ئەحمەد ڕەزا: زەمینە خۆشکردنی ڕاگەیاندنی دەوڵەت.

ئەحمەد ڕەزا

ئەرک نەبێت، کلیک بکەرە سەر سمبولی فەیسبووک، ئەم بابەتە بنێرە سەر بەشەکەت

بەهۆی تایبەتمەندێتیی و هەڵکەوتەی جیو/پۆلەتیکی کوردەوە، جیاواز لە هەر جێگەیەکیتر، زەمینەی دەوڵەتسازییشی جیاوازە. بە تایبەت کورد لە نێوان دوو جەمسەری جیهانیی گەورەی وەک شیعەو سوننەدایە. لەبەرئەوە پێش هەر شتێک پێویستییەکی زۆری بە ئەقڵگەراییەو دوورکەوتنەوەیەتی لە هەر جۆرێکی دەمارگیریی و خۆدانە دەست کەڵکەڵەی بەدیهێنانی مافە نەتەوەییەکانی، کە جیهان چەند بەرەو پێش بچێت، لای کورد ئەم مافە بەردەوام هۆکاری قڕ کردنیەتی، ئەویش بەهۆی ڕاسیستیی نەتەوەکانی دەوروبەریەوە.
ئەوی پێویست بوو بکرێت، پێش خۆهەڵخەڵەتاندنی ڕاپرسیی، زەمینە خۆشکردنێکی گرنگ بوو، تا بەتەنگ خوێنی گەنجانی ئەم نەوەیەوە بین و وەک نەوەکانیترو لە شەڕە جۆراوجۆرەکاندا خوێنیان بە هەدەر نەدەین. خوێن بەهەدەردانی بێ بنەماو نائەقڵگەریی، دووبارە کردنەوەی هەمان مێژووی حەفتا ساڵی ڕابردووی بەرپرسیارێتیی هەڵنەگرتنە.
ئەوەی پێویست بوو لە 14 ساڵی ڕابردوودا بکرایە – کە لە ڕاستییدا ئەوە شۆڕشگێڕییە – زۆر گرنگتر بوو لە پارە سپی کردنەوە لە وڵاتانی دەرەوەو دزینی سامانی سەروژێر زەوی هەرێمەکەو ئەتککردنی ئیدارەو لاقەکردنی داهاتی ناوخۆو زۆری تریش بۆ بەرژەوەندیی کەسەکان، تا کار گەیشتە ئەوەی بازرگانی سیاسیی کڵاشە بکەن.

ئەوی پێویست بوو بکرێت، لەم چەند خاڵەی خوارەوەدا کورتی ئەکەمەوە:
یەک: پێش هەر شتێک ئەبووایە ناوچەی جێ ناکۆک چارەسەر بکرایە، تا نەبێتە مەیدانی جەنگی خوێناویی درێژ خایەن بۆ نەوەکانی داهاتووش. لە ئێستادا ئەو ناوچانە ساغ نەبوونەتەوە، کە سەر بە ئیدارەی عێراقیی ئەبن، یان کوردیی، لەبەرئەوە نەک هەر لەژێر هەڕەشەدان، بەڵکو ئەبنە گۆڕەپانی شەڕێکی دوورودرێژ.
دوو: دوانزە ساڵی ئیدارەی هەرێمی ناوچەی دژەفڕین و چواردە ساڵی حوکمڕانێتیی دوای نەمانی ڕژێمی بەعس، بەس بوو بۆ ئەوەی ئەم کارانەی خوارەوە کرابان:
1- دروستکردنی ئەوەندە بەنداوی پێویست – کە بە 300 بەنداو مەزەنە ئەکرێ- لە هەرێمدا، بۆ گلدانەوەی ئاوی باران، تا نەکەوینە بەر هەڕەشەی گرتنەوەی ئاو.. پێویست بوو سامانی ئاویی بە خۆماڵیی بکرایە.
2- خستنەوەگەڕی کارگە گەورەکانی وەک چیمەنتۆو شەکرو جگەرە – نەک فرۆشتن و بەهەدەردانیان-، لەگەڵ ئەوەشدا بایەخی تایبەت بدرایە بە پیشەسازیی، تا ” خودڕازیبوون / اکتفاء الذاتي” لە ڕووی پێداویستیی پیشەسازییەوە مەیسەر بکرایە، نەک بە هەڕەشەی داخستنی سنور بگەڕێینەوە چەند سەدەیەک لەمەوبەر.
3- چالاک کردنی کەرتی کشتوکاڵ و هاندانی جوتیاران، بۆ گەڕانەوە بۆ سەر زەوی و موڵک و ماڵی خۆیان.. نەک تەفرەدانیان بە مووچەی مفتی پۆلیسیی و پێشمەرگایەتی و دوورخستنەوەیان لە کشتوکاڵ.
4- دابینکردنی کارگەی گەورەو دڵخۆشکەری دەرمانسازیی لە هەرێمەکەدا، بۆ ئەوەی نەکەوینە ژێر ڕەحمەتی هاتونەهاتی باربووی وڵاتان، لە کاتێکدا سنورێکمان نەمێنێ بگاتە دەستمان.
سێ: پێویست بوو لەو هەموو ساڵانەدا گروپێکی لووبیی ئەوەندە بەهێز دروست ببوایە، لە کاتی ڕاگەیاندنی دەوڵەتدا، وڵاتە زلهێزەکان ئاوا هەناسە تەنگیان نەکردینایە.. نەک سامانێکی زەوەند خەرج بکرێ بۆ بڵاوکردنەوەی هەواڵێکی ساختە لە ڕۆژنامەیەکی لابەلای ئەو وڵاتانەدا.
چوار: هێزی پێشمەرگە بە شێوەیەکی دروست و دوور لە مەرامی حزبییانەو دەسەڵاتخوازیی یەکیبگرتایەتەوە، نەک بەمجۆرە پەرتەوازەییەی ئێستای.
ئەوەی باسمان کردن و زۆریتریش، هیچیان بەدی نەهاتوون و گێچەڵی دەوڵەت ڕاگەیاندنیش ئەکەین.. ئەوەی بەدیهاتووە: قەڵەوکردنی بازرگانە سیاسییەکان و کەرتی تایبەت و کۆیلەو سازشکاران و ئەندامانی پەرلەمانە کارتۆنیەکەیە.. کەڵکەڵەی دەوڵەتداریی بەو واقیعەوە کە ئێستا هەیە، زۆر نزیکە لەم پەندە کوردییەوە: ” کورد کە پارەی بوو، یا ژن ئەهێنێ، یا پیاو ئەکوژێ” بەم واقیعەوە ئەم کەڵکەڵەیە، ئاشبەتاڵێکی تری بەدەمەوەیەو هیچیتر.