نەوزادى موهەندیس: کورد لە پاشەکشەیەکی مەترسیداری بەردەوامدایە!

نەوزادی موهەندیس

کلیک بکەرە سەر وێنەی نوسەر دەگەیت بە ئەرشیڤەکەی

ئەرک نەبێت، کلیک بکەرە سەر سمبولی فەیسبووک، ئەم بابەتە بنێرە سەر بەشەکەت

ئەوەی لەم کۆتایی ساڵی 2018دا دەیبینین و پێشتریش بۆ چەند ساڵی ڕابووردوو بینیومانە، ئەوەیە کە مەسەلەی کورد و سەنگ و قورسایی کورد لە ناوچەکە و لەسەر ئاستی دونیا و زلهێزەکانیشدا ڕۆژ بە ڕۆژ لە پاشەکشەی بەردەوامدایە کە ئەمەش بۆخۆی مەترسیەکی گەورەیە بۆ سەر ئایندەی نەتەوەکەمان.
هەڵویستی وڵاتانی ناوچەکە هەر لە عێراق و سوریا و ئێران و تورکیا و دواتریش زلهێزەکانی ڕوسیا و ئەمریکا و تەنانەت ئەوروپیەکانیش( جگە لە هەندێکیان) هەموانیان وەک گەلەکۆمیەکی نێودەوڵەتی دژ بەکورد ڕەفتار دەکەن وەک سەردەم وساڵى 1916 و ڕێکەوتنى سایکس- بیکۆى شووم و هەموانیان لەخەمی ڕێکخستنەوەی پەیوەندی و بەرژەوەندیەکانیاندان و هیچ گوێ‌ نادەنە هاوپەیمانە کوردەکانیان کە لەڕۆژانی سەخت و دژواری دژ بە داعش و تیرۆریستان هەموانیان کوردیان بردە بەرەی پێشەوە و سەنگەری یەکەمی ئەو جەنگە و هەرچی قوربانی و خوێن و فرمێسک و کاولکاری کوردستانە بەسەر کوردیاندا هێنا تەنها بە ئافەرین و دەستلەپشدان و پێدانی هەندێک تەقەمەنی و چەک و چۆڵی بێئەرزش و فریودانیان بەبەڵێنە هەنگوینیەکانیان کە پڕاوپڕبوو لە ژەهری کوشندە. کوردیش بە ساویلکەیی لەلایەک و دڵخۆشبون و خۆشباوەڕی لەلایەکی تر و لەلای سێهەمیشەوە بەهۆی دڵسۆزی و تینوێتی بۆ ئازادی و سەربەخۆیی بەکاڵاوپێتاوەوە خۆی تەسلیم کردن و هەموو ئیدارە و ئیڕادەیەکی خۆی خستە خزمەت بەرژەوەندیەکانیانەوە.
ئێستاش کە لەکۆتایی جەنگی تیرۆیستان و داعش نزیکبونەتەوە و گەرەکیانە پێکەوە ڕێکەوتن بکەن و دۆخە نەخوازراوەکەی چەند ساڵی ڕابوودوو ئاسایی بکەنەوە و وەک جاران دۆست و هاوپەیمانی یەکتربن و هەموانیشیان لەسەر مێزی گفتوگۆکان کێک و دەسکەوتەکان دابەشبکەن لەنێوان خۆیاندا لەسەر حسابی کورد وکوردستان و ئەوەی کەتەنها زەرەرمەندی یەکەم و گەورە دەبێت تەنها کوردی بێ‌دەوڵەت و بێ‌سیادە و سەربەخۆییە.
ئەوەتا 7 ساڵە جەنگ لەسەر خاک و گەلانی سوریا و عێراق دەکرێت و هەموان ڕژێمەکەی بەشار ئەسەد و بەعس بە دیکتاتۆر و خوێنڕێژ و دژ بەگەلانی سوریا دادەنێن و هەوڵی زۆریاندا بۆ ڕووخاندنی کەچی ئێستا هاوکێشەکان هەڵگەڕاونەتەوە و هەموانیان پێیان باشە بەشار ئەسەد بمێنێتەوە و هەریەکە خەریکی ئاسایکردنەوەی پەیوەندیەکانێتى لەگەڵ سوریا و هەشە هەڵپەی کردنەوەی سەفارەتەکەیەتی و هەشە هەوڵی ئاوەدانکردنەوەی سوریای کاولکراو دەدات. ئیدی ئەوەی سیاسەتی ناوچەیی و نێودەوڵەتى بێ‌ویژدان و دوور لە عەدالەت و کەڕ و کوێرە بەرامبەر بە کورد و کوردستان و ئەمڕۆش دونیاى و سەردەمى بەجیهانیبوون دووبارەکردنەوەى پەردەیەکى ڕەشى بێویژدانى سیاسەتى دوێنێى شووم و نەگریسە بەرامبەر بەکوەردى هەژار و بێخاوەن و بێ دەوڵەت.
ئەمریکا و ترامپی سەرۆکەکەی هەرزوو بەیداخی سپی هەڵکرد لەبەردەم بەرژەوەندیە ئابوریەکانی لەگەڵ تورکیا و لەبەردەم هەژموونی بەهێزی ڕوسیا و ئێران لەسوریا و عێراقیشدا، سیاسەتە سەر کێشی و سەرشێتیەکانی ترامپی ئەمریکا هەموو ناوچەکە و دونیاشی توشی هەیەجان و شڵەژانی گەورە و چاوەڕواننەکراو کردوە. بەڵام ئەوەی ئاشکرایە کە ئەمریکا هەرچی پلانێکی پێشوەختەی هەبێت و نهێنی بێت ئەوەی کە دەخوێنرێتەوە تەنها بریتیە لە دەستهەڵگرتن لە کورد و کوردستان و وەکو دیاریەکی سەنگین و بەنرخ لەسەر سینیەکی زێڕین لەم سەری ساڵی نوێی 2019دا پێشکەشی تورکیا و سوریا و ئێرانی دەکات و ئەو کوردەى ببوە قەڵغانی پارێزگاری لە خودی بەرژەوەندی ئەمریکیەکان و ئەوروپی و تەنانەت ئیسڕائیلی هاوپەیمانیان و و سعودی و ئیماراتیەکانیش، ئێستا بەتەنها و تەنها بەجێیدەهێڵن بۆ قەدەرێکی نادیاری خوێناوی و تاریک و ناڕوون.
خۆشبەختانە کورد لە ساڵى 1991 وە دواتر ساڵى 2003وە ئەستێرەى بەختى کشاو ناو و ناوبانگى کەوتە سەر زارى هەموان و لەساڵى 2014شەوە لەقۆناغى جەنگى دژى داعش کورد هێندەى تر کەوتە بە دڵى زلهێزە دونیایى و ناوچەییەکان و قوربانى زۆریدا لە پێناو ئاشتى و ئازادى جیهانیدا و هەر ئەمەش کورد و مەسەلەکەى کردە مەسەلەیەکى گەرموگوڕ و گەلێک بەناو دۆستى بۆ پەیداکرد، بەڵام بەداخەوە کورد و مەسەلەکەی لە ئێستادا بەم شێوەیە لەهەر چوار پارچەکەی کوردستاندا لە پاشەکشەیەکی بەردەوامدایە، ئەوەتا لە عێراقدا ساڵ بەساڵ ڕۆڵ و کاریگەری کورد بچوک و بچوکتر و لاواز و بێهێزتر دەبێت و مافەڕەوا دەستوریەکانیشی پێشێل دەکرێت و بودجە و موچە و موستەحەقاتی دارایی نادرێتی. لەسوریا بە بەرچاوی هەموو دونیای دیموکراسیەوە هەنجەن هەنجەن دەکرێت و دوێنێ‌ عفرین و ئەمڕۆ مەنبەج و سبەینێش کوبانی و ئەوانیتر دەخرێتەوە ژێر دەسەڵاتی ڕژێمی سوریا و سوپای سوریا، لە کوردستانی باکوریش ماوەی زیاد لە 2 ساڵە دۆخی کورد پەشێو و لێکترازا و لاواز و پەرتوبڵاوبۆتەوە دوای شکستى هەدەپە و گیرانی دەمیرتاش و هاوڕێکانی و گرتنە بەری سیاسەتێکی دوژمنکارانەى ئەتاتورکیانەى توندی ئەردۆگان و سوپا و حکومەتەکەی، لە ئێرانیش ئەوە هەر باس ناکرێت کە ڕژێمی ئێرانی چۆن دژایەتی کورد و مەسەلەکەی دەکات بەشێوەیەک پارت و سەرکردە سیاسی و جەماوەری کوردیش بچوکترین جوڵە و چالاکی سیاسی و عەسکەریان بۆ ناکرێت. ڕۆژانە چالاکوان و گەنجى کورد لە سێدارە دەدرێن و بەند و ڕاوەدوو دەکرێن.
بەم شێوەیە گەر کورد و مەسەلەکەی ئاوها پاشەکشە بکات و بچوک و لاواز و قەتیسبکرێت، بەڕاستی ئومێدی زۆر ناکرێت بۆ ئایندەیەکی ڕۆشنتر.
لێرەدا پرسیار ئەوەیە کە ئایا بۆچی ئەم دۆخە هاتۆتە پێش؟ هەڵە و خەتای کوردە یان زلهێز و بەناو هاوپەیمانەکانە؟
لەوەڵامدا دەکرێت بوترێت، کە کورد کەمتەرخەم نەبوە لە ڕاپەڕاندنی ئەرکەکانی وەک هاوپەیمانێک یان شەریکێکی سەرسەختی دژی تیرۆریستان و ئەرکە ناوچەیی و نێودەوڵەتیەکانی بەوپەڕی باشی بەڕێوەبردوە، بەڵام نەیتوانیوە کە خوێندنەوەیەکی ڕاست و دروست و تێگەیشتنێکی واقعیانەی سیاسیانە بۆ ڕووداو و پێشهات و هاوپەیمانی و دۆستایەتیەکانی بکات و نەیتوانیوە بەباشیش بەرژەوەندی و ڕۆڵ و کاریگەری ئابوری بخوێنێتەوە و کاریان لەسەر بکات، کورد بەهۆی پێگە جیۆسیاسی و ئابوری و ئەمنییەکەیەوە لەناوچەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و داگیر و دابەشکردنەکەیەوە هەر ئەوەندەی بۆدەکرێت لەگەڵ 4 وڵات و ڕژێمی سەردەستی تاکڕەو و نادیموکراسی و دوژمن و داگیرکەردا و هەرئەوەندەش دەتوانێت ڕۆڵببینێت لەچوارچێوەی سیاسەتە نێودەوڵەتیەکاندا کە قۆناغە سەختەکان تێببەپەڕێنێت و بتوانێت تاڕادەیەک خۆی بگونجێنێت لەگەڵ سیاسەت و دیدگا و بەرژەوەندی زلهێزەکاندا، بەڵام بەهۆی نەبونی دەسەڵات و دەوڵەتێکی سەربەخۆی کورد هەموانیان هێندە گرنگی پێنادەن و تەنها بۆ بەرژەوەندی خۆیان و لەخزمەتی ستراتیژەکانیاندا وەک تاکتیک بەکاریدێنن، بۆیە گوناه و تاوانی گەورە ناکەوێتە ئەستۆی کورد خۆى بەڵکو گوناه و تاوانە گەورەکە دەکەوێتە ئەستۆی زلهێزەکانی دونیا و ناوچەکە کە پابەندنین بەهاوپەیمانى و دۆستایەتی و بەڵێنەکانیانەوە بۆ کورد.
کورد ئەوەندە تاوانی هەیە کە لەناو خۆی خۆیدا یەک و یەکگرتوو نیە و دڕدۆنگ و لێکترازاو و خاوەن ئیڕادە و ویست و بڕیار و ناوەندێکی دەسەڵاتی یەکگرتووی بەهێز نیە و هەریەکە ولەبەشی خۆی و لەبەشەکەی خۆشیاندا هەریەکە سەرگەرمی حیزبایەتی تەسک و قێزەون و ململانێی ناڕەوایە و هیچ کات بەتەنگ مەسەلە گەورەکەی نەتەوە و نیشتیمانەوە نین و هەزاران بیانوی بێئەرزشیش دادەتاشن بۆ هەڵوێست و گوتار و کردارە دوور لە کوردایەتیەکانیان.
بەم شێوەیە دەبینین کە 100 ساڵە زەمەن وەستاوە و هیچ گۆڕانکاری و پێشکەوتنێکی وەدینەهێناوە بۆ کورد و کوردستان و هەر بەداگیر و دابەشکراوی ماوەتەوە 1916. ئەمریکا و ڕوسیا وەک دوو زلهێزی دونیا هیچ کات بە ڕاستگۆیی و ڕاستەقینە لەپشت پشتیوانی مەسەلەی کوردەوە نەبوون لەهیچ پارچەیەکدا و نمونەی زیندووش ڕووخاندنی دەسەڵاتەکەی مەلیک مەحمود و کۆماری مهاباد و شۆڕشی ئەیلول و ئێستاش شۆڕشی کورد لە ڕۆژئاوادا و لەباکوریش هیچ کات بەئێستاشەوە پشتیوانیان لەشۆڕش و خەباتی کوردایەتی نەکردوە.
بۆیە ئەرکی سەرکردە و پارتە سیاسیەکانی کوردە کە بەشێوەیەکی نوێ‌ و واقعیانە پلان و بیر و نەخشەی خەباتی خۆیان دابڕێژنەوە دوور لەو سیاسەت و خەبات و ڕچە و ڕێبازە کلاسیکیەی کە 100 ساڵە بەرهەمی نەبوە،بۆئەوەی هەموو ئەو مەترسیە گەورانەی کەلەئەنجامی ئەم پاشەکەشە گەورە و پڕ مەترسیانەی هاتونەتە پێشەوە بڕەوێنەوە و ئایندەیەکی گەشتر و ڕووناکتر مسۆگەر بکەن بۆ ئێستا و نەوەکانی ئایندەش.