عیماد عەلی: دیسان بەهارەو باسوخواسی چاکسازی هاتە ئاراوە.
ماوەی ساڵێکی رەبەقە، فەرمانێک لە لایەن خەڵکانی عالی نەسەب لەسەر چاکسازی لەکوردستاندا دراوە و، بەینەبەین و هەر جارەو بێ ئەوەی هیچ شتێکی راستی لەبارەوە بدرکێنرێت، دەنگ بەرزدەبێتەوە و لە کاتێکی دیاریکروای خۆیدا کە ئەم دەسەڵاتە و بە تایبەتی پارتی دیموکراتی کوردستان پێویستی پێی بێت لەبەرچەندین هۆ، ئەم بابەتە دێتەوە بیری دەسەڵات و دوور لە جەوهەری پرسەکە کۆبونەوەی حزبیی و فەرمانرەوایی بۆدەکەن و دەامودەزگا حزبی و سێبەرەکانی پێوە سەرقاڵ دەکەن. ئەمیش لە پێناو کۆمەڵێک ئامانجی لاوەکی: لەوانە خۆدەربازکردن لە فشاری جادە و نارەزایەتی خەڵک و نزیبکونەوەی یادەکان و کات کوشتن و لە پێناو ئامانجێکی سیاسی رۆژانە و دوور لە جەوهەری خودی چاکسازی. تەماشادەکەیت هەندێک دەستە و خەڵکانی سەر بە کۆمەڵێک دەزگای بەناوسەربەخۆی لە بنەرەتدا حزبی و بەموحاسەسە دروستکراوی دەسەڵات و حزبە دەسترۆیشتوەکان، دەکەونە جموجوڵ و باس وخواسی چاکسازی گەرم دەبێت، بێ ئەوەی دەست بخرێتە سەر خودی برینەکان و ئاشکراکردنی چۆنێتی چارەسەرکردنیان و گرتنەبەری رێگەیەکی زانستی و واعقبینانە و دوور لە ململانێی سیاسی، بە شەرمەوە کۆبونەوەی لاوەکی بۆ دەکەن.
چاکسازی وەک چەمکێکی هەمەگیری فراوان، یان بەشێویەکی ریشەیی چارەسەری گەندەڵی و لادان و کەموکورتی و کێشە هەمەچەشنەکان دەکات، یان بە رێژەیەک لە بوارێکدا یا لەسەرجەم بوارە سەرەکیەکاندا گۆرینی راستورەوا و وەزعی نالەباری خەڵک لەلایەنی سیاسی و ئیداری و مالی و تەنانەت رۆشنبیری و ئیخلاقیش بەرەو پێشەوە دەبات و، پرۆسەیەکی بەردەوامی سیستمێکی دیموکراسی و پێشکەوتنخوازانەیە.
وا ئێستا و ئا لەم کاتەدا دەنگی زوڵاڵی دەسەڵات بەرزبۆتەوە و باس لە چاکسازی دەکەن!! ئەم جارەش یان وەک ئەڵتەرناتیڤی بابەتی ریفراندۆم و سەربەخۆیی کوردستان بۆ مەبەستی تر موزایەدەی پێوەدەکەن، لەبەر ئەوەی ئەمساڵ ناتوانن باسی ریفراندۆم و سەربەخۆیی بکەن، یان لە ژێر فشاری جادە نزیکبونەوەی کۆتاییهاتنی کاتی شەری داعش و هاتنەوەی نەورۆز و یادەکان و موژدەبەخشینەوەیە بە خەڵک و، لە پێناو زەمینەسازی پێشوەختەیە بۆ هەڵبژاردنی ئایندە، یان دەیانەوێت بەم بابەتەوە کێشە سەرەکیە هەرەگەورەکە، کە خۆی لە سێ خاڵدا دەبینێتەوە، ئەویش بەرجەستەکردنی پرسی سیستمی سیاسی پەرلەمانی و کێشەی پۆستی سەرۆکایەتی هەرێم و کاراکردنی پەرلەمانە، بە باسکردنی شتی بچوک و لاوەکی و کۆبونەوە لەسەر گەندەڵی وردی خوارەوەی جۆگەڵە ئاسای دوور لە رووبارە گەورەکەی گەندەڵیە بەربڵاوەکە، پەردەپۆش بکەن و خەڵک مەشغوڵ بکەن و دەیانەوێت پرسە گەورەکان لەبیری خەڵک بەرنەوە و بەردەوام بن لە سەر ئەم حاڵەتەی قۆرخکاری و بێ یاسایی و نەبونی هیچ شتێکی شەرعی لە کوردستاندا . دەیانەوێت تاوەکو هەڵبژاردن وەک خۆیان مەبەستیانە بەرێی بکەن.
ئەگینا چاکسازی وەک پرسێکی فراوانی بەردەوام مەرجی پێشوەختە و ئالیەتی تایبەتی خۆی هەیە، لە زەمینەیەکی نەبونی ئەو مەرجانەش لە بنەرەتدا، لە هەرێمی کوردستاندا بێ بنەما و بە روکەشانە باس لە چاکسازی دەکرێت، ئەو واقیعەش لە ئەمانەدا خۆی دەبینێتەوە:
1- نەبونی شەفافیەت و باس نەکردنی بابەت و پرس و کێشەکان وەک خۆی.
2- نەبونی دەسەڵاتێکی پاک و نەزیە کە متمانەپێکراو بێت بۆ هەنگاونان بەرەو چاکسازی.
3- نەبونی دەسەڵاتی دادوەری و داواکاری گشتی سەربەخۆی دوور لە سێبەر و فەرمانی حزب و کەسایەتیەکان.
4- جگە لە کۆبونەوەی هەرەمەکی و قسەوباس و راپۆرتی زارەکی و بەشداری خەڵکی نابەرپرس و دوور لە متمانەی خەڵک، هیچ ئالیەتێکی زانستیانەی دروست و هیچ ئامرازێکی پێویست بۆ چاکسازی لە ئارادا نیە.
5- نەخوێندنەوەی دروستی قۆناغەکە و گرنگی نەدان بە کات لە چارەسەرکردنی کێشەکان و نەبونی تەبایی و یەکریزی و هەماهەنگی لایەنە سەرەکیەکانی کوردستان، گەورەترین گرفت و تەگەرەی بەردەم چاکسازی راستەقینەی کوردستانە.
ئەوەی پێویستە و لە هیچ شوێنێک لەبەرچاو نەگیراوە، کە کێ چاکسازی دەکات و کێ پێی دەکرێت و چۆن دەکرێت؟
لە کوردستانی خۆماندا دەتوانین بڵێین، لە سێ رێگەی سەرەکیەوە دەکرێت هەنگاوەکانی چاکسازی پیادە بکەین: یان دەسەڵات و مەرجەعێکی متمانەپێکراوی زاهید و دەست و داوێن پاک و دوور لە گەندەڵی و خاوەنی دەستە و تاقمی دڵسۆز و خەلکی دەوروبەر خاوێن، ئەمیش تا ئێستا لەکوردستاندا نیە، یان لە رێگەی دامودەزگای مەدەنی یان دەسەڵاتی دادوەری سەربەخۆ و خاوەن دەسەڵاتی بەهێز و کاریگەر و باوەرپێکراوی سەربەخۆی دوور لە هەژمونی حزب و کەسایەتیە دەسترۆیشتوەکان، کە ئەمیش لەم کاتەدا لە کوردستاندا بونی نیە، یان بە پەرلەمانێکی کارای خاوەن دەسەڵاتی چاودێری و تەشریعی راستەقینەی دوور لە فەرمانی حزبی و کەسی، کە دیسان ئەمیش بونی نیە.
بۆیە، ئەم قسەوباسە تازانەی لەم چەند رۆژەدا دەربارەی چاکسازی دەیبیستین، تەنها بۆ چەند ئامانجێک نەبێت بۆ جێبەجێکردنی خودی پرۆسەکە نیە، لەبەر ئەوەی ئەوکەسانەی ئیدعای چاکسازی دەکەن بەخۆیان لە چاکسای زەرەر دەکەن و بە هەر پرۆسەیەکی لەم چەشنە گەندەڵیە هەمەچەشنەکانیان زیاتر دەکەونە بەر نەفرەتی خەڵک و ئامانجە دوورمەوداکانیان ناپێکن. بۆیە چاکسازی بە خەڵک و دامودەزگایەک دەکرێت کە دەستی لە گەندەڵیەکاندا نەبێت، بە لایەن و کەس و حزبێک دەکرێت کە ئیرادەی راستەقینەی چاکسازی هەبێت و راستگۆ بێت و تەکسبین و بەرژەوەنخوازی تەسکی حزبی و شەخسی و نەرجسی نەبێت و کاری جدی بکات و دوور بێت لەچەواشەکاری و بەخۆی هۆکاری ئەم فەوزایە نەبێت کە لە کوردستاندا هەیە. بۆیە، ئێستا و پێشوەختە بە روونی دەیڵێم، بەم دەسەڵاتە و بەم پێکهاتە و بەم عەقڵیەتە فەرمانرەواییەی کوردستان و بەم گەندەڵکاری و مافیایەی تەشەنەی کردووە هیچ متمانە و باوەرێکم بەوە نیە کە تاکە هەنگاوێکی چاکسازی راستەقینە دوور لە پینەوپەرۆ جێبەجێ بکرێت.
