شێرزاد شێخانی: مەكتەب و خیندنی جاران.

شێرزاد شێخانی

ئەرک نەبێت، کلیک بکەرە سەر سمبولی فەیسبووک، ئەم بابەتە بنێرە سەر بەشەکەت

هەولێریات(25)

لەشێستەكان تازە چوبومە مەكتەب. ژیانەكی تازەم دەست پێكرد. كابرا گۆتەنی ژیانەكی پڕ لەهەورازو نشێو. سبەینان زوو لەخەویان هەردەستاندین نان و ماستەكمان دەخواردو زوو جلكمان لەبەر دەركرد. جانتامان نەبو، بە لاستیقی دەرپێ كتێبەكانمان دەبەست و قەرەم و مقتاتەو مساحەشمان دەخستە گیرفانی شەروارەكانمان و دەهاتینە دەرێ. لەو زەمانەدا هێشتا شتەك نەبو ناوی زێراب بێ. ئاوی ماران حەموی لەجوگەرەكی گچكەوە دەڕژانە بەردەركی مارەكان ئەوجا لەبەر ئەوەی لەزستانان شەختەیان دەبەست، سبەینان ئەمەی منداران بەسەریدا سێ چار تەقلەمان لێدەداو دەیان جار سەرم شكایەو لاقم بریندار بوە. حەتا دەگەشتمە مەكتەبێ بەشەلە شەل و هەزار ناری عەلی و قەلب هێشانەوە دەتلامەوە. سبەینان زوو دەبایە لەسەف راوەستین لۆ تەتفتیشات. تەفتیشاتی دەست و پەنجەكانمانیان دەكرد، دەبایە دەستەسریش هەرگرین. ئەوجا مامۆستا دەهات یەك یەك تەماشای دەستی دەكردین بزانی نینۆكمان كردیە یان نا، دەستەسرمان هەرگرتیە یان نا. دەست و دەموچاومان شوشتیە یان نا. هەندەكجار دەستەسەرمان لەبیر چوبایە لەگەر تەلەبەكی دی دەمانكردە دوپارچەو لەبن دەستمان دەشاردەوە لۆ ئەوەی دار نەخۆین. ئاخر ئەو زەمان مامۆستا لەبابەكانمان تووندتر بون لەگەرمان لەگچكەترین مخالەفە دە پازدە داریان لێدەداین. لۆیە ئەو جیلەی مە تەربیەتیەكی زۆر باش دراین ئەخلاق و قییەمی ئەو زەمان ئێستاش لەناوماندا مایە. ئێستا مامۆستاو تەلەبە حەتاكو سبەینان چاتو فەیسبوك پێكەوە دەكەن هیچ ئیحترامەك لەبەینیاندا نەمایە!.
لەبیرمە لەو سارانەدا عەبدولكەریم قاسم سەرۆكی ورات بو، گۆڕانگاری زۆر گەورە رویدا، ئەو پیاوە میللەتەكەی زۆر زۆر خۆش دەویست، لۆیە وراتی ئاوەدان كرد، هەزاران مەكتەب و خەستەخانەی دروست كرد. خەركی بەعام ئیسراحەتیان كرد. زۆر ئاگای لەخەركی فەقیرو فەقەرات بو، لۆیە لەمەكتەبەكان زستانان جلكو بەرگی دابەش دەكردە سەر مندارە فەقیرەكان كە چاكەتو پانتۆری عەسكەری بون بە قیاسی مندارانەوە پێیان دەگۆت”معونەت شیتا”. سبەینانیش هەر تەلەبەك پەرداخەك شیرو پرتەقارەكو سێوەكی دەدرایە. جار جار دختۆریش دەهاتە مەكتەبو مندارانی فەحس دەكرد، بەخسوس دختۆری چاو كە فەحسی تەراخۆمای دەكرد. ئەوجا ئەمن چاوم تەراخۆمای هەبو حەمو رۆژەك لە دە دەقەی دەرسی ئەخیر مامۆستایەك دەهاتو مەرحەمی لەچاو ئەو مندارانە دەكرد كە تەراخۆمایان هەبو، ئەوجا دە دەقە پێش تەلەبەكانی دی دەچونە مارێ. ئەو زوو دەرچونە زۆر خۆش بو كە لەپێش ئەوانی دی دەهاتمە دەرێ، بەرانەكینێ ئازاری مەرحەمەكە كە چاومی دەسوتاند حەموی لەقوڕگم دەهینایەوە.
ئەوە لۆیە باس دەكەم لۆ ئەوەی بزانن ئەو وەختی دەورەت لەمندارییەوە ئیهتمامی بە ئینسان دەدا، نەوەك ئەوەی ئێستا لە ئاخیر عومریشماندا معاشمان دەبڕیو چاوی لەو چەند دینارەی تەقاعودیمانە!.
ئەو وەختی كتێبەكانی مەكتەب هەر یەكی بەقەدەر دوو رۆمانی دۆستوفسكی گەورە بون. كتێبی تاریخ باسی لەسەردەمی ئینسانی حەجەری نیاندەرتالەوە تا هاتنی ئینگلیز لۆ عیراق دەكرد. جوغرافیا باسی خاكو ئاوو هەوای وراتانی ئەمریكای جنوبیشی تێدابو. قیرائەی عەرەبی باسی گەورەترین قەسیدەی شاعیرانی عەرەبی دەكرد. ئەو رێزمانەی كوردی لەئیبتدائی دەمانخیند ئێستا لەكولییەكانیش ناخیندرێن. لۆیە تەلەبەكانی جیلی مە زۆر موسەقەفترو زیرەكترن لە خەركی ماجستێرو دكتۆرای ئێستا. ئەوە بێ لەوەی هەر تەلەبەیەك لەمە دەیان كتێبی خاریجیشی دەخیند كە سەرچاوەی سەقافەتەكی گەورە بون.
ئەو مامۆستایانەی دەرسیان پێدەداین حەمویان پیاوی موحتەرەم بون، وەكی بابمان بەركو زۆر لەوانیش توندتر تەربیەتیان دەداین، بەواجیبی خۆیان دەزانی كە خەمخۆری فێربونمان بن..ئەمن بەخۆم لەدەرسی عەرەبی زۆر زیرەك بوم، لۆیە هەمو مانگەك لەدوای ئیمتحانی مانگانە مامۆستاكەم لەسەر حیسابی گیرفانی خۆی قەلەمەكی پاندانی بە هەدیە دەدامێ لۆ ئەوەی تەلەبەكانی دی چاو لەمن بكەن. ئێستا حوكمەتەكەمان وەزعەكی وا قۆڕی خولقاندیە مامۆستا بەو حەمو گەورەییەی خۆیەوە چاوی لەدەستی تەلەبەكان بی. ئاخر پێم نارێن ئەمە كوو دەبینە ساحێبی دەورەت لەپاش نەورۆزی ئەمسارەمان؟. باقی وەلسەلام