ساتێک بۆ مەستی ئەسپەکان”ی بەهمەن قوبادی لە ناو 12 فیلمی سەرسووڕهێنەری مێژووی سینەمای جیهان.
مەنسوور جیهانی:
فیلمی سینەمایی “ساتێک بۆ مەستی ئەسپەکان” لە دەرهێنانی “بەهمەن قوبادی” لە ناو لیستی 12 فیلمی سەرسووڕهێنەری مێژووی سینەمای جیهان دایە.
فیلمی سینەمایی “ساتێک بۆ مەستی ئەسپەکان” A Time for Drunken Horses یەکەمین بەرهەمی بڵندی سینەماکاری ناوداری کورد “بەهمەن قوبادی” و براوەی خەڵاتی “کامێڕای زێڕین” لە فێستیڤاڵی نێودەوڵەتی فیلمی “کان”ی فەڕەنسا لە ساڵی 2000 کە تا ئێستا زیاتر لە 50 فێستیڤاڵی نێودەوڵەتی فیلم لە وڵاتانی جۆراوجۆر بەشداریی کردووە و کۆمەڵێک خەڵاتی گرینگی نێونەتەوەیی بەدەستهێناوە، بەم دوایانە شەشەمین فیلمی لە ناو لیستی 12 بەرهەمی سەرسووڕهێنەری فیلمە غەیرە ئینگلیزییە زمانەکانی مێژووی سینەمای جیهان لە لایەن “نیکۆلاس باربێر” Nicholas Barber ڕخنەگری ئاژانسی هەواڵنێری جیهانی “بی.بی.سی” BBC بۆ خۆی مسۆگڕ کردووە.
لە سەرەتای ڕاپۆڕتی “نیکۆلاس باربێر” لە بەشی ئینگلیزی ئاژانسی هەواڵنێری جیهانی “بی.بی.سی”دا BBC هاتووە: ڕاپرسی فیلمی غەیرە ئینگلیزییە زمانەکانی بەشی کەلتووری “بی.بی.سی” BBC ئەو فیلمانە لەخۆدەگرێت کە لە 66 وڵاتی جۆراوجۆری جیهان دەستنیشانکراون و بە ناچار، بەرهەمی هەندێک لەم وڵاتانە باشتر لەوانی دیکە بوون. چەندین فیلم لەم لیستەدا بوونیان نییە، بەڵام ئەوە بەوم مانایە نییە کە ’ئەوان شاکار نەبن. ئەوە تەنیا بەم مانایەیە کە ئەوانە ئەو فیلمە شاکارانەن کە چاوەڕوانی ئەوەن کە کەشف بکرێن و بناسێندرێن.
لەم ڕاپۆڕتەدا، “نیکۆلاس باربێر” سەبارەت بە فیلمی سینەمایی “ساتێک بۆ مەستی ئەسپەکان” لە دەرهێنانی “بەهمەن قوبادی” کە پێگەی شەشەمی لە لیستی 12 فیلمی سەرسووڕهێنەری مێژووی سینەمای جیهانی بۆخۆی مسۆگڕ کردووە، نووسیوییەتی: ژێرنووسێک لە سەرەتای فیلمی قارەمانەی “بەهمەن قوبادی” ڕایدەگەیەنێت کە ئەم فیلمە “ڕێزلێنانێکە بۆ میراتی کەلتووریی من” و “ئەم کەسانە، لە زاکیرەی مندا خەیاڵی نین”. شکێک سەبارەت بەوە بوونی نییە، قوبادی مومکینە گێڕانەوەیەکی سەرنجڕاکێش و بێوێنەی لەم فیلمەدا وێنە گرتبێت. بەڵام چیرۆکی “ساتێک بۆ مەستی ئەسپەکان” کە لە شاری قوبادی بۆ بینەر دەگێڕدرێتەوە، وەکوو ڕاپۆڕتێکی زۆر گرینگ لە ژیانی کوردەوارییە و هەر بەم هۆیەوە کاریگەرییەکی یەگجار زۆری هەیە. “ئەیووب” پاڵەوانی فیلمەکە، کوڕێکی هەتیوە کە دەچێتە ناو کۆڵبەرە ستەم لێکراوەکانی ناوچەکەوە تاکوو بتوانێت مەسرەفی عەمەلیاتی “مادی” برا کەمئەندامەکەی دابین بکات. هەر بەو شێوەیەی کە ئەوان بەسەر شاخەکانی کوردستاندا تێدەپەڕن، باوبۆرانێکی توند دێت، تا ڕادەیەک کە ئەسپەکان بۆ درێژەپێدان بە ڕێگاکەیان، عارەقیان پێدەدرێت کە ناوی فیلمەکەش هەر لەم مەسەلەیەوە هاتووە.
ناوی فیلمەکانی لیستی 12 بەرهەمی سەرسووڕهێنەری مێژووی سینەمای جیهان، بریتین لە: 1 ـ “ڕەشنووس” Black Orpheus لە دەرهێنانی “ماڕسێل کامووس” Marcel Camus بەرهەمی ساڵی 1957 لە وڵاتی بڕازیل، 2 ـ “من کووبام” I Am Cuba لە دەرهێنانی “میخائیل کالاتۆزۆڤ” Mikhail Kalatozov بەرهەمی ساڵی 1964 لە وڵاتی کووبا، 3 ـ “تۆپی ئاور کووژێنەوە” The Firemen’s Ball لە دەرهێنانی “میلۆش فۆرمەن” Miloš Forman بەرهەمی ساڵی 1967 لە وڵاتی چێکئۆسلۆڤاکی، 4 ـ “گەمارۆ” Siege لە دەرهێنانی “گیلبپرتۆ تۆفانۆ” Gilberto Tofano بەرهەمی ساڵی 1969 لە وڵاتی ئیسڕائیل، 5 ـ “ماپانتۆسلا” Mapantsula لە دەرهێنانی “ئۆلیڤێر ئێشمیتز” Oliver Schmitz بەرهەمی ساڵی 1988 لە وڵاتی ئەفریقیای باکوور، 6 ـ “ساتێک بۆ مەستی ئەسپەکان” A Time for Drunken Horses لە دەرهێنانی “بەهمەن قوبادی” بەرهەمی ساڵی 2000 لە وڵاتی ئێران، 7 ـ “ڕاکەریی خێرا” Atanarjuat: The Fast Runner لە دەرهێنانی “زاکارایاس کۆنۆک” Zacharias Kunuk بەرهەمی ساڵی 2001 لە وڵاتی کەنەدا، 8 ـ “دارێت” Daratt لە دەرهێنانی “محەمەد سەلاح هاڕوون” Mahamat Saleh Haroun بەرهەمی ساڵی 2006 لە وڵاتی چاد، 9 ـ “مامە موونمی، کەسێک کە دەتوانێت ڕابردووی خۆی بە یاد بێنێتەوە” Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives لە دەرهێنانی “ئاپیچاتپۆنگ ویراستاکۆل” Apichatpong Weerasethakul بەرهەمی ساڵی 2010 لە وڵاتی تایلەند، 10 ـ “وەجدە” Wadjda لە دەرهێنانی “هەیفا ئەلمەنسوور” Haifaa al-Mansour بەرهەمی ساڵی 2012 لە وڵاتی عەڕەبستانی سعوودی، 11 ـ “نۆڕتی، کۆتایی میژوو” Norte, the End of History لە دەرهێنانی “لاڤ دیاز” Lav Diaz بەرهەمی ساڵی 2013 لە وڵاتی فیلیپین و هەروەها 12 ـ “لە باوەشی ماردا” Embrace of the Serpent لە دەرهێنانی “کیرۆ گیووڕا” Ciro Guerra بەرهەمی ساڵی 2015 لە وڵاتی کۆلۆمبیا.
بۆ زانیاریی زیاتر و بینینی ناوی فیلمەکانی لیستی 12 بەرهەمی سەرسووڕهێنەری مێژووی سینەمای جیهان، سەردانی لینکی ژێرەوە بکەن: bbc.com
