شاخەوان سەنگاوى: شۆڕشی برسیەکان لە بەر دەرگاتاندایە.
من لەو شۆڕشانەى کە بە هۆى برسێتى و بێ نانى ڕوودەدەن زیاتر دەترسم، نەک لە بەرامبەر لەشکرێکى دووسەد هەزار کەسى شەڕ بکەم. ” ناپلیۆن پۆناپارت”
ئەمەى سەرەوە وتەى سەرکردەیەک بوو کە بەشى زۆرى ئەوروپاى خستە ژێر رکێفى خۆیەوە، کە لە ساڵى 1812 کە ویستى روسیا داگیر بکات خاوەنى سوپایەکى شەش سەد هەزار نەفەریى بوو کەچى ئەو لە شۆڕشى برسیەکان دەترسا. ئەى ئێوە لە ماوەى ئەم سی ساڵەى حکومڕانى خۆتاندا هەرگیز ڕۆژى لە ڕۆژان سەنگێکتان بۆ شۆڕشى برسیەکان داناوە؟ یان……
ئیدى نازانم ئێوە بەچیەوە دەنازن؟ بەو سوپا زەبەلاحە شەق وەشێنە دەمامکدارەوە دەنازن کە لە ماوەى حکومڕانى خۆتانا لە نێو کوچە و کۆڵان بگرە لە نێو تاک بە تاکى خێزانەکان بە زەبرى پارە بۆ بەرژەوەندى پارتەکانتان و هەندێ جاریش بۆ بەرژەوەندى تاکى پارتەکانتان لە سەر گیرفانى هاولاتیانى ئەم هەرێمە دروستان کردووە. یان بەکۆشک و باڵەخانە هەور بڕەکانى نێو ژیانە شاهانەیەکانى سەر گردو گردۆڵەکانتان و پارە نوستووەکانى ژێر زەمینەکانتان کە تەنانەت هەندێکتان لە نوسینى ژمارەى سەفتە دۆلارەکانیش هەڵەدەکەن، دەنازن. بەڵام من دەڵێم خودایە شۆڕشى برسیەکان ڕوو نەدات لە بەر خاتر چاوى کاڵى ئێوە نیە! بگرە لە پێناو ئەم نیشتمانەدایە کە بەدرێژایى مێژوو هەزاران لاوچاکى کورد خوێنى خۆیان بەخت کرد لە پێناو ئەمڕۆدا تا تاکەکانى کورد بتوانێت بە ئازادى بدوێت، چونکە من تێدەگەم دووژمنانى کورد جیا لە ئێوە لە هەر چوار لاوە چڕنوکیان گیر کردووە لە سینەى ئەم هەرێمە، بە ئومێدەى ئێوە دەرفەتێک لە سەر سینیەکى ئاڵتونى پێشکەشیان بکەن، کەواتە ئەگەر شۆڕشى برسیەکان ڕووبدات تەنها بە لە دەست چوونى ئەم هەرێمە کۆتایى نایەت و ئێوەش وەکو بەرزەکى بانان بۆى دەربچن، باشترە بزانن لە ئەنجامى ڕوودانى وەها شۆڕشێک کە ڕوودانى کارێکى حەتمیە، ئەویش بەرئەنجامى ئەو پڕۆسە حکومڕانیە فاشیلەتانە کە ماوەى سى ساڵە پێشکەشى هاوڵاتیانى ئەم هەرێمەى دەکەن کە هاوتاى نیە لە جیهاندا. ئەوا لە لایەن گەلەوە نا بگرە لە لایەن ئەو پاسەوانانەوە کە شەو و ڕۆژ لە نێو حەرەم سەراکانتانا هاتووچۆ دەکەن کەلەى سەرتان پێشکەشى گەڵ دەکرێت. چونکە نە فیدایەکانى ئێوە وەکو فیدایەکانى سەدام پۆشتە و تۆکمەو بەهێز دەبن و نەحکوڕانیەکەشتان بە چەشنى ئەو دەبێت.
کەواتە باشترین دەرفەتە کە هەمووتان دەست خەنە نێو دەستى یەک و ئەو سەروەت و سامانەی کە ماوەى سی ساڵە بە دەر لە هەموو بنەمایەکى ئابوورى و زانستى وئاینى و ئینسانى و ئەخلاقى لە ژێر زەمینەکاندا لە سەر یەک هەڵتان چنیووە بە شێکى بخەنەوە نێو قاسەکانى حکومڕانیتان، چونکە ئەوە کۆتا بلیتى درێژ کردنەوەى تەمەنى خۆتان و ماڵ و مندالاتانە. تەماشاکەن حکومڕانەکانى چەشنى ئێوە لە مێژووى تازەى شرق اوسط گەیشتنە کوێ؟ جکە لە بلۆک کردنى سەروەت سامانەکانیان لە لایەن ئەمەریکا و ئەوروپاى دۆستیان و بەجێ هێشتنى ماڵوێرانىکى کوشندە بۆ گەل، خۆشیان لە کون و کەلەبەرەکاندا گیران، دەرئەنجام ئاقیبەتیان بەو ڕۆژە گەیشت کە هەرگیز خەویشیان پێوەنەدەبینى.