نەوزادى موهەندیس: کورد لە پاشەکشەیەکی مەترسیداری بەردەوامدایە!
کلیک بکەرە سەر وێنەی نوسەر دەگەیت بە ئەرشیڤەکەی
ئەوەی لەم کۆتایی ساڵی 2018دا دەیبینین و پێشتریش بۆ چەند ساڵی ڕابووردوو بینیومانە، ئەوەیە کە مەسەلەی کورد و سەنگ و قورسایی کورد لە ناوچەکە و لەسەر ئاستی دونیا و زلهێزەکانیشدا ڕۆژ بە ڕۆژ لە پاشەکشەی بەردەوامدایە کە ئەمەش بۆخۆی مەترسیەکی گەورەیە بۆ سەر ئایندەی نەتەوەکەمان.
هەڵویستی وڵاتانی ناوچەکە هەر لە عێراق و سوریا و ئێران و تورکیا و دواتریش زلهێزەکانی ڕوسیا و ئەمریکا و تەنانەت ئەوروپیەکانیش( جگە لە هەندێکیان) هەموانیان وەک گەلەکۆمیەکی نێودەوڵەتی دژ بەکورد ڕەفتار دەکەن وەک سەردەم وساڵى 1916 و ڕێکەوتنى سایکس- بیکۆى شووم و هەموانیان لەخەمی ڕێکخستنەوەی پەیوەندی و بەرژەوەندیەکانیاندان و هیچ گوێ نادەنە هاوپەیمانە کوردەکانیان کە لەڕۆژانی سەخت و دژواری دژ بە داعش و تیرۆریستان هەموانیان کوردیان بردە بەرەی پێشەوە و سەنگەری یەکەمی ئەو جەنگە و هەرچی قوربانی و خوێن و فرمێسک و کاولکاری کوردستانە بەسەر کوردیاندا هێنا تەنها بە ئافەرین و دەستلەپشدان و پێدانی هەندێک تەقەمەنی و چەک و چۆڵی بێئەرزش و فریودانیان بەبەڵێنە هەنگوینیەکانیان کە پڕاوپڕبوو لە ژەهری کوشندە. کوردیش بە ساویلکەیی لەلایەک و دڵخۆشبون و خۆشباوەڕی لەلایەکی تر و لەلای سێهەمیشەوە بەهۆی دڵسۆزی و تینوێتی بۆ ئازادی و سەربەخۆیی بەکاڵاوپێتاوەوە خۆی تەسلیم کردن و هەموو ئیدارە و ئیڕادەیەکی خۆی خستە خزمەت بەرژەوەندیەکانیانەوە.
ئێستاش کە لەکۆتایی جەنگی تیرۆیستان و داعش نزیکبونەتەوە و گەرەکیانە پێکەوە ڕێکەوتن بکەن و دۆخە نەخوازراوەکەی چەند ساڵی ڕابوودوو ئاسایی بکەنەوە و وەک جاران دۆست و هاوپەیمانی یەکتربن و هەموانیشیان لەسەر مێزی گفتوگۆکان کێک و دەسکەوتەکان دابەشبکەن لەنێوان خۆیاندا لەسەر حسابی کورد وکوردستان و ئەوەی کەتەنها زەرەرمەندی یەکەم و گەورە دەبێت تەنها کوردی بێدەوڵەت و بێسیادە و سەربەخۆییە.
ئەوەتا 7 ساڵە جەنگ لەسەر خاک و گەلانی سوریا و عێراق دەکرێت و هەموان ڕژێمەکەی بەشار ئەسەد و بەعس بە دیکتاتۆر و خوێنڕێژ و دژ بەگەلانی سوریا دادەنێن و هەوڵی زۆریاندا بۆ ڕووخاندنی کەچی ئێستا هاوکێشەکان هەڵگەڕاونەتەوە و هەموانیان پێیان باشە بەشار ئەسەد بمێنێتەوە و هەریەکە خەریکی ئاسایکردنەوەی پەیوەندیەکانێتى لەگەڵ سوریا و هەشە هەڵپەی کردنەوەی سەفارەتەکەیەتی و هەشە هەوڵی ئاوەدانکردنەوەی سوریای کاولکراو دەدات. ئیدی ئەوەی سیاسەتی ناوچەیی و نێودەوڵەتى بێویژدان و دوور لە عەدالەت و کەڕ و کوێرە بەرامبەر بە کورد و کوردستان و ئەمڕۆش دونیاى و سەردەمى بەجیهانیبوون دووبارەکردنەوەى پەردەیەکى ڕەشى بێویژدانى سیاسەتى دوێنێى شووم و نەگریسە بەرامبەر بەکوەردى هەژار و بێخاوەن و بێ دەوڵەت.
ئەمریکا و ترامپی سەرۆکەکەی هەرزوو بەیداخی سپی هەڵکرد لەبەردەم بەرژەوەندیە ئابوریەکانی لەگەڵ تورکیا و لەبەردەم هەژموونی بەهێزی ڕوسیا و ئێران لەسوریا و عێراقیشدا، سیاسەتە سەر کێشی و سەرشێتیەکانی ترامپی ئەمریکا هەموو ناوچەکە و دونیاشی توشی هەیەجان و شڵەژانی گەورە و چاوەڕواننەکراو کردوە. بەڵام ئەوەی ئاشکرایە کە ئەمریکا هەرچی پلانێکی پێشوەختەی هەبێت و نهێنی بێت ئەوەی کە دەخوێنرێتەوە تەنها بریتیە لە دەستهەڵگرتن لە کورد و کوردستان و وەکو دیاریەکی سەنگین و بەنرخ لەسەر سینیەکی زێڕین لەم سەری ساڵی نوێی 2019دا پێشکەشی تورکیا و سوریا و ئێرانی دەکات و ئەو کوردەى ببوە قەڵغانی پارێزگاری لە خودی بەرژەوەندی ئەمریکیەکان و ئەوروپی و تەنانەت ئیسڕائیلی هاوپەیمانیان و و سعودی و ئیماراتیەکانیش، ئێستا بەتەنها و تەنها بەجێیدەهێڵن بۆ قەدەرێکی نادیاری خوێناوی و تاریک و ناڕوون.
خۆشبەختانە کورد لە ساڵى 1991 وە دواتر ساڵى 2003وە ئەستێرەى بەختى کشاو ناو و ناوبانگى کەوتە سەر زارى هەموان و لەساڵى 2014شەوە لەقۆناغى جەنگى دژى داعش کورد هێندەى تر کەوتە بە دڵى زلهێزە دونیایى و ناوچەییەکان و قوربانى زۆریدا لە پێناو ئاشتى و ئازادى جیهانیدا و هەر ئەمەش کورد و مەسەلەکەى کردە مەسەلەیەکى گەرموگوڕ و گەلێک بەناو دۆستى بۆ پەیداکرد، بەڵام بەداخەوە کورد و مەسەلەکەی لە ئێستادا بەم شێوەیە لەهەر چوار پارچەکەی کوردستاندا لە پاشەکشەیەکی بەردەوامدایە، ئەوەتا لە عێراقدا ساڵ بەساڵ ڕۆڵ و کاریگەری کورد بچوک و بچوکتر و لاواز و بێهێزتر دەبێت و مافەڕەوا دەستوریەکانیشی پێشێل دەکرێت و بودجە و موچە و موستەحەقاتی دارایی نادرێتی. لەسوریا بە بەرچاوی هەموو دونیای دیموکراسیەوە هەنجەن هەنجەن دەکرێت و دوێنێ عفرین و ئەمڕۆ مەنبەج و سبەینێش کوبانی و ئەوانیتر دەخرێتەوە ژێر دەسەڵاتی ڕژێمی سوریا و سوپای سوریا، لە کوردستانی باکوریش ماوەی زیاد لە 2 ساڵە دۆخی کورد پەشێو و لێکترازا و لاواز و پەرتوبڵاوبۆتەوە دوای شکستى هەدەپە و گیرانی دەمیرتاش و هاوڕێکانی و گرتنە بەری سیاسەتێکی دوژمنکارانەى ئەتاتورکیانەى توندی ئەردۆگان و سوپا و حکومەتەکەی، لە ئێرانیش ئەوە هەر باس ناکرێت کە ڕژێمی ئێرانی چۆن دژایەتی کورد و مەسەلەکەی دەکات بەشێوەیەک پارت و سەرکردە سیاسی و جەماوەری کوردیش بچوکترین جوڵە و چالاکی سیاسی و عەسکەریان بۆ ناکرێت. ڕۆژانە چالاکوان و گەنجى کورد لە سێدارە دەدرێن و بەند و ڕاوەدوو دەکرێن.
بەم شێوەیە گەر کورد و مەسەلەکەی ئاوها پاشەکشە بکات و بچوک و لاواز و قەتیسبکرێت، بەڕاستی ئومێدی زۆر ناکرێت بۆ ئایندەیەکی ڕۆشنتر.
لێرەدا پرسیار ئەوەیە کە ئایا بۆچی ئەم دۆخە هاتۆتە پێش؟ هەڵە و خەتای کوردە یان زلهێز و بەناو هاوپەیمانەکانە؟
لەوەڵامدا دەکرێت بوترێت، کە کورد کەمتەرخەم نەبوە لە ڕاپەڕاندنی ئەرکەکانی وەک هاوپەیمانێک یان شەریکێکی سەرسەختی دژی تیرۆریستان و ئەرکە ناوچەیی و نێودەوڵەتیەکانی بەوپەڕی باشی بەڕێوەبردوە، بەڵام نەیتوانیوە کە خوێندنەوەیەکی ڕاست و دروست و تێگەیشتنێکی واقعیانەی سیاسیانە بۆ ڕووداو و پێشهات و هاوپەیمانی و دۆستایەتیەکانی بکات و نەیتوانیوە بەباشیش بەرژەوەندی و ڕۆڵ و کاریگەری ئابوری بخوێنێتەوە و کاریان لەسەر بکات، کورد بەهۆی پێگە جیۆسیاسی و ئابوری و ئەمنییەکەیەوە لەناوچەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و داگیر و دابەشکردنەکەیەوە هەر ئەوەندەی بۆدەکرێت لەگەڵ 4 وڵات و ڕژێمی سەردەستی تاکڕەو و نادیموکراسی و دوژمن و داگیرکەردا و هەرئەوەندەش دەتوانێت ڕۆڵببینێت لەچوارچێوەی سیاسەتە نێودەوڵەتیەکاندا کە قۆناغە سەختەکان تێببەپەڕێنێت و بتوانێت تاڕادەیەک خۆی بگونجێنێت لەگەڵ سیاسەت و دیدگا و بەرژەوەندی زلهێزەکاندا، بەڵام بەهۆی نەبونی دەسەڵات و دەوڵەتێکی سەربەخۆی کورد هەموانیان هێندە گرنگی پێنادەن و تەنها بۆ بەرژەوەندی خۆیان و لەخزمەتی ستراتیژەکانیاندا وەک تاکتیک بەکاریدێنن، بۆیە گوناه و تاوانی گەورە ناکەوێتە ئەستۆی کورد خۆى بەڵکو گوناه و تاوانە گەورەکە دەکەوێتە ئەستۆی زلهێزەکانی دونیا و ناوچەکە کە پابەندنین بەهاوپەیمانى و دۆستایەتی و بەڵێنەکانیانەوە بۆ کورد.
کورد ئەوەندە تاوانی هەیە کە لەناو خۆی خۆیدا یەک و یەکگرتوو نیە و دڕدۆنگ و لێکترازاو و خاوەن ئیڕادە و ویست و بڕیار و ناوەندێکی دەسەڵاتی یەکگرتووی بەهێز نیە و هەریەکە ولەبەشی خۆی و لەبەشەکەی خۆشیاندا هەریەکە سەرگەرمی حیزبایەتی تەسک و قێزەون و ململانێی ناڕەوایە و هیچ کات بەتەنگ مەسەلە گەورەکەی نەتەوە و نیشتیمانەوە نین و هەزاران بیانوی بێئەرزشیش دادەتاشن بۆ هەڵوێست و گوتار و کردارە دوور لە کوردایەتیەکانیان.
بەم شێوەیە دەبینین کە 100 ساڵە زەمەن وەستاوە و هیچ گۆڕانکاری و پێشکەوتنێکی وەدینەهێناوە بۆ کورد و کوردستان و هەر بەداگیر و دابەشکراوی ماوەتەوە 1916. ئەمریکا و ڕوسیا وەک دوو زلهێزی دونیا هیچ کات بە ڕاستگۆیی و ڕاستەقینە لەپشت پشتیوانی مەسەلەی کوردەوە نەبوون لەهیچ پارچەیەکدا و نمونەی زیندووش ڕووخاندنی دەسەڵاتەکەی مەلیک مەحمود و کۆماری مهاباد و شۆڕشی ئەیلول و ئێستاش شۆڕشی کورد لە ڕۆژئاوادا و لەباکوریش هیچ کات بەئێستاشەوە پشتیوانیان لەشۆڕش و خەباتی کوردایەتی نەکردوە.
بۆیە ئەرکی سەرکردە و پارتە سیاسیەکانی کوردە کە بەشێوەیەکی نوێ و واقعیانە پلان و بیر و نەخشەی خەباتی خۆیان دابڕێژنەوە دوور لەو سیاسەت و خەبات و ڕچە و ڕێبازە کلاسیکیەی کە 100 ساڵە بەرهەمی نەبوە،بۆئەوەی هەموو ئەو مەترسیە گەورانەی کەلەئەنجامی ئەم پاشەکەشە گەورە و پڕ مەترسیانەی هاتونەتە پێشەوە بڕەوێنەوە و ئایندەیەکی گەشتر و ڕووناکتر مسۆگەر بکەن بۆ ئێستا و نەوەکانی ئایندەش.
کلیک بکەرە سەر وێنەی نوسەر دەگەیت بە ئەرشیڤەکەی