نەوزادى موهەندیس: پڕۆسەى سیاسى لە عێراقدا، بەرەو ئیفلیج بوون هەنگاو دەنێت!

نەوزادی موهەندیس

کلیک بکەرە سەر وێنەی نوسەر دەگەیت بە ئەرشیڤەکەی

ئەرک نەبێت، کلیک بکەرە سەر سمبولی فەیسبووک، ئەم بابەتە بنێرە سەر بەشەکەت

ئەو وڵاتەى ناوى عێراقە و تەمەنى دامەزراندن و دروستکردنى بەشێوەیەکى سەپێنراو و زۆرەملێ و لەلایەن دەوڵەتانى داگیرکار و ئیستیعمارى سەدەى بیستەوە تەنها تەمەنى بریتیە لە 98 ساڵ، بەڵام هەر لەسەرەتاوە بە شێوازێکى نامۆ و سەیروسەمەرە دروسکرا لە فوسەیفسائێکى هەمەجۆر وعەجیب و غەریب لە نەتەوە و ئاین و مەزهەبى جیاواز،کە نە کەلتور و نە ئابورى و نە سیاسەت و تەنانەت نە جوگرافیایەکى هاوبەشیش کۆیانى دەکردنەوە، هەربۆیە ئەم وڵاتە عەجیب و غەریبەى کە ناونرا عێراق تاکو ئێستاکە هەروا ماوەتەوە بە سەیروسەمەرەیى، چونکە هیچ جۆرە پێشکەوتن و گەشەکردنێک نە بەسەر عەقڵیەتى حوکمڕانان و دەسەڵاتدارانیدا هاتوە و نە وڵاتەکەش بۆخۆى بۆتە وڵاتێکى گەشەکردوى ئابورى و سیاسى و ئەمنى و بەبەردەوامى بەدەست کێشە و ململانێ ناوخۆییەکان لەلایەک و لەلایەکى تریشەوە لەگەڵ دەرودراوسێکانیدا لەناوچەکە و دواتریش لەگەڵ ڕەوت و ئاڕاستە و نەزمى نوێى جیهاندا وێک نایەتەوە و ناتوانێت خۆى بگونجێنێت و هەر بە وڵاتێکى پڕ لەشەڕ و شۆڕ وجەنگ و کوشتار و وێرانکارى و دواکەوتویى و هەژارى دەمێنێتەوە هەرچەندە یەکێکە لە وڵاتە دەوڵەمەندەکان بە سەروەت و سامانە مرۆیى و سروشتیە زۆر وزەوەندەکانیەوە.
لەئێستادا عێراق دواى 15 ساڵ لە ڕزگاربوونى لە خراپترین دەسەڵاتى تاکڕەوى لە ناوچەکەدا، بەڵام هێشتاش ئایندەى عێراق و گەلانى عێراق ڕوون نیە، نەک هەر ڕوون نیە بەڵکو ئایندەشى بەرەو تاریکتر هەنگاو دەنێت لەسایەى عەقلێەتێکى دواکەوتو و قەتیس ودۆگماى تایەفى و ئاینى زۆرینەى شیعە مەزهەبەوە، کە بەبەردەوامى لەهەوڵى خۆسەپاندن و زیاتر چەسپاندنى زۆرینەى دەسەڵاتى مەزهەبى خۆیان دەدەن و گەرەکیانە بەشداریەکى ڕاستەقینە بە هیچ پێکهاتەیەکى نەتەوەیى و ئاینى و مەزهەبى تر نەکەن لە عەرەبى سونە و کورد و تورکومان و مەسیحى و… هتد. ئەوان بەنیازن لە ئایندەدا و بەتایبەتیش دواى ئەم هەڵبژاردنەى پەڕلەمانى عێراق لە 12/5/2018دا حکومەتێکى زۆرینەى تایەفى شیعە مەزهەب پێکبێنن کە تەنها خۆیان باڵادەست بن، ئەمەش ئاشکرایە بە ڕێنوێنى و پشتگیرى سیاسى و ئابورى و ئەمنى دەوڵەتى ئێران جێبەجێ دەکرێت و درێژەدانە بەهەمان ستراتیژیەتى ساڵى 1979 بۆ هەناردەکردنى شۆڕشى ئیسلامى ئێرانى بۆ ناوچەکە بە ڕابەرایەتى ئایدیایەکى مەزهەبى توندڕەوى وەلى فەقێ، بەداخەوە وڵاتێکى وەک عێراق بەو هەموو توانا مرۆیى و سروشتیە گەورەیەوەى کە دەکرێت ببێتە وڵاتێکى خۆشگوزەران و ڕەفا و پێشکەوتووى ناوچەکە، بەڵام بەهۆى بونە پاشکۆ بۆ سیاسەتەکانى وڵاتانى ئێران بەتایبەتى و دواتریش گوێگرتن بۆ تورکیا تەنها بۆتە جێبەجێکارێکى گوێڕایەڵى ئامۆژگارى و هەڕەشەکانى ئەوان و خۆى ئیڕادە و ئیدارەى وڵاتى لەدەستداوە.
بەخوێندنەوەیەکى وورد بۆ بەرنامە و کار و گوتارى شیعەکان بەبێ جیاوازى لەنێوان باڵ و ڕەوت و حیزب و سەرکردە عیلمانى و ئاینیەکانیشیان پێشبینى دەکرێت هەمویان ببنە هۆکارى سەرەکى بۆ پەرت و دابەشبوونى ئەم وڵاتەى کە ناوى عێراقە بەهۆى ململانێ توندەکانیان لەسەر گرتنە دەستى دەسەڵات و ئێرانیش هەمیشە خۆشکەرى ئاگرى دووبەرەکى و ناوخۆییە لەنێوانیاندا و هەرجارەى پشت و پەناى یەکێکیان دەگرێت و کامیان گوێڕایەڵتر بێت ئەوا چانسى بەهێزە و بازى بەخت بۆ چوونە سەرتەختى شاهانە بەسەریەوە دەنیشێتەوە. چونکە هیچ کات ئێران بە درێژایى مێژوو عێراقێکى بەهێزى نەویستوە و هەمیشە لەهەوڵى بێهێزکردن و لاوازبونیدا بوە و ئێستا ئەو هەلە زێڕینەى بۆ هاتۆتە پێشەوە هەربۆیە هیچ کەمتەرخەمى و ساردیەک نانوێنێت بۆ جێبەجێکردنى ئامانجەکانى.
هەربۆیە ململانێى ناوخۆیى و نێوماڵى شیعەکان ساڵ بەساڵ توندتر دەبێت وزیاتر لێکدەترازێت، شیعەکان بۆخۆیان هۆکاربوون بۆ گەڕانەوەى پڕۆسەى سیاسی لە عێراقدا بۆ چوارگۆشەى یەکەم،و دواتریش ململانێکان و تەنانەت دژایەتیەکانیشیان لەگەڵ هەریەکە لەسونەى عەرەب و کوردیشدا هێندەى تر ئەو پڕۆسەیە بەرەو ئیفلیح بوون دەبات نەک پێشکەوتن و ئایندەیەکى گەشتر. بۆیە پڕۆسەى سیاسى لە عێراقدا بەم شێوەیە و لەسەر دەست و نیەتى پێشوەختەى شیعەکان هەنگاو بەرەو قەتیس و دۆگمابوون و دواتریش ئیفلیج بوون دەنێت، چونکە ئەوان گەرەکیانە کە سونەى عەرەب و کوردیش لەناو ئەو پڕۆسەیەدا نەمێنێت و دواتر بۆخۆیان ببنە حاکم و حوکمڕٍانى ڕەهاى عێراق، چونکە ئەوان لە بنچینەدا نەبڕوایان بە بنەما دیموکراسى و ئازادى و تەوافوقى سیاسى و پێکەوەژیان و کارکردن نیە و ڕێزیش لە مافى چارەنوس و بڕیارى گەلانى عێراق ناگرن کە بەزۆرینە دەنگیان بە دەستورێک داوە کە مافەکانیان پارێزراو بێت و عێراق دوور بخاتەوە لە دەسەڵاتی تاک حیزبى و سەرکردەیەکى تاکڕەو کە بڕواى بە گیانى برایەتى و تەبایى نەبێت و بڕواى بە سیستەمێکى دیموکراسى و فیدڕاڵى نەبێت کە هەموان بە قەوارە و جوگرافیا و تواناى خۆیان بەشداریەکى ئازادانە و ئارەزومەندانەى تیابکەن بۆ پێشکەوتن و دابینکردنى خۆشگوزەرانی بۆ سەرجەم تاک و گروپ و تەواوى کۆمەڵگاى عێراقى.
پێدەچێت لەکۆتایى ڕێگاکەشدا لە ئەنجامى فشارە سیاسى و ئابورى و ئەمنیەکانەوە هەریەکە لە سونەى عەرەب و کورد بەجیا ڕێگا چارە وئایندەى خۆیان دیاریبکەن و هەردووکیان بەجیا ڕوو لە دەرەوەى سنورەکانى ئێستاى عێراق بکەن و قەوارە و دەوڵەتى سەربەخۆى خۆیان ڕابگەیەنن و چیدى لەو وڵاتەدا نەمێننەوە کە هەر لەسەرەتاوە بە هێز و بە تۆپزى پَکەوە لکێنراوە، لەوکاتەشدا ئیدى وڵاتێک نامێنێت بەیەک و یەکگرتوویى خاک وگەلانى بەناوى عێراقەوە و ئاشکراشە ئۆباڵەکەشى دەکەوێتە ئەستۆى زۆرینەى دەسەڵاتدارى شیعە مەزهەب.