دکتۆر محەمەد ئەمین عەلی : ڕێکەوتنى سیاسى یەکێتى و گۆڕان وەهم یان حەقیقەت
بەشى یەکەم
پێموایە ڕێکەوتنى سیاسى نێوان یەکێتى نیشتمانى کوردستان و بزوتنەوەى گۆڕان کۆمەڵێک دیدوبۆچوون و کاردانەوەى جیاوازى دژبەیەک لەخۆدەگرێت ، لەلایەک پەیوەستە بەئاستى ستراکتۆرى عەقڵی و مەعریفى تاکى حیزبى گشت پارتەسیاسەکان بەیەکێتى و گۆڕانەوە ، وەلەلاکەى ترەوە پەیوەستە بەئاستى عەقلى و مەعریفى کۆمەڵانى خەڵکى کوردستان بەڕێژەى جیاواز ، هەریەک لەعەقڵیەت و هزرودیدو بۆچوون و بەرژەوەندى گشتى و تایەتى خۆیەوە ئەڕوانێتە ئەم ڕێکەوتنە ، واتا لەسەر ئەم بنەمایە ( بنەماى سترکتۆرى عەقلى و مەعریفى ) ئەتوانرێت بڕیاربدرێت ئایا ئەم ڕێکەوتنە تا چ ئاستێک لەخزمەت بەرژەوەندى جەماوەرو ئازادى و مافەکانى خەڵکدادەبێت کاتێک ڕێکەوتنەکە لەقۆناغى تیۆریەوە پراکتیزە بکرێتەسەر ئەرزى واقیع .
ئەمە یەکەم جارنییە ڕێکەوتنى لەم جۆرە ببینین ، ڕێکەوتنى ستراتیژى پارتى دیموکراتى کوردستان و یەکێتى نیشتمانى کوردستان یەکێکە لەو زنجیرە ڕێکەوتنە سیاسیانەى گۆرەپانى کوردستان ، لەبەر ئەوەى نیەتى ئەم ڕێکەوتنە پارێزەرى بەرژەوەندیەکانى چەند بنەماڵەو گروپێک کەسانى باڵادەست بوو بەناوى حیزبەوە تەنانەت لەلوتکەو ترۆپکى پەیوەندى نێوان باڵادەستەکان ئەم ڕێکەوتنە بۆ ساتەوەختێک شۆر نەبۆوە ناوئۆرگانەکانى خوارەوە و قاعیدەى جەماهیری هەردوو حیزب ، هەڵبەتە لەکەش و هەوایەکى ئەوها بێمتمانەیى لەنێوان قاعیدەى جەماهیرى هەردوو حیزب پەیوەندیەکان هەڵکشان و داکشانى بەردەوامدابوون پێچەوانەى سەرکردەو باڵادەستەکان کەپەیوەندیەکى روحى سیاسى کۆمەڵایەتى ئابوورى بوو ، بێجگەلەوەى ئەم ڕێکەوتنە ستراتژیە بووە هەوێنى گشت قەیران و مەینەتیەکانى ئێستاى کوردستان ، گەمژەو بێ عەقڵە ئەوەى وابزانێت هەرچى قەیرانى ووڵاتە خەتاى پارتیە و یەکێتیش بێ ئاگایە ، هەردوکیان بەهەمان سەنگ و قورسایى بەرسن لێى .
بێگومان هێزە سیاسیەکانى کوردستان زۆر لەمێژەوە متمانەیان بەیەک نەماوە ، بۆیە ئەکرێت بپرسین ئایا ڕێکەوتنى سیاسى یەکێتى و گۆڕان وەک ڕێکەوتنە یەک لەدواى یەکەکانى پێشوو ئەبێتە حەقیقەت یان وەهم ؟ .
لەگەڵ ئەوەى هێشتا زۆر زووە بۆهەڵسەنگاندنى ڕێکەوتنێکى سیاسى ئەوها هەستیار لەم بارودۆخە ( سیاسى ، ئابوورى ، کۆمەڵایەتى ) یەترسناکە چەقبەستوە پڕ قەیرانەى ئێستاى هەرێمى کوردستان ، بەڵام گەلێک لێدوان و بابەت و نوسینى ئێجگار زۆر لەو بارەیەوە بەدیی دەکەین ، زۆربەى هەرەزۆریان پەرۆشى سەروەرى ئاسایشى نەتەوەیى و پاراستنى ئاشتەوایى نیشتمانى و کۆمەڵایەتیان پێوە دیارە ، بەتایبەتى ئەو نوسینانەى ئارامى کۆمەڵگا ئەپارێزن و نەفرەت لەدەمارگیرى ئەکەن ، بێجگەلە چەند لێدوان و قەڵەمێکى حیزبى ناوازە لێرەولەوێ ، کە بەشێوەیەکى ناژیرانە مامەڵە لەگەل بارودۆخە دەکەن بەشێوەیەک لەشێوەکان ئەگەرى شەرى ناوخۆ ودوو ئیدارەیى بەگوێماندا ئەدەن .
بمانەوێ ونەمانەوێ ڕێکەوتنێکى لەم جۆرە لەنێوان دوو لایەنى سیاسى گەورە لەیەک زۆنى جیۆگرافى کەلە یانزە بەش و بیست و پێنج مادە پێک هاتووە بەنیەتى گۆڕینى ( سیستمى سیاسى و حکومڕانى ، دادپەروەرى کۆمەڵایەتى ، سەروەرى یاسا ) یارو نەیارى زۆرى بۆدروست دەبێت ، کاریگەرى ئەرێنى و نەرێنى ئەکاتە لەسەر مشهدى سیاسى کوردستان و ناوچەکە هەر بۆیە هەموو بژاردەکان لەئارادان .
وەک خۆم هیوادارم دواى وەهمێک نەکەوتبین بەناوى ڕێکەوتنى سیاسى یەکێتى و گۆڕان وە لەهەمانکات خوازیارم ببێتە فاکتەرێکى پۆزێتیڤ بۆ گۆڕانکارى ئەرێنى لەودۆخە چەقبەستووەى ئێستا لەپێناو بەرژەوەندى مافەکانى خەڵکى کوردستان چونکە بەبۆچوونى من تائێستا کەسایەتیە دەستڕۆیشتوو و باڵادەستەکان پارێزەرى بەرژەوەندیەکانى چەند بنەماڵەو حیزبێکن نەک کۆمەڵانى خەڵکى کوردستان .
لەبەر ئەوەى ئەو مافە بەخۆم نەدەم وەک زۆرێک لەو بەڕێزانەى بەناوى جەماوەرو کۆمەڵانى خەڵکى کوردستانەوە دەربڕى تەرزو سیاسەتێکى بەرەیەک لەبەرە جیاوازەکانن ، هەوڵ ئەدەم لەڕێگاى دوو پۆستى فەرمانبەرێکى نەخۆشخانە لەتۆرى کۆمەڵایەتى فەیس بووک و کاردانەوەى لەلایەن بەرپرسێکى باڵاى حیزبى تەندروستى ، کە دوو دیدوبۆچوونى جیاواز لەخۆ دەگرێت ببەستمەوە بەم ڕێکەوتنەوە ، هیوادارم لەداهاتوودا بتوانم بەزنجیرە وتارێک شیکارى زانستى دەروونى ، سیاسى ، ئابوورى و کۆمەڵایەتى بۆ ئەم ڕێکەوتنە بکەم لەڕوانگەى دیدو بۆچوون و عەقڵیەتى کەسانى حیزبى و ناحیزبى جیاوازى کوردستان .
شوێن کوردستانى باشوور شارى سلێمانى پزیشکێک لەتۆڕى کۆمەڵایەتى فەیسبووک لەدوو پۆستى جیاوازدا یەکێکیان باس لەنائومێدى ڕێکەوتن لەگەڵ یەکێتى دەکات ، ئەوى تریان باس لەبردنى کۆمەکى سندوقى توشبوانى شێرپەنجە دەکات لەلایەن کحومەتەوە ئەمە دەقى هەردوو پۆستەکەیە :
پۆستى یەکەم :
گەمژەییە ئومێد هەڵبەستن بەڕێکەوتن لەکەڵ یەکێتى .
ئەو ئامادە نابێت دواى وادەى خۆى پارێزگارى سلێمانى تەسلیم کاتەوە سەرەڕاى بردنەوەى هەڵبژاردن !
لەوەش رسواتر ، ئەو تا ئێستاش پێى قبوڵ نییە لایەنگرێکى گۆڕان ببێت بەسەرۆکى پزیشکانى نەخۆشخانەیەک .
ئیتر ڕێکەوتنى چى و قسەى قەڵبى چى ؟!
بێ عەقڵە وابزانێت هەرچى قەیرانى ووڵاتە خەتاى پارتیە و یەکێتى شەریکە دز نیە .
هیچ پێویست بەکۆد ناکات ، ئەوەى لەبەرنامەیایە بکرێت و هەرکەس لاى خۆیەوە دەستبەکاربێت تەواو تاقەتمان نەما .
پۆستى دووەم :
1 – 63 ملیار نەبوو کەباباکانى تەندروستى ئەیانووت ماوە و نەخوراوە ، 72 ملیار دینارە .
2 – وە زۆر بەکورتى خوراوە .
حەقە هەمووى لاى خۆى بنوسێت :
هاوڵاتى خۆشەویست ، ئەو 250 و 500 دینارە تەبعەى کەلێت ئەمێنێتەوە ئامان نەیخەیتە سندوقەکانى شێرپەنجەوە ! چونکە حکومەتە ساختەچیەکە ئەوەستێت هەتا ئەگاتە چەن ملیارێک و ئەیخوات !
هەشە ئەوەندە داماو ساویلکەیە وائەزانێت پاشەکەوتى ئەیەنەوە !
دواى بڵاوبونەوەى ئەم پۆستە یەکێک لەبەرپرسە باڵاکانى تەندروستى وەک کاردانەوەیەک بەپزیشکێى ڕاگەیاندبوو پیان بڵێن باچیدى لەو پۆستانە بڵاونەکەنەو ( ئێمەو ئێوە ) واتا یەکێتى و گۆران ڕێکەتنمان واژووکردووە .
ئەگەر سەیرى ئەم دوو عەقڵیەتە بکەین بۆمان دەردەکەوێت کەلێنێکى ئێجگار گەورە لەنیوانیاندا هەیە ! زۆر ئەستەمە هەروا بەئاسانى ئەم دووعەقڵیەتە لەیەک نزیک ببنەوە ، بەرپرسێکى حیزبى تەندروستى بەم لۆجیکە بیربکاتەوە لەبرى چارەسەرکردنى کێشەکان بەنیازە بەبیانوى ئەو ڕێکەوتنەوە بێدەنگیان بکات ، لەکاتێکدا خاوەنى پۆستەکە پێى ڕاگەیاندبوون ئێمە لەسەر شاردنەوەى ڕاستیەکان ڕێنەکەوتووین وە بەهیچ شێوەیەک سازش لەبنەماو بیروباوەرمان ناکەین ، ئەگەر بەسیستم و سەروەرى یاسا نەبێت ئەم دوو عەقڵیەتە بەهیچ لوجیک و فورمێک بەیەکەو جێگایان نابێتەوە ، ڕێکەوتن چەند ستراتیژى بێت بەبێ سەروەرى یاسا سەرکەوتوونابێت ، هیچ مانایەک نابەخشى بێجگەلەوەى دواى وەهمێک کەوتووین ناومان ناوە ڕێکەوتن .
لاى من گرنگ نییە دەستڕۆیشتوەکانى حیزب تەبابن و بەرژەوەندیەکانى یەکتر بپارێزن وەک ئەوەى عەقڵیەتەکان لەیەک نزیک ببنەوە ( عەقڵیەتى قاعیدەى جەماهیرى حیزب وهاوڵاتى سادە ) لەوەش گرنگتر کلتورى ئارامى و ئاشتەوایى کۆمەڵایەتى گەشە پێبدەین ، کلتورى تەخوین و دەمارگیرى وەلانێین ، تەنانەت لەترۆپکى شەرى ناوخۆشدا ژیان و بەرژەوەندى دەسەڵاتدارە دەستڕۆیشووەکانى هەردوولا نەکەوتنە مەترسیەوە بەپێچەوانەوە پارێزگارى ژیان و بەرژەوەندیەکانى یەکتریان دەکرد .
کلیک بکەرە سەر سمبولەکانی خوارەوەو ، ئەم بابەتە ئاشنا بکە بەهاوڕێکانت