کارۆخ فەهمی: فرۆشتنی وەهم.
میدیا، ئازاد، سەربەخۆ، سێبەر، پڕۆفیشناڵ، بە عیملاق و بچووکیەوە.. هەمیشە نیشانەی پرسیارێک لەسەری بووە کە ئاخۆ بۆچی نایەوێ راستییەک بگەیەنێ کە منداڵێکیش توانای بینین و تێگەیشتنی لێی هەیە؟
میدیا هەمیشە تەرەفدارە، ئەوەی تەرەفدار نیە میدیا نیە.
ئەم ئامێرە ترسناکە لە دونیای ئەمڕۆدا تێگەیشتن لێی کەمێک سەخت بووە، بەوەی هەمیشە ئەوەی پەخشی دەکا مەبەستی سەرەکی و مەنهەجی ئیشکردنی نیە، بەڵکو لەڕێیەوە دەیەوێ نهێنییەک هەر بەشاراوەیی بهێڵێتەوە. کاتێک دەیەوێ پەردە لەسەر شتێک هەڵماڵێ، ئەوا مەبەستیەتی زیاتر بیشارێتەوە و گومان و پرسیاری زیاتری نەچێتە سەر. بۆیه ئاسان نیە نە هێڵەگشتییەکانی میدیایەکی دیاریکراو بناسینەوە، نە ئەو نامه شاراوانەی بەکۆدکراوی دەیاننێرێ بخوێنینەوە. ئەمە بۆ بینەرو خوێنەر و بیستەر چەندە سەخت بێ تێگەیشتن لێی، بۆ ئەوانەی لەناو مەکینەکە ئیشدەکەن کێشەکە سەدبار قورسترە.
لە دونیای ئەمڕۆدا مرۆ ناتوانێ بێ ئەو تلیاکە بژی، ئیدی میدیا جێگای قسەوقسەڵۆک، حیکایەتی بەرئاگردان و دیوەخان و زەمکاری سەرکانی بۆ گرتۆتەوە. هێندە بەسە دوو کلیک بکەیت و چی هەواڵی دڵخوازی خۆت هەیه بێڕژیتە ناو لاپتۆپەکەت، پاس وۆردی مۆبایلەکەت بکەوەو تا گەردنت پڕ دەبی لە هەواڵ و راپۆرت و ئەو شتانەی پێشتر لایکی مەزاجت حەزیکردووە بیبینی. هەڵەیە، میدیا ئەفیونی گەلانە.
لەناو ئەم دونیا گڵاوەدا، میدیای حیزبی ناشیرینترینە. میدیای حیزبی ناچارە شتێک بگوازێتەوە کە گومان بڕەوێنێتەوە، موژدەی داهاتوویەکی جوانتر، خاوێن نیشاندانی سەرکردە، پتەوی ریزەکانی ئەندامان بگوازێتەوە. میدیای حیزبی ئەو کەپسولەیە لەگەڵ قووتدانی بینینی دونیا ئاسانتر دەبێ و چیتر هەست بە ئازاری واقیعی تاڵ ناکەین. تێگەیشتن لەم میدیایە ئاسانترە لەهەر میدیایەکیتر، چونکە یەک ئاراستەو یەک ستراتیژ و یەک مەسجی روونی هەیە: وەهمت پێدەفرۆشم و بە واقیع لێم بکڕە.
میدیای حیزبی زۆرجار لەسەر شێوەی دین درێژە بە مانەوەی خۆی دەدات، بەوەی هەمیشە لە چاوەڕوانی دونیایەکی جوانتردا دەتهێڵێتەوە، موژدەی ئایندەی گەش و دونیایەکی یۆتۆپی هەمیشە لە خیتابەکانیان دووبارە دەبێتەوە، بەوەی ئەگەر ئیماندارو بەباوەڕو گوێڕایەڵی باشبن، هەموو ئەم ناخۆشیە کاتییانەی ئێستا لەناو دەچن و دواجار خۆری ئاسوودەیی هەڵدێت و دەروونی هەمووان رووناکدەکاتەوە. موژدەی سەرزەمێنێکی بێگەردو بێکێشه، ئاسودەیی هەمیشەیی، ئێستا رەنج بدەو دوایی پشووبدە، ئێستا دوامکەوەو دوایی نیعمەتەکەی بچنەوە.. هێڵە سەرەکییەکانی ئیشکردنی ئیعلامی حیزبی و خیابی دینییە.
ئەم جۆرە لە میدیا ترسناکترینە، بەوەی لەکاتی شەڕدا دەبێتە تفەنگ و بارووت و ئاگرەکە خۆشتردەکا. لە ئاشتیشدا زاکیرەی دەسڕێتەوەو لە دوو رۆژدا ئاسەواری شەڕ ناهێڵێ، دونیا دەکا بە شامی شەریف، حیزب وەک کلیلی دەرگای خۆشبەختی، سەرۆکەکان وەک قاچاخچی رێگەی سەرزەمینی سەرفرازی نیشاندەدات. وەهمێک بڵاودەکاتەوە، خۆی بڕوای پێی نیەو دەیەوێ ئێمە وەک واقیع قبووڵی بکەین، دونیایەکی یۆتۆپی درووستدەکات و دەشزانێ هیچ کەس ناتوانێ پێ بخاتە ناوی. ئەم مەکینەیە لەسەر وەهم دەژی و بە وەهم کار دەکات، هەرکاتێک گەیشتە واقیعی تاڵ ئیدی لەکاردەکەوێ و وەزیفەیەکی نامێنێ.
ئاشکرایە نوخبەیەکی بچووک بڕوا بەم وەهمە دەکەن، هەیانە باوەڕیشی پێی نیە، بەڵام حەزدەکا لەناوی بژی و بەر واقیع نەکەوێ. لەم تایپەی میدیادا بەردەوام ناوچەیەک بەتاریکی دەمێنێتەوە، هەردەم سێبەرێک هەیەو خەڵکانێک وەک رووناکی و وەک خۆرەتاو قبوڵیدەکەن. بۆ موتابیعانی میدیای حیزبی هەمیشە وەهم باشترین بەدیلی واقیع بووە. واقیع ئازاردەرەو ژیانی ئێستا پڕدەکا لە ئازارو چەرمەسەری، وەهمی میدیای حیزبی هەڵگری بیرۆکەی فیردەوسێکە لە ئایندەدا. وەک چاویلکەیەکی هەتاوی بەردەوام شوشەیەکی تاریک هەیەو نایەڵێ دونیا وەک ئەوەی هەیە ببینی.
میدیای ئازاد و بوێرو واقیع فرۆش و هەتا سێبەریش، دەشێ تەمەنیان کورت بێ و رۆژێک دابێ و لەکار بکەون، بەڵام میدیای حیزبی تەمەنی لەگەڵ حیزب دایە، زۆرجار لەدوای مردنی حیزبیش ئەم دڵە ئیعلامیە کاری خۆی هەردەکات. بۆیە هەرگیز هەڵگری ئومێدی لەناوچوونی ئەم جۆرە لە میدیا مەبە، کەی بیستووتە وەهم لەناو بچێ؟ شتێک بوونی نەبێ لەناو دەچێ؟