عەلی مەحمود: كۆرۆنا و رەگەزپەرستی.
زۆرێك لەوانەی كە باوەڕیان بە زانست و مێژوو نییە, لایان وایە ئەوەی دەیزانن و باوەڕیان پێیەتی لوتكەی هەموو زانستەكانە, كۆرۆنا دەبەنەوە سەر غەزەبی خودایی و ئەركی ڤایرۆس لە ئافاتێكی ماڵوێرانكەرەوە دەبەنە سەر ئەركێكی جیهادی مرۆڤانەو عەدالەتخوازانە و بە پیرۆزی دەزانن, وەك وەڵامدانەوەیەكی خودایی بەرامبەر بە غەدری گەلی ئیغۆری دەبینن, هاوتای دەكەن بە ئەفسانەكانی تەیرە ئەبابیلە كە چۆن سوپای ئەبرەهەی بەو هەموو فیلە زەبلاحەوە تێك شكاندو بەو بەردو لیتەیەی هەڵیگرتبوو سینگی شەق شەق كردو سوپاكەی تارو ماركرد, نەیهێشت بەو فیلە زەبلاحانەوە پێ بنێنە ناو خاكی پیرۆزی مەكەوە, یان وەك ئەو مێشولەو مێرولانەی ئازاری ئەبەدی نەمرودی كوڕی كوش كوڕی نەوەی نوح یان داو بەو زەلیلی و دەردەوە روحیان لێ سەندەوە, ئەوی گوایە یەكەم پاشای عەرش بوو لە جیهان كە 800 ساڵ ژیا, 400 ساڵ بە زەلیلی مێشولەكان هێشتیانەوە, بەو هەموو دەسەڵاتەوە كە هەیبوو, ئەو هەموو دەوڵەمەندییەی پێ درابوو, نەیتوانی بەرامبەر مێشولەكان بوەستێتەوە, ئێستاش ئەوان كۆرۆنا وەك غەزەب و چەكێكی پیرۆز دەزانن كە خواوەند بەرامبەر بە چینیەكان بەكاری دەهێنێت لە تۆڵەی برا ئیغۆرییەكان, ئەمان وای دەبیننكە ئەم دەردو ڤایرۆسانە تەنها لەوكاتانەی خوداوەند دەیەوێت ئەمانی گەلی هەڵبژێردراوی خودا رزگار بكات لە ناخۆشیەكان وەك موعجیزەیەكی تۆڵە ئاسا دەینێرێت, ئیتر نازانم ئەم چەكە كوشندەیە لە ناخۆشترین جەنگەكاندا بۆ فریای غەزەو گرۆزنی نەخست؟, بۆ لە دوای جەنگی ڤیەناوە سوپای موسڵمانان یەك سەركەوتنیان بەدەست نەهێناوەو بۆ جارێكیش مێشولەو تەیۆە ئەبابیلەو ڤایرۆسە پیرۆزەكان فریایان نەكەوت, ڤایرۆسەكان بۆ لە سەنگەرەكان لە پاڵیانا نەجەنگاوە, بە پێچەوانەوە جاری وا هەبووە روحیانی بە كۆمەڵ لێسەندۆتەوە, وەك ئەوەی لە رابردوودا ڤایرۆس و نەخۆشی وا جگە لە كاتی تۆڵە پیرۆزەكان نەبوبێت, بە دراێژایی 10 هەزار ساڵی رابردوو, دوای ئەوەی مرۆڤایەتی بە كۆمەڵ ژیانی هەڵبژارد, سەدان و هەزاران نموونەی مەترسیدارترو زۆر مەزنتر لە كۆرۆنا هەبووە, زۆر جاریش لە بری سوپاكەی ئەبرەهە وڵاتی قورەیشی گرتۆتەوە,یان هەر قورەیشی كوشتووەو لە بنەچەوە دەریانی هێناوە, لە بری نەمرود روحی چەندین خەلیفەی رفاندووە, دیاردەی دەردو ئافات و تۆفان و بومەلەرزە دیاردەیەكی هەمیشەییە, پێَش ئاینە پیرۆزەكان و لە رەونەقی باوەڕداری بە ئاینەكان و سەردەمی مرۆڤە پیرۆزەكاندا هەبووە, جستنیان لە یەك هەڵمەتدا لە ساڵانی 1347 بۆ 1352 زیاتر لە 100 ملیۆن ئەوروپی كوشت, ژمارەی دانیشتوانی گۆی زەویی لە 450 ملیۆنەوە هێنایە سەر 350 ملیۆن كەس, تیفۆس 17 ملیۆن مەكسیكی كوشت, ژمارەی دانیشتووانی لە 20 ملیۆنەوە هێنایە سەر 3 ملیۆن, زۆرینەیان ئەو دانیشتوانە رەسەنە بێوەیە بوون, غەدریان لە مێشولەش نەكردووە, سورێژەو ئاوەڵا لەو كاتەی خەلافەت دەسەڵاتدار بوو, بەردەوام لایەك لە هاونیشتمانیانی پاك دەكردەوە, تەنانەت جاری وا هابوو سوپا موجاهدینەكانی لە رەگەوە دەردەهێناو پایتەختەكانیانی دەكردە چۆڵەوانی, ئەنفلۆنزای ئیسپانی, سیل, سورێژە, ئاوەڵە,گەڕی و …. لە دوای قڕانیەكان یەك حەشاماتیشیان بە كوێری گەڕو گولی دەهێشتەوە , خۆ تۆفانی بهۆلا لە ساڵی 1970 نیو ملیۆن بەنگەلادشی كوشت,لە 29-4-1990 یش باوبۆران 138 هەزار بەسزمانی بەنگەلادشی دیكەی كوشت, خەڵكە سادەو هەژارەكەی بەنگەلادیشت لە هەمووان باوەڕدارترو بێوەی ترن, دەیان بومە لەرزە لە توركیا و پاكستان و… سەدان هەزار موسڵمانی كوشت, ئەوەی تۆمار كراوە لەسەردەمی خەلافەتەكان 20 بومە لەرزەی گەورە وڵاتی گرتۆتەوە, ملیۆنان جاری كۆرۆنا هووڵاتیانی موسڵمانی بە دەستنوێژەوە لەسەر بەرماڵ و رو لە قیبلە كوشتووە,ئەوا لە دەردو بەڵای رشانەوەو سورێژە و ئاوەڵا و … گرانی یەك لەدوای یەكەكان مەپرسنەوە, خۆ هەردوێنێ كوردستان بە گرانی گەورەو بچوك و تاعونی رەش و ..تێپەڕی و لایەكی پاككردەوە, ئەوانەی بۆ سەفەر بەلكیش چوون نیوەیان ڤایرۆس كوشتیانی.
دڵخۆش بون بە دەردو ئافات و پاڕانەو نزاو دڵخۆشی دەربڕین بۆی دەچێتە چوارچێوەی بیری راستیزم و رەگەزپەرستییەوە , بۆخۆشی باوەڕ بوون بە گەلی هەڵبژێردراو و خۆشەویستی خودا, بیرۆكەیەكی رەگەزپەرستانەی راسیستیە, مرۆڤەكان چۆن بە یەكسانی لە دایك بوونە, هەر بە یەكسانیش دەمێننەوە.
هەر ئێستا سۆماڵ و كینیاو ئەسیوبیا… كەوتوەتە بەر پەلاماری ملیارها كولە, مەترسی قاتوقڕی گەورەی لێدەكرێت, ئەركی مرۆڤایەتییە فریای خەڵكەكەی بكەوێت, خۆ زۆرینەی هەژاران و برسییەكانی جیهان وێڕای ئەوەی موسڵمانن, لەوانەن زۆر ئاینداریشن, ئەو كۆمەك و یارمەتیانەی بۆیان دێت لەوانەوە دێن باوەڕدار نین, مرۆڤ ئەگەر لە مرۆڤایەتی نەشۆرابێتەوە نزا بۆ سەركەوتنی ڤایرۆس و ئافات ناكات.
راستیزم نەتەوەو ئاینی نییە, ئەنفلۆنزای بەراز ساڵی 2009 زیاتر لە 5000 هاووڵاتی ئەمەریكی كوشت, ساڵی 2010 ڤایرۆس لە ئەمەریكاوە سەری هەڵدا 18400 كەسی لە 214 وڵات و هەرێمی جیهانی كوشت, كەچی ئێستا ئەمەریكیەكان مامەڵەیەكی راستیستانە بەرامبەر بە چینیەكان دەگرنە بەر, نەك هەر ئەوان لە زۆر وڵاتی دی جیهان, نموونە سەناتۆری كۆماری ئەمەریكی تۆم كۆتۆن ئیدعا دەكات كۆرۆنا پەیوەندی بە لێكۆڵینەوەی بایەلۆجیەوە هەیە لە ووهان,گوایە دەستكردە, هەرچەندە لەبەرەی بەرامبەردا لایەنگرانی تیۆری پیلانگێڕی باوەڕیان وایە ئەمە بەشێكە لە جەنگە مەزنەكەی تەڵەی سۆسیدیدیس, ئەمەریكا سەرچاوەی كۆرۆنایەو شەڕی سەركردایەتی جیهانە لەگەڵ چینییەكان .
چینییەكان هۆكارن ئەمڕۆ ببینە خاوەند زۆر لە پێداویستییەكانی ژیان, ئەوان جگە لە بەختەوەری هیچیان بۆمان نەهێناوە, تێكشكانی كۆرۆنا ئەری مرۆڤایەتییە.
