گیرۆدە بووە بە دەست نەوەیەكەوە ، كە ناویان نەوەی شۆڕشی چەكداریی و ڕاپەڕیینە ، عەجەبا دوای (22) ساڵ هێشتا ئەو بیركردنەوەیە لەناوماندا ماوە ، دەیەوێت هەڵەكانی پێشوو دووبارە بكرێنەوە !
دەپرسین :
دەكرێت نەوەیەك كە بەرهەمی شۆرشی چەكداریی و ڕاپەڕینن و (22) ساڵ دەستیان بەسەر جومگەكانی ژیان و حوكومڕانیدا گرتبێت . نەوەیەكی كەش بێت هەمان تەپڵ لێبداتەوە و ئەزمونێكی تاڵتر دووبارە بكاتەوە ؟
هەڵەكە هەر ئەوەنیە بیر لە شۆڕشی چەكداریی و ڕاپەڕیین بكەیتەوە ، هەڵەكە لەوەداییە پێتوابێت سیستەمی دیموكراسی و ، دادپەروەری و ئایندەی ڕوناك لە رێگای چەكەوە بەدیدێت ! چ بەدبەختیەكە ئاستی بیركردنەوە بۆ گۆڕینی سیستەمی وێران بۆ سیستەمی چاك ، ببەستیتەوە بە چەك و توندوتیژییەوە . ( بەرێزان ڕاپەڕیین لای من ، یانی مەكینەی بەرهەم هێنانی مرۆڤی ناتەندروست و بیمار و توندوتیژ ، كە دەبێتە تەوقێك بە ملی كۆمەڵگەوە ، نمونەش ئەوانەی ئێستا كە لەناو دەسەڵاتن نمونەی ئەو بەرهەمەن .)
چ ئێستا و چ ڕاپردووش ، ئەم كۆمەڵگەییە پێویستی بە عەقڵە . بەتایبەت لەم چركەساتە زۆر ئاڵۆزانەدا ، هیچ كۆمەڵگەیەكی دونیا ، هێندەی ئەم كۆمەڵگەیە پێویستی بە عەقڵ نییە . ئەوەی بیمارییەكانی ئەم سیستەمە چارە دەكات ، تەنها عەقڵە .
یەكێك لە چەك بەدەستەكانی شاخ كە پێیان دەڵێن : ( شۆڕشگێر ! ) لە یاداشتەكانی خۆیدا دەنووسێت : ئەو كاتەی دەستمان داییە چەك ، دەبێت دڵنیابین عەقڵمان نەبووە بۆ چارەسەركردنی كێشەكان ، بۆییە پەنامان بۆ چەك هەڵگرتن بردووە .
ئێستای ئێمەش ، ئەو ئێستاییە كە پێویستمان بە عەقڵێكە سیستەمە بیمارەكە چارە بكات . نەك پێویستمان بە دووبارە كردنەوەی ئەزمونێكی شكستخواردویی شۆڕشگێری بێت لە رێگەی چەكەوە .
نە دیموكراسیەت ، نە ئازادی ، نە دادپەروەری ، نە مافی هاوڵاتی بوون . لەو چەمكانە نین، بە ئاسانی ببن بە بەشێك لە سیستەم و لە كلتوری كۆمەڵگە قۆناغی خۆیاندەوێت و خەباتی بەردەوامی مەدەنیان پێویستە . سەرە ڕایی ئەوە، ئەم چەمكانە هەرگیز لە رێگای شۆڕشی چەكداریی و ڕاپەڕینەوە ناكەونە ناو سیستەم و ناكەونە ناو كلتورەوە .
گەر ئەم كۆمەڵگەیەش عەقڵی تیا نەماوە و ، دەیەوێت لە رێگای شۆڕشی چەكداریی و ڕاپەڕینەوە چارەسەری بیماری سیستەمەكە بكات . دەبێت ئەوەش بخاتە بەردەم خۆی ، بەرهەمی هیچ شۆرش و راپەڕینێك باشتر نیە ، لە بەرهەمی شۆڕش و ڕاپەڕیینەكانی پێشوتر . هەر چۆن ئێستا كۆمەڵگە بەدەست ئەوانەی پێشووە دەناڵێنێت ، سبەیش بە هەمان شێوە بەدەست ئەوانەوە دەناڵێنێت لە رێگای شۆڕشی چەكداریی و ڕاپەڕیینەوە دێنەوە ناو سیستەمەكە . بۆییە دژ بوونی من لەسەر شۆِرشی چەكداریی و ڕاپەڕیین ، دژبوونە لەسەر ئەو مۆدێلە بیركردنەوە جەهەنەمییەی بەس چركەساتێكی ژیان دەبینێت و، ئیتر نازانێت دوای ئەوە چ كارەساتێك بە دوای خۆیدا دەهێنێت و چ مەخلوقگەلێكی دڕندە و توندوتیژ دەخاتەوە ناو كۆمەڵگە و ناو سیستەم .
بە کلیکێک لەسەر سمبولەکانی خوارەوە ، ئەم بابەتە دەگات بە هاوڕیکانت
