سەلاح زانا: بۆ نابێ بترسین لە تێکچوونی یەکریزی کورد؟
مەرج نیە ( یەکریزی ) تەنیا لایەنی ئەرێنی هەبێ. رەنگە نەکرێ بەرامبەر بە هەڕەشەکانی دەرەوە دەستبەرداری ( یەکریزی ) بین، بەڵام لە کێشە و پرسە ناوخۆییەکاندا، یەکریزی جگە لە هەندێ لایەنی ئەرێنی، زیانی زۆر گەورەشی بە دواوەیە.
هێزە سیاسیەکان بەردەوام داوای ( یەکریزی ) مان لێ دەکەن. چونکە زۆرجار ( یەکریزی ) لە بەرژەوەندی ئەوان دایە. حیزبە سیاسیەکان حەز بە پەرتەوازە بوونی کۆمەڵگە ناکەن، نەوەک بەشێکی کۆمەڵگە لە دژیان بوەستێ، وە هەمیشە کار لەسەر ناشیرن کردنی ( ناکۆکی سیاسی و پەرتەوازەیی کۆمەڵگە ) دەکەن. چونکە بوونی ناکۆکی و پەرتەوازەیی لە کۆمەڵگەدا، کێشەی گەورە بۆ ئامانج و پڕۆژەکانی دەستەڵات دروست دەکات. کاتێ بزوتنەوەی گۆڕان لە سەرەتای دروست بوونیدا، بە شێوەیەکی بوێرانە رووبەڕووی گەندەڵی و ستەمکاری دەستەڵات بوەوە، لە لایەن دەستەڵاتەوە تۆمەتبار کرا بە تێکدانی ریزەکانی کۆمەڵگە و شێواندنی سەقامگیری سیاسی. دەستەڵات دژی هەبوونی ئاراستەی سیاسی بەهێزە لە کۆمەڵگەدا، کە ببێتە هۆی یەکخستن و ئاراستە کردنی ناڕەزاییەکانی خەڵک دژ بە هەڵە و تاوانەکانی سیستەمی حکومڕانی . بۆیە دەستەڵات هەمیشە پەرۆشی بوونی کۆمەڵگەیەکی تەبا و یەک رەنگە.
تەبایی و یەکریزی لە کۆمەڵگەدا، رەنگە بۆ ماوەیەک سەقامگیری کۆمەڵایەتی و تەبایی سیاسی لێ بکەوێتەوە، بەڵام لە دوور مەودادا ستەم و خراپەکاری زیاتر بەرهەم دێنێ. چونکە هەر کاتێ دەستەڵات هەستی بە دڵنیایی کرد بەرامبەر بە لاوازی فشار و چاودێری کۆمەڵگە لەسەر سیاسەت و کردەوەکانی، بەرە بەرە هەنگاو بەرەو ملهوڕی و ستەمکاری زیاتر دەنێ.
بەمەش دەردەکەوێ کە کۆمەڵگەی تەبا و یەکریز، لە هەناوی خۆیدا مەترسی گەورە هەڵدەگرێ . چونکە ئەم جۆرە کۆمەڵگەیە، بەهۆی بەهێز بوونی مەیلی ملکەچ بوون تێیدا، دەبێتە کۆمەڵگەیەکی وەستاو و کۆنەپارێز، وە بوێری ئەوەی نابێ کە رسکی سیاسی گەورە ئەنجام بدات بۆ شڵەقاندنی دۆخی سیاسی وڵات.
دوای ئەو شکستە گەورەیەی کە دووچاری هێزە نەیارەکان هات لە هەرێمی کوردستاندا، بە تایبەتیش بزوتنەوەی گۆڕان، خەریکە دەستەڵات بەرە بەرە سەرکەوتوو دەبێ لە جڵەو کردن و بێ دەنگ کردنی کۆمەڵگەدا. وە هێزە سیاسیەکانی دەرەوەی دەستەڵاتیش بەرەو ئەوە دەچن کە دەستەمۆ بن بۆ ئەم دۆخە سیاسیەی کە دەستەڵات سەپاندویەتی. بۆ پشت راست کردنەوەی ئەم بۆچوونەش، دەتوانین ئاماژە بە هەڵوێستی بزوتنەوەی گۆڕان بدەین، کە دەخوازێ جارێکی تریش بەشداری پێکهاتەی حکومەت بکات، هەرچەندە ئەزموونێکی زۆر شکست خواردووی هەیە لە کابینەی رابردوودا.
بەمەش ئەو راستیەمان بۆ دەردەکەوێ کە لە ئێستادا، کۆمەڵگەی کوردی هەنگاو دەنێ بەرەو کۆمەڵگەیەکی دەستەمۆ و یەک رەنگ، وە خەریکە بە شێوەیەکی ترسناک دووچاری دەستە وەستان و بێ ئومێدیەکی قووڵ دەبێ. بە تایبەتی کە جیاوازی هێزە سیاسیەکان بەرەو کەم بوونەوە دەچێ لە رووی هەڵوێست و ئامانجەوە. وە خەڵک نابێ بە هیچ شێوەیێ دڵیان بەم هاو هەڵوێستیەی حیزبە سیاسیەکان خۆش بێ لە بارەی هەوڵەکانیان بۆ کۆبوونەوە لە دەوری کێکی دەستەڵات، بە ئومێدی سوودمەند بوون لەو دەسکەوتانەی کە دەستەڵات پێیان دەبەخشێ .
بە راستی کۆمەڵگەی کوردی پێویستی بە هێزێکی سیاسی بوێرە، کە ئامادە نەبێ سازش لەگەڵ دەستەڵاتێکی گەندەڵ و ستەمکاردا بکات، وە بە شێوەیەکی بێ ترس کار لەسەر تێکدانی یەکریزی کۆمەڵگە بکات لە پێناو بەگژا چوونەوەی بەرەی ستەمکار و گەندەڵ خوازان. چونکە تاکە رێگە بۆ هەنگاو نانی دروست بەرەو دیموکراسی و سیستەمێکی سیاسی باشتر، یاخی بوونە بەرامبەر بە ستەمی دەستەڵات.
