دکتۆر کەمال میراودەلی: هاوارنامەیەکی نەبیسراو و فرۆشتنی شەرەفی نەتەوەیی.
پێنج ساڵ پێش ئێستا لەم ڕۆژەدا 27 ی حوزەیرانی 2012. هاوارنامەیەکم بۆ خەڵکی کوردستان و حیزبەکان بڵاوکردەوە, کە ڕێگەی نەدەن [داعش] کە ئەوسا جەبهەی ئەلنوسرە بوو, گەورەترین کارەسات بە هۆی خیانەتی بنەماڵەی بارزانییەوە بە سەر کورد بێنن و, سیاسەتی کیسنجەریانەی نوێی ئیسرائیل و تورکیا جێبەجێ بکەن. ئەوسا نە داعش هەبوو نە ماعش. بێ خەمی و بێ فیکریی و خۆفرۆشی هەر هەموو سەرانی حیزبەکان بە پۆست و پارەو نەوت، کارەساتی شەنگال و هێنانی داعش و شەری داعشی لێکەوتەوە، کە هەزاران کەس بە خۆرایی تیاچوون. و شەرەفی نەتەوەییمان لە دنیادا هەڕاج کرا. دەبێ بۆ مێژوو ئەوە بڵێم: کە دەزگای ڕاگەیاندنی گۆڕان ئەوەندە بێ ئابڕوو بوون، کە ئەم هاورانامەم بۆ ناردن وەک ڕایی تاکەکەسێکی کورد لە سایتی سبەی بڵاویی بکەنەوە، وتیان ناتوانن بڵاویی بەکەنەوە.
هاوارنامەیەکی کراوە بۆجەماوەری خەڵکی کوردستان و ڕووناکبیران و هێزە نیشتمانییەکان:
ڕێگە مەدەن بارزانی و پارتی جارێکی تر موغامەرەیەکی نەتەوەیی گەورە لە سەر حیسابی خاک و ماف و کەرامەت و پاشەڕۆژی نەتەوەییمان ئەنجام بدەن
ئەم نامەیە هاوارێکە بۆ ئەوەی بە گورجی بکەونە خۆتان ڕێگە لە پیلانێکی گەورە بۆ بەقوربانیدانی گەلەکەمان و کردنی کوردستان بە مەیدانی یەکلاکردنەوەی بەربەرەکانییە جیهانییە ئالۆزو وێرانکەرەکان بگرن.
سوریا لە جەنگێکی ئەهلی ناوچەیی جیهانیدایە
دوێنێ بەشار ئەسەد بە فەڕمی ڕایگەیاند، کە وڵاتەکەی و ڕژێمەکەی لە حاڵەتی شەڕێکی سەرانسەری هەمەلایەن دایە. ئەم بەیانییەش بۆ یەکەمجار کەناڵی تەلەفزیۆنی (بی. بی. سی) فلیمێکی مەشقکردنی جەنگاوەرانی عەرەبی ئەوەی پێی دەوتری ‘سوپای ئازادی سوریا’ نیشان دا. شوێنی مەشقەکەی بە شاخەکانی کوردیی (کوردیش ماونتنز) ناساند و دیارە لە کوردستاندا بوون. رۆژنامەی (السیاسە) ی کوێتیش دوو ڕۆژ لەمەوبەر هەواڵێکی خەتەرناکی بلاوکردەوە، کە سەلماندنی زۆر ئاماژەی خەتەرناکترە. هەواڵەکە لە سایتی [سبەی] یدا بە ناونێشانی ‘لە رێگەی هەرێمی کوردستانەوە بەشێکی خاکی سوریا ئازاد دەکرێت” وەک هەواڵێکی ئاسایی بلاوکراوەتەوە.
دیسان بە قوربانیدانی کورد دژی خۆی و بۆ خزمەتی دوژمنانی
هەواڵەکە ئەوەیە، کە هەوڵ دەدرێ لە ڕێگەی هەرێمی کوردستانەوە، کوردستانی سوریا بکرێتە بنکەی دروستکردن و جێگیرکردنی هێزی دژ بە رژێمی بەشار ئەسەد و، کوردستانی سوریا بکرێتە بنکەیەکی دەستپێک بۆ ڕزگارکردنی سوریا لە رژێمی بەشار ئەسەد و، هەرێمی کوردستان وەک ئامرازێک بۆ ئەم مەبەستە بەکاردێت.
لە هەوالەکەدا هاتووە کە:
1- ئه‌نجومه‌نی نیشتیمانی سوریا كارده‌كات بۆ كردنه‌وه‌ی ناوچه‌یه‌كی ئازاد له ڕۆژئاوای كوردستان بۆ ئه‌وه‌ی له‌و ڕێگه‌یه‌وه كۆتایی به رژێمه‌كه‌ی ئه‌سه‌د بهێنێ. ڕۆژنامه‌ی سیاسه‌ی كوه‌یتی بڵاویكرده‌وه ئه‌نجومه‌نی نیشتیمانی سوریا به یارمه‌تی هه‌رێمی كوردستان كارده‌كات بۆ كردنه‌وه‌ی ناوچه‌یه‌كی ئازاد له ده‌سه‌ڵاتی سوریا له حه‌سه‌كه‌وه بۆ حه‌له‌ب، بڕیاریشه بۆ ئه‌و مه‌به‌سته عه‌بدولباست سه‌یدا، سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی نیشتیمانی سوریا، سه‌ردانی هه‌رێمی كوردستان بكات، بۆ ئه‌وه‌ی داوایان لێبكات كارئاسانی بكه‌ن بۆ گواستنه‌وه‌ی چه‌ك بۆ هه‌ردوو شاری قامیشیلی و حه‌سه‌كه له‌ڕێگای هه‌رێمی كوردستانه‌وه، به‌و ناوچه ئازاده.
ڕۆژنامه‌كه ئاماژه‌ی به‌وه‌كردووه، ئه‌نجومه‌نی نیشتیمانی ده‌یه‌وێت به‌و كاره‌ی شاره‌كانی حه‌سه‌كه و قامیشیلی له باكوری سوریا (رۆژئاوای كوردستان) ئازاد بكات له‌ده‌ستی سوپای به‌شار ئه‌سه‌دی سه‌رۆكی سوریا، بۆ دروستكردنی پردێك بۆ گواستنه‌وه‌ی ژماره‌یه‌ك سه‌ركرده‌ی سوپای سوریای ئازادی ئۆپۆزسیۆن و ئه‌نجومه‌نی نیشتمانی، ئه‌وه‌ش به ئامانجی ئه‌وه‌ی دواتر داوا له ئه‌نجومه‌نی ئاسایشی نێوده‌وڵه‌تی بكرێت ئه‌و ناوچه ئازاده له ده‌ستی رژێمی ئه‌سه‌د بپارێزێت و پشتیوانییه‌كی نێوده‌وڵه‌تی بۆ به‌ده‌ستبهێنێت،
هه‌روه‌ك له‌و رێگه‌یه‌وه هێزێكی سه‌ربازی ڕاهێنراویی چه‌كدار پێكبهێنرێت بۆ ئازادكردنی ته‌واوی سوریاو، لەو رێگه‌یه‌شه‌وه زه‌بری گه‌وره له سوپای ئه‌سه‌د بده‌ن. به‌وه‌ش كاریگه‌ری راسته‌وخۆ له‌سه‌ر دیمه‌شق و شاره گه‌وره‌كانی تری سوریا دروست بكه‌ن و روخاندنی رژێمی سوریا خێراتر بكه‌ن.
بەلامەوە سەیرە کە سبەی وەک زمانحاڵی گۆران هەواڵێکی ئاوا زۆر بە ساردی وەک هەواڵێکی ئاسایی بێ لێکدانەوەو هەڵوێست و هەستکردن بەو مەترسی و کارەساتە نەتەوەییە گەورەیەی لە پشت ئەم کارەوە شاردراوەتەوە، بڵاو بکاتەوە. هەواڵەکە 25-06 بڵاوکراوەتەوەو زیاتر لە 2300 کەس خوێندوویەتیەوە کەچی تەنیا سێ سەرنجی لەسەر نووسراوە.
هەواڵەکە هەڵبەستراوو نابەجێ نییە. ئاماژە زۆرن کە تورکیاو ئەمریکا دەیانەوێ کورد وەک قوربانییەک بۆ دەرچوون لە قەیرانی بنبەستی کیشەی سوریا بەکاربێنن و، بەم کارە تورکیا دەتوانی زەبرێکی ئەنفالییانەو ئاشبەتاڵییانەی کوشندە لە بزوتنەوەی کورد لە هەموو بەشەکان بدات و گەلی کورد لە هەموو بەشەکاندا ببێتە قوربانی و خاکەکەی، ببێتە شانۆی کوشتارو کارەسات. بەر لەوەی ئەمە زیاتر ڕوون بکەمەوە، هەندێ ئاماژەی خەتەرناکی تر دەخەمە روو.
2- لە هەواڵێکی تریی خەنداندا ئەوە ئاشکرا کراوە، کە ئۆپۆزیسیۆنی عەرەبی سوریا ئەوەی پێی دەوترێ سوپای سوریای ئازاد دەیەوێ کە هێزی سەربازی خۆی بەرێتە ناوچەی کوردستانی سوریاو هێزەکانی سەر بە پەکەکە ڕێگرن لەمە.
ئەمەش دەقی هەواڵەکەیە: په‌كه‌كه رێنادات سوپای سوریای ئازاد له رۆژئاوای كوردستاندا چالاكی بكات.
فه‌رمانده‌ی سوپای سوریای ئازاد ڕایگه‌یاند: كه پارتی كرێكارانی كوردستان رێگره له‌وه‌ی له ناوچه‌كانی رۆژئاوای كوردستاندا چالاكی بكه‌ن‌و به‌رپرسێكی نزیك له په‌كه‌كه‌ش رایده‌گه‌یه‌نێت: كه كورد هێزی خۆی هه‌یه‌و پێویستی به هێزی عه‌ره‌ب نییه.
عه‌قید ریاز ئه‌سعه‌د، فه‌رمانده‌ی سوپای سوریای ئازاد، كه له توركیاوه سه‌رپه‌رشتی هێزه‌كانیان ده‌كات ڕایگه‌یاند: گه‌ریلاكانی پارتی كرێكارانی كوردستان “په‌كه‌كه” له ناوچه‌كانی ڕۆژئاوای كوردستاندا “ئاسته‌نگن له‌به‌رده‌م جموجوڵی یه‌كه سه‌ربازییه‌كانمان” له دژی رژێمه‌كه‌ی به‌شار ئه‌سه‌د.
به‌پێی ڕاپۆرتێك كه به هه‌فته‌نامه‌ی ڕووداودا بڵاوكراوه‌ته‌وه، ئه‌و عه‌قیده باسی له‌وه‌شكردووه، كه په‌كه‌كه هه‌زاران گه‌ریلای له ناوچه‌ی عفرینی هاوسنوور له‌گه‌ڵ توركیادا جێگیركردووه.
به‌ڵام به‌رده‌وام په‌كه‌كه ڕه‌تیده‌كاته‌وه له رۆژئاوای كوردستان‌و سوریادا گه‌ریلای هه‌بێت‌و ده‌ڵێت: ئه‌وه‌ی كه هه‌یه له‌وێ، ئه‌ندامی پارتی یه‌كێتی دیموكراتی “په‌یه‌ده”ن كه له‌سه‌ر هه‌مان فه‌لسه‌فه‌و شێوازی كاركردنی په‌كه‌كه به‌ڕێوه‌ده‌چن.
هه‌ر له‌و چوارچێوه‌یه‌شدا حسێن كۆچه‌ر نوێنه‌ری “په‌یه‌ده” له هه‌رێمی كوردستان ڕه‌تیكردووه‌ته‌وه كه گه‌ریلای په‌كه‌كه له عفرین هه‌بن‌و ده‌ڵێت: ئه‌وانه هێزی به‌رگری میللین، له زۆربه‌ی ناوچه‌كانی رۆژئاوا (ی كوردستان) هه‌ن‌و ئه‌ركیان پاراستنی كورده.
ئه‌وه‌شی پشتڕاستكردووه‌ته‌وه كه رێیان به سوپای سوریای ئازاد نه‌داوه له‌و ناوچانه‌دا چالاكی ئه‌نجام بده‌ن‌و، روونیكردووه‌ته‌وه كه ماوه‌یه‌ك له‌مه‌وبه‌ر یه‌كه‌یه‌كی ئه‌و سوپایه ویستوویه‌تی له ناوچه‌ی عفرین چالاكی بكات، به‌ڵام “گه‌لی كورد ڕێگه‌ی پێنه‌دان.
كۆچه‌ر راشیگه‌یاندووه: كورد هێزی خۆی هه‌یه و پێویستی به هێزی عه‌ره‌ب یان وڵاتێكی دیكه نییه.
3- لەم ماوەی دواییدا ئەمریکاو تورکیا بە پارەی سعودیەو قەتەر هەوڵەکانیان بۆ ناردنی چەک و پارە بۆ ڕووخاندنی رژێمی سووری چڕکردۆتەوەو تورکیا وەک درواسێ و ئەندامی ناتۆو دەوڵەتێكی ئیسلامی سوننەیی دەورێکی مەرکەزی و بریاردەری لەم پرۆسەیەدا هەیە. به‌پێی راپۆرتێكی نیویۆرك تایمز توركیا و سعودیهو قه‌ته‌ر چه‌ك بۆ شۆڕشگێڕانی سوریا ده‌كڕن و له ڕێگای چالاكوانه‌كانی ده‌زگای هه‌واڵگریی ناوه‌ندیی ئه‌مریكا. ڕۆژنامه‌ی نیویۆرك تایمز له‌زاری به‌رپرسانی هه‌واڵگریی ئه‌مریكی و ده‌وڵه‌تانی عه‌ره‌بییه‌وه بڵاویكردووه‌ته‌وه چه‌ك و جبه‌خانه له‌نێوانیشیاندا نارنجۆك و موشه‌ك و چه‌كی ئۆتۆماتیكی به‌نهێنی و له ڕێگای باشو‌وری توركیاوه ڕاده‌ستی شۆڕشگێڕانی سوریا ده‌كرێت و توركیا و قه‌ته‌ر و سعودیه‌ش خه‌رجیی كڕینی چه‌كه‌كان دەگرنە ئەستۆ.
رۆژنامەی گاردیانی به‌ریتانی لە ڕاپۆرتێکدا بڵاوی کردووەتەوە بەهاوکاری دەوڵەتی تورکیا لە ئەستەنبوڵ ناوەندێکی تایبەت بۆ هەناردەکردنی چەک بۆ سوپای ئازادی سوریا کراوەتەوە.
راپۆرتەکەی رۆژنامه‌كه هه‌ینی 22 – 6 بڵاوكراوه‌ته‌وه ئاماژە بەوەدەدات کە لەم ناوەندەدا 222 کەس خەریکی چالاکین کە هەمووشیان خه‌ڵكی سوریان. هەروەها دەڵێت: لە سەرەتای ئەم مانگەدا هەواڵنێرێکی ئەوان ئاگاداری ئه‌وه بووه كه چەک و تەقەمەنیکی زۆر له‌سنوری توركیاوه گواستراوه‌ته‌وه بۆ سوریا.
ئاماده‌كاری ڕاپۆرته‌كه‌ی گاردیان لەمباریەوە لەگەڵ بەرپرسانی سێ وڵات کە ناوەکانیانی نەهێناوە وتووێژی کردووەو ئەوانیش رایانگەیاندووە کە لە مانگی رابردووەوە عەرەبستانی سعودیهو قەتەر چەکی جۆری کڵاشنیکۆف، ساروخی دژی تانک و چەند جۆری تریی چەک بۆ سوپای ئازاد هەناردە دەکەن.
لەدرێژه‌ی ئەم راپۆرتەدا هاتووە“ لە مانگی ڕابردوودا چەندی کەس جلوبه‌رگی شێخەکانی خەلیجیان له‌به‌ردابووه لە سنووری رەیحانلی تورکیاوه چەکێکی زۆرو پارەیه‌کی زۆریان داوە بە بەرپرسانی سوپای ئازاد.
هەروەها عەرەبستانی سعودیه ڕازی بووە کە بۆ هاندانی ئەندامانی سوپای سوریا بۆ بەجێهێشتنی ریزەکانی سوپا مووچەی ئەندامانی سوپای ئازادی سوریا بدات.
گاردیان دەڵێت: هەناردەکردنی چەک ئەوەندە زۆرە کە بووەتە هۆی ئەوەی چەندین ناوچە کەپێشتر مەترسی ئەوەیان لە سەر بوو بکەونەوە دەستی سوپای سووریا، دیسان رزگار کراونەتەوەو لە چەندین ناوچەش شکستیان بەسوپا هێناوە.
4- لەم دواییەدا تورکیا لە سەر زمانی سەرۆک ئەرکانی سوپاو خودی ئۆردوگان بە ئاشکرایی باسی هێرشی سەربازی بۆ سەر قەندیل دەکا. لە کاتێکدا نه‌جده‌ت ئۆزه‌ل، سه‌رۆك ئه‌ركانی سوپای توركیا، رایگه‌یاند: ئه‌نجامدانی هێرشی سه‌ربازیی بۆ سه‌ر بنكه‌و باره‌گاكانی پارتی كرێكارانی كوردستان له زنجیره چیاكانی قه‌ندیل له‌ناو خاكی هه‌رێمی كوردستان، پێویستی به بڕیاری حكومه‌تی توركیاو ره‌زامه‌ندیی ویلایه‌ته یه‌كگرتووه‌كانی ئه‌مریكا هه‌یه، ئۆردوگان رایگەیاند کە تورکیا بۆ ئەنجامدانی هێرشێکی ئاوا پرس بە کەس ناکا.
5- دوای بەردانەوەی فڕۆکەیەکی تورکیا لە سوریا، تورکیا داوای کۆبوونەوەی ناتۆی کردوو کێشەکەی بە ئاقاری تۆڵەسەندنەوەو دروستکردنی کەشوهەوای جەنگ گەورەکردووەو لە کاتێکدا نایەوێ قوربانی بە هێزەکانی خۆی بدا، دەیەوێ کورد وەک هێزێکی قٶچی قوربانی (پرۆکسی) بەکاربێنێ.
6- لە کاتێکدا میدیاکان و سەرۆکی ئەوەی پێی دەوترێ سوپای ئازادی سوریا بە ئاشکرا باسی تێوەگلانی سەرۆکایەتی هەڕیم و هەرێم لە پشتگیری سوپای ئازادی سەر بە سوریاو سعودیەو قەتەرو ئەمریکا دەکەن،
ئێران نیگەرانی خۆی بۆ ئەم پێوەندی و دەورە ئاشکرایەی هەرێـمی کوردستان دەربڕیوەو زیاترو زیاتر مەترسی بوونی کوردستان بە مەیدانێکی خوێناوی ناکۆکییە مەزەبی و ناوچەیی و ئیمپریالیستییەکان دەبێتە مەترسییەکی راستەقینە. بە پێی کەناڵێکی سەر بە ئێران ئیسرائیل چەک دەنێرێت بۆ هەرێمی کوردستان و لەوێشەوە بە قاچاغ و بەیارمەتی دارایی قەتەر دەبرێتی ناو سوریاوە. کەناڵەکە مه‌سعود بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان تۆمەتباردەکات و دەڵێت: بارزانی کار ئاسانی بۆ دەزگا نایاساییەکانی ئیسرائیل کردووە لە هەرێمەکەدا.
7- بۆ رێگاخۆشکردەن بۆ تێوەگلاندنی هەرێم و بە قوربانیدانی کوردو ناوچەکەیان:
A- بە فیتی تورکیا کوردێکی سەر بە تورکیاو نزیک لە بارزانی عەبدولباست سەیدا بۆ سەرۆکایەتی ئەنجومەنی نیشتمانی سوریا هەڵبژێردراوە و, سەرۆکی هاوبەشی ئەوەی پیی دەوترێ سوپای ئازادی سوریا, داوای لە کوردەکان کردووە وەک هێزی عەسکەریی بێنە بەشێک لەو سوپا عەرەبییەی سەر بە تورکیا. سایتی پەیامنێری پارتی بانگەوازەکەی بلاوکردۆتەوە.
B- بە فیتی تورکیا کۆنفرانسێک بۆ هێزە کوردییە دروستکراوەکانی دژ بە پەکەکە لە هەوڵێر بەسترا.
C- گەرچی هەراو توندوتیژی ناوچەی کوردی نەگرتٶتەوە هەزاران کورد هاندراون کە هەڵبێن بۆ هەولێرو ببنە پەنابەر و وەک هیزێكی سیاسی و سەربازی و جاسووسی و بنکەیەکی سەر بە بارزانی و تورکیا بەکاردێ. ئەمە تاوانێکە گەورەیە, کە دەبێتە هۆی لە ڕەگوڕیشەهەLكەندن و ئاوارەکردن و برسیکردن و کۆیلەکردنی هەزاران خێزانی کوردو گەر یارمەتیشیان بدرێت دەبنە بارگرانی لە سەر بووجەی هەرێم گەرجی کەس نازانێ چ جۆرە بووجەیەک بۆ ئەم حاڵەتانە هەیەوە بۆچی ئاوارەکانی بۆمباردۆمانی تورکیا هەمیشە فرامۆش دەکرێن؟ بوونی کوردستانی ڕۆژاوا بە ناوچەی جەنگی زۆربەی خەڵکی کورد دەکاتە پەنابەر، کە ڕوو لە هەرێم یان تورکیا بکەن.
D- وەک زیادکرنی تەنسیقی خەتەرناکی نێوان تورکیاو بارزانی، کە بە ناوی سەرۆکایەتی هەرێم و هەرێمەوە ئەم کارانە دەکەن، هاولاتی هەواڵێکی بلاوکردۆتەوە کە بارزانی دەیەوێ سەرۆک عەشیرەتێکی گەورەی کورد تەسلیمی تورکیا بکاتەوە.
E- بۆمباردومانی ناوچەکانی هەرێـم لە لایەن تەیارە جەنگییەکانی تورکیاوە بەردەوامە و, بەردەوام رەزو باخ و دارستان دەسووتینڕین و خەڵک ئاوارەدەکرێن و کوردستان وەک ناوچەی بێ خاوەن لە لایەن تورکیاوە مامەڵە دەکرێ.
F- میدیاکانی پارتی و حیزب و هێزە وابەستەکانی هێرشێکی ناشیرین دەکەنە سەر هێزی رەسەنی کورد لە کوردستانی رۆژاواو بە هەموو شێوەیەک بە هاندانی تورکیا هوڵی کەرتکردن و ناکۆکینانەوە لە ناو گەلی کوردستانی رۆژاوا دەدەن.
[بروانە وتاری: جەلال چوارتایی: کێ سەر ئێشەی بۆ گەلی کورد دروست کردووە: جەلال چوارتایی
G- راپۆرتێكی نهێنی کە هەواLدەری فوراتی سەر بە پەکەکەی ئاشکرای کردووە باسی هاوئاهەنگی تەواوی نێوان تورکیاو پارتی بۆ کەمکردنەوەی هێزو دەوری پەکەکەی لە سوریادا دەکات و چرکرنەوەی پیلانی هاوبەشی پارتی و تورکیا بۆ وابەستەکردنی کوردەکان و کەسێتییە سیاسییەکانی کوردستانی خۆرائاوا بە نەخشەی تورکیاو پێکهێننانی بەرەیەکی کوردی –سوننی لە عێراقدا دژایەتیکردنی ئێران.
ئەی جەماوەری بە شەرەفی کوردستان، ئەی حیزب و هێزە سیاسییە نیشتمانپەروەرەکان
1- ئەمانە هەموو لە کاتێکدا ڕوودەدەن کە تورکیا لە شاڵاوی گرتن و هێرشی سەربازیی و بەسەربازییکردنی کوردستان ی باکوور بەردەوامەو حکومەتی ئوردوگان فشاری ئەمنیی و سیاسی دژی گەلی کوردستانی باکوورو هێزە دیمۆکراتییەکانیان چڕکردۆتەوەو بەردەوام بۆمبابارانی باشوور دەکاو هەولێر بۆتە کۆلۆنی و پاشکۆیەکی بازرگانی و ئیستیخباراتی و سیاسی و کەلتووری تورکیا، و تاقە یەک ڕیکەوتنی نووسراوی بە ستانداردی پەیماننانەمەی یاسای نێونەتەوەیی بۆ زامنکردنی ئاسایش و ئازادی و پاشەرۆژی کورد لە خاکی خۆیدا لە هیچ بەشەکاندا نییە.
2- کەس نکۆڵی لەوە ناکا تورکیا دراوسێیەو دەوڵەتێکی گرنگە بۆ پاشەرۆژی سیاسیی و ئابووریمان، بەڵام لەم سەردەمەدا هەموو پێوەندی و ڕێکەوتنێک دەىێ بە پەیمان و بە زەمانی یاسایی و بە ئاشکرایی و لە رێگای نەتەوە یەکگرتۆکان و بە ناوبژیی دەوڵەتە زلهێزەکانەوە بێ، بە تایبەتی ئەمریکا کە خۆی بە دۆستی کورد دادەنێ و ئەکتەرێکی راستەوخۆیە، نەک پێوەندی نهێننی پاشکۆیی دوو-قۆڵیی و دوور لە زانین و ئاگاداری و ئیرادەو رازیبوونی خەڵکی کوردستان. هاوکاریی هاوئاهەنگی تا ئەو ئاستە خەتەرناکە لەگەڵ ڕژێمی تورکییدا بە بێ هیچ زامن و ڕێکەوتنێکی یاسایی ئاشکراو و بوونی تەرەفی سێیەم و پرۆسەی یاسایی نێونەتەوەیی لە رێگەی نەتەوە یەکگرتۆکانەوە، لە ئاشبەتاڵ و کارەسات و ئەنفال و وێرانکاریی زیاتر هیچی بۆ گەلەکەمان لێ شین نابێتەوە. تەنانەت ئەگەر ئەم لەحزە لە سەر داوای تورکیا خۆی پرسی دەوڵەتی کوردی کە پایتەختەکەی دیاربەرکر (ئامەد) بێ لە نەتەوە یەکگرتۆکان باس بکرێ، هێشتا کردنی کوردستانی رۆژاوا بە مەیدانی جەنگ و تێوەگلاندنی هەرێمی کوردستان لە کێشەو بەربەرەکانییەکی مێژوویی ناوچەیی جیهانی یەکجار خەتەرناک و ئالۆز هێشتا تاوانەو دەبێ ئەم موغامەرە ترسناکەی بارزانی بە خێرایی بوەستێندرێ.
3- بەتایبەتی کە ئەمە لە کاتێکدا ڕوودەدا کە بارزانی لە عێراقیشدا خۆی و هەرێمی کوردستانی کردۆتە قەڵای پێشەوەی ڕووخاندنی رژێمی مالکی کە رۆژنامەی خەبات –ی زمانحاڵی مالکی بە سەددام دەچوێنێ لە کاتێکدا نزیکەی هەموو بودجەی کوردستان کە ٪17ی بووجەی هەموو عێراقە لە بەغداوە دێ و کورد هێزو هاوپەیمانێکی گەورەو کاریگەرە لە دروستکرنی حکومەتی بەغداو 8 ساڵە خەریکی بنیاتنانی ئەو پێوەندییەیە کە بارزانی بۆ پاراستنی بەرژەوەندییە نایاساییەکانی بنەماڵەکەی و بۆ خاتری تورکیا هەوڵ دەدا هەمووی هەڵوەشێنیتەوەو، هەرێم بکاتە یارییەکی زەلیلی دەستی تورکیا. لە کاتێکدا هیچ هەلومەرج و ئیحتیاتێک بۆ خۆراگرتن بەرامبەر بچووکترین بوومەلەرزەی سیاسی یان ئابووری لە کوردستاندا نییە. بە قسەی وەزیری دارایی هەرێمی کوردستان خۆی ئەگەر بەغدا بۆ تەنیا یەک مانگ بووجە نەنێرێ، حکومەتی هەرێم ئیفلاس دەکاو مووجەی فەرمانبەرانی پێنادرێ.
4- ئەوە بۆ لایەنی پاراستنی خەڵکیش لە خەتەرو چوون بە دەم پەنابەرو لێقەوماوانەوە مناڵەکانی ئەنفال و دەربەدەرەکانی بۆمبابارانی تورکیا دەزانن بارزانی و حکومەتەکەی تا چەند باکدارو دلسۆزو بەخشندەو بە توانان لە یارمەتیدانی قوربانیانی سیاسەتەکانی خۆیان هەر لە قوربانییەکانی ئاشبەتاڵ و ئەنفالەوە تا هی شەری براکوژی و 31ی ئاب و دەستدرێژییەکانی تورکیا و ئێڕان بۆ سەر ناوچەکانی هەرێم.
5- سوریا سنووری لەگەڵ تورکیاو ئیسرائێل و ئوردون تێکەڵە کە هەموو هاوپەیمانی تورکیاو ئەمریکان و تورکیا دەتوانێ لە ڕێگای ئاسمانی و زەمینی و دەریاییەوە کاری سەربازی لە سوریادا بنوێنێ و بچیتە ناوەوە. بەلام تورکیا نایەوێ خەڵکی خۆی بەکوشت بداو، عەرەبەکان نایانەوێ هیچ ناوچەیەکی عەرەبی ببێتە مەرکەزی جەنگی شێوە جیهانی. چونکە سوپای بەعسی سووری عەقایدییەو بەهێزەو بەردانەوەی فرۆکەی جەنگی تورکیاو تەحەددای تورکیا بەڵگەی ئەمەیە. جگە لەمەش وەک لیبیا نییە، تورکیا یارمەتی سەربازیی و سیاسسیی روسیاو ئێرانی هەیە، لەگەڵ پشتگیری سیاسی چین و رزگارکردنی سوریا (کە راستی شەری کوشتارو تاوان و وێرانکاریی و قڕان دەبێ) کارێکی سەخت و خوێناوی دەبێ. بۆچی کورد ببێتە قۆچی قوربانی کە هیچ بەرژەوەندییەکی لەوەدا نییە. بەڵام تورکیا و ئەمریکاو عەرەب ئامادەن ناوچەی کوردی و کورد بە ئەنفالکردن بدەن. مادام بارزانی- شیان هەیە کە پسپۆریی لە ئەنفالکردنی کورددا هەیە هێچ تەگەرەیەکیان نییە. دڵنیام ئەگەر مالکی ببێتە سەددام وەک نێچیروان و ڕۆژنامەی خەبات دەڵێن، ئەوا بە زوویی داوای لێدەکەن دەبابەکانی بنێڕێ بۆ هەولێر و سلێمانی.
6- ستراتیجی تورکیا لە گۆڕێنی ناوچەی قامیشلی کوردی و حەسەکە بە بنکەی یاخیبوون و ناوچەی جەنگیی دژ بە سوریا ئاشکرایە:
یەکەم: نایەوێ کوردی سوریا لەو سیاسەتە عەقڵانیی و سەرکەوتوەی تا ئێستای بەردەوام بێت کە خۆیان نەکردووە بە تەرەف بەلام خۆیان بەهێز کردووەو ناوچەی خۆیان ئازاد کردووەو ڕێکخستنی سیاسیی و هێزی سەربازیی خۆیان هەیەو کەمترین شت دەتوانن بەو سیاسەتەی ئێستایان بە سەر هەرحکومەتێکی سووریا دا بسەپێنن ئۆتۆنۆمی یان فیدرالییان لە سەر شێوەی کوردستانی باشوور بداتێ.
دووم: تورکیا نایەوێ ئەمە ببێتە مۆدێل بۆ چارەسەری کێشەی کورد لە تورکیاش یان بڵێسەی بزوتنەوەی شۆڕشگێرێی یان بزوتنەوەی دیمۆکراتی سیاسیی ئاشتیخوازانەی کورد لە هەر سێ پارچەکەدا باشوور، رۆژاواو باکوور بەهێز ببێ و تێکەڵ ببێ.
سێیەم: تورکیا دەزانێ کە پەکەکە زامنی بەردەوامی ئەو سیاسەتە نەتەوەییە دروستەو ئەو تێکەڵییەیە بۆیە دەیەوێ لە ڕێگەی بنەماڵەی بارزانی و پارتەکەیانەوە گەورەترین زەبری لێ بدات.
چوارەم: بەکورتی وەک چۆن سیاسەتی ئەمریکا دوای رووخانی سەددام ئەوەبوو دەرفەتی سەربەخۆبوون و بە دەولەتبوون لە کورد لە رێگای کڕینی سەرانی پارتی و یەکێتییەوە بەراوەژوو بکاتەوەو لە جیاتی دروستکردنی دەوڵەتی نەتەوەیی خۆیان، دەوڵەتە داگیرکەرەکەیان پێ دروست بکاتەوە، ئێستاش بە هەمان شێوە دەیانەوێ دەرفەتی سەربەخۆیی و بە هێزبوونی کورد لە سوریاو تورکیاش بەراوەژوو بکەنەوەو دەولەتی عەرەبی سووریی نوێی دژ بە خۆیی و سەر بە تورکیاو ناتۆی پێ دروستبکەن.
7- ئەوە ئاشکرایە کە تورکیا هەمیشە دژی ناوی کورد و کوردستان و سەرکەوتن و دەرکەوتنی کورد بووە لە هەموو شوێنێکدا بەم ستراتیجەی بەکارهێنانی بارزانی دژی کوردی سوریاو تێوەگلاندنی هەرێم لە جەنگێکی ناوچەییدا دەیەوێ ئاشبەتاڵ لە یەککاتدا بە بزوتنەوەی کورد لە کوردستانی رۆژاواو باکوورو باشووریش بکات، چونکە کورد لە هەرسێ پارچەکەدا زەبرێکی ئابووری و ویرانکاریی دەربەدەریی گەورەی بەردەکەوێ.
8- بەڵام بەکارهێنان و بە قڕاندانی کورد هەر بە رووخانی رژێمی سووری کۆتایی نایە، سووریا سەکۆی سەرەکییە بۆ لێدانی ئێران و چارەسەری دوایی بۆ كێشەی نێوان ئێران لە لایەک و ئیسرائیل و غەرب و ولاتانی سوننەی عەرەبی لە لایەکی ترەوە. بە پێی بەدواداچوونەکانی خۆم گەر ئەو پیلانەی تورکیا- ئەمریکا بۆ بەکارهێنانی بارزانی و کورد وەک وەرەقەیەک و ئەنجامدانی پیلانێکی کیسنجەرییانەی نوێ بۆ ئاشبەتالی کورد لە هەموو ناوچەکەدا، وەک سەفیری پێشووی هیندستان لە تورکیا بە وردی روونی کردۆتەوە atimes سەربگرێ ئەوا بەپێی ئەو هەواڵ و ئاماژانەی لە سەرەوە تۆمارمان کردن، سینارێۆیەکی لەم چەشنە ئەگەری زۆرە رووبدا:
1- لەگەڵ لیدانی سوریا لە ناوچەی کوردییەوە سوریا پەرچەکردارێکی سەربازی بەهێزی دژی ناوچە کوردییەکان دەبێت. ئەمریکاو تورکیا لێدەگەڕێن ئەمە بەردەوام بێ و سوریا تا دەتوانێ بە هەموو چەکێک لە کورد بکوژێ و کوردستان وێران بکات تا بڵێن رژێمی سوریا تاوان دژی مرۆڤایەتی دەکاو ئەوسا بە رەسمی تورکیاو ناتۆ بینە ناوەوە. ئەوسا دەوری سەرەکی تورکیا لێدانی هەموو هێزە ئازادیخوازە رەسەنەکانی کورد دەبێ لە قامیشلی و حەسکەو ناوچە کوردییەکان بە ناوی لێدانی تێرٶریزمی پەکەکەی کە گوایە هاوکاری رژێمی سوریایان کردووە. جاشەکانی پارتیش لە سوریا هاوکاری تورکیا دەکەن لەم کارەدا.
2- لە کاتیکدا دنیا بە جەنگی سوریاوە خەریکە، تورکیا بە بەکارهێنانی تەیارەی درۆن – ی کوشندەو ئێف-16 هێرشێکی بەربڵاو دەکاتە سەر قەندیل و چەکی فسفۆریی و کیمیای بەکاردێنێ و دوور نییە بۆ پاکانەی زیاتر بۆ هاتنەناو کوردستان هەر خۆی لە رێگای جاشەکانەوە یان پارتییەوە هیڕشی تێرۆریستی بۆ سەر پۆلیس و مەدەنی ڕێک بخات. تورکیا ئەو هێزە سەربازییەی لە کوردستاندا هەیەتی و ناجوولێ، بەهێزی دەکاو دەیجوولێنی و هێزی تری بۆ زیاد دەکاو دێتە زۆر ناوجەی ستراتیجی لە هەرێم تا سۆران و چوارقورنەو لەوانەیە سەنگەسەریش و ئەو هێزە کە هێزی ناتۆو ئیسرائیلیشی لەگەڵ دەبێ دەمێنێتەوە بۆ پێشەنگی لێدانی ئێران و عێراقیش گەر مالکی بمێنێ یان هێزێکی سەر بە ئێرانی هەبێ، واتە کورد و خاکەکەی دەبنە نێوەندی جەنگی کوشندەو وێرانکاری نێوان هێزە جیهانییەکانی دژ بە ئێران و ئێڕان. و هەنگاوی دواتر ئەوە دەبێ حیزبە ئۆردوگانشینە پاتالخۆرەکانی رۆژهەلات بۆ بەکارهێنانی کوردی ئێران و وێرانکرنی کوردستانی رۆژەهەڵاتیش بەکاربهێنرێن و بەمە نەخشەی تورکیا بۆ لێدانی بزوتنەوەی کورد لە هەموو پارجەکاندا بەدیبێت و کوردستانی ءێران و ئازربایجان ببنە بەشێکی سەرەکی جەنگی ناتۆ دژ بە ئێران.
ئەی جەماوەری بە شەرەفی کوردستان
ئەم سیناریۆیە رەنگە بە خەیاڵ دابنرێت یان بەدی نەیاو وەک خەیاڵی لێ بێت. بەلام هەموو گەلانی زیندوو دەزگای زانستی لێکٶڵینەوەی ستراتیجیان هەیەو بچوکترین هەوال و هۆکار شی دەکەنەوە بۆ زوو وریاکردنەوە (ئینزاری مبکر) یان شیکردنەوە لێکدانەوەی مەترسییەکان (ریسک ئەنالیسیز).ئەم هەڕەشەو مەترسییانە تەنیا ئەگەر نین لەم لەحزەدا کەم یان زۆر بە نهێنی و وەک پرۆسەیەک کە دەستی پێکردووەو نازانرێ بە کوێ دەگا، روو دەدەن. تورکیاو پارتی و لە پشتیانەوە ئەمریکاو عەرەب لە هەوڵیکی زۆر دان پەکەکە لە رۆژاوای کوردستان لاوازبکەن و کورد بکەنە قوربانی. تورکیا بە ئاشکرا باسی هێرشكردنە سەر قەندیل دەکاو هێزەکانی لە هەرێم ماون و هەرێم بۆردومان دەکا. بارزانی سوورە لە سەر دۆژمانیەتییە بی ماناکەی بۆ مالکی و لاوازکردنی عێراق بۆ خاتری سوننەی عەرەب و تورکیاو ئیسرائێل.
لە ناوەوەش وەک مەهزەلەی بووجە نیشانی دا ئەوەی دەسەلات بیری ڵینەکاتەوە بە خۆداچوونەوەو ئاشتبوونەوەیە لەگەڵ خەلك. کەمترین بوولەرزەی سیاسی و ئابووریی هەرەس بەو سیستمە حیزبییە بنەماڵەییەی هەریم دێنێ کە لە سەر ىووجەی بەغدا ودزیی و داگیرکاری مالی خەلک بەرێوە دەجێ.
کوردستان دەولەت نییەو هیچ پاڕێزەری جیهانیی و بنەمایەکی دەستووری و سەروەری و دەسەلاتێکی بە سەر خاکی خۆیدا بە پێی یاسای نێونەتوەیی نییەو وەک (خاکی هیچکەس) (نۆ مانز لاند) حیساب دەکرێ. تاقە پایەیەکی یاسایی ئەو دەستوورە یە کە بە عێراقییەوە دەبەستێتەوە و وەک دەسکەوتێکی گەورە (کە هیچی تریش نەبێ) %١٧ ی داهات وبووجەی عێراق بۆ هەرێم دێ و ئاشتی و ئاسایشی هاووڵاتیانی پارێزراوە. کە دەکرا بەو پارە زۆرەو بە پارەی سەرچاوەکانی ناوخۆی و نەخشەيەکی گەشەسەندنی ئابووریی و زانستیی و کۆمەلایەتی درێژخایەن ئێستا بەختەوەرترین و سەرکەوتووترین گەل و بەهێزترین ئابووریی ودیمۆکراتیترین سیستم و کاریگەرترین پێوەندی جیهانیمان دروست بکردایەو یەکێتییەکی نەتەوەیی بەهێزمان نەک تەنیا لە ئاستی باشوور بەلکو لە ئاستی هەموو کوردستانی مەزندا دروست بکردایە. ئەوە خیانەت و خۆپەرستی و پارەپەرستی و گەلنەویستی و ولاتفرۆشی سەرانی کوردە کە ولاتەکەی ئێمە لەم رەوشە کارەساتاوییە دایە و بەرەو کارەساتی پتریشی دەبەن.
کورد پێویستە بێلایەنی ئیجابیی خۆی بپارێزێ و خۆی نەکاتە بەشێک لە کێشەکان بەلام هەمێشە کراوە بێ لە رووی یاسایی و دیمۆکراتییەوە لەگەڵ ئەو هێزانەدا بێت کە رێزی ئیرادەی نەتەوەیی و ئازادی و ئاسایشی خەلکەکەی و مافی بریاردانی چارەنووسی نەتەوەیی دەگرن.
ڕیگە مەدەن بارزانی و پارتی جارێکی تر موغامەرەیەکی نەتەوەیی گەورە لە سەر حیسابی خاک و ماف و کەرامەتی نەتەوەیی و پاشەرۆژی نەتەوەییمان ئەنجام بدەن.
