رەزا شـوان: دایکـێکی دلۆڤـان و بەخـشـندە.
چـیرۆکێکی کارتێکەرە دەربارەی سۆز و دلۆڤانی و بەخشندەیی دایک.
لاوێک چیرۆکی خۆی دەگێڕێتەوە، پەشیمان دەبێتەوە لەو دڵڕەقییەی کە بەرانبەر دایکی کردی، ئەم لاوە دەڵێ: دایکم یەک چاوی هەبوو، هەر لەبەر ئەوەی کە چاوێکی هەبوو رقـم لێی دەبۆوە. حەزم ناکـرد کە لەگەڵ هـاوڕێکانمـدا بیبـینم، تا گاڵـتە بە چـاو و بە رووخـساری نەکـەن.
حـەزم ناکـرد کە بـۆ هـیچ شـوێنـێک لەگـەڵـمدا بێ. تـا کەس لەگەڵـیـدا نەمبـینێ، چونکە لە بـەردەم هـاوڕێکـانمـدا شەرمـەزاری دەکـردم.
دایکم لە چێـشتخانەی ئەو قوتابخانەیەدا کاری دەکرد، کە لێی قوتابی بووم و دەمخوێنـد. چـێشـتی بـۆ قـوتـابییەکان و مامـۆسـتاکـان دەکـرد. رۆژێکـیان هـات بـۆ پـۆلەکـەمـان بـۆ دڵنیابـوون لە ئاستی خوێندنـم. لە بەردەم هـاوڕێکـانم هەستم بە شەرمەزاری کرد. دوای ئەوەی کە رۆیی، هـاوڕێکـانم پێکـەنین و وتیـان: هـەی هـەی دایکت یەک چـاوی هەیە.
زیاتر و زیاتر رقـم لێی بۆوە، بۆیـە پێـم وت: جـارێکی تر نەیەیت بۆ لام و بۆ پـۆلـەکەم، چونکە لە بـەردەم هـاوڕێکانمـدا، بە هـۆی شێوەی چـاوتەوە، زۆر شەرەمەزارت کـردم. بەڵام ئـەو گـوێی لێـنەگـرتـم و وەڵامی نـەدامـەوە.
گەورە بووم، دایکم بەجـێهـێشت و رۆییـم بۆ شارێکی دوور. لەوێ ژنم هـێنا و منداڵمان بـوو. ژیـانێکی خۆشـمان هەبـوو، ژنەکـەم و منـداڵەکـانم خۆشـدەویـست. هـیچ هـەواڵ و شتـێکـم لە بـارەی دایکـمەوە نـەدەزانی و نەشمـدەویـست کە بیـزانـم.
رۆژێک لە ناکاودا، دایکـم هـات بۆ سەردانیم، بێ ئەوەی کە بزانـم و ئاگاداربـم. بۆ ئەوە هـات کە مـن و بـووکـەکەی و نەوەکـانی ببیـنێت. بـەڵام نەمهـێشت بێـتە ژوورەوە و پێ بە ماڵەکـەمـدا بکـات. منـداڵەکـانم لە بـەردەم دەرگـادا پێ پێکـەنـین.
هـاوارم بەسەریـدا کرد و پێم وت: بۆ هـاتووی بۆ ئێرە. بۆ ئەوەی منداڵەکانم بترسێنیت؟ هـەر ئـێستا لـێرە مەمـێـنە و دووربکـەوە.
دایکـم لە ماڵەکەمان دەرکـرد. پێی وتـم: رۆڵە گیـان ببـوورە، نەمـزانی و بە هەڵـە رووم لەم ناونیـشـانە کـرد.. دایکـم گەڕایـەوە بـۆ شـارەکەی و بـۆ مـاڵە کۆنـەکـەی خـۆی.
رۆژێک لەو قوتابخانەیەی کە قوتابی بووم لێی، نامەیـەکـم بۆ هـات. بانگـیان کـردم، بۆ بەشداریکردن لە ئاهەنگێکی خێزانیدا. درۆم لەگەڵ ژنەکەمـدا کرد، کە بە کارێک دەڕۆم بۆ شوێنێک. رۆیـشتم بۆ ئاهـەنگەکە و هاوڕێکانـم بیـنی. لە دوای ئاهـەنگەکە رۆیـشتم بۆ ماڵە کۆنەکەمان، کە من و دایکـم لەوێـدا دەژیـاین. تا شێوەی ماڵە کۆنەکەمان ببـینم. بەڵام دایکم نەبیـنی! هاوسێکان پێـیان وتـم، دایکـت مـرد. بە هـیج کـلۆجـێک بۆ مـردنی دایـکـم خەمبـار و دڵتـەنـگ نەبـووم.
هـاوسـێکان وتـیان: دایکـت ئەم نامـەیەی لە لای ئێـمە جـێهـێشتووە، وتی هەر کـاتێک کـوڕەکەمتـان بیـنی، ئـەم وەڵامـەی بـدەنێ.
نامەکـەم وەرگـرت و کـردمەوە، دایـکم لـە نامەکەیـدا ئەم قـسانـەی بۆ مـن نووسیـبوو:
کـوڕی شـیریـن و خۆشـەویستم، خۆشـم دەوێـی. ببـوورە کە بێ ئـەوەی بـزانیـت، هـاتم بۆ ماڵەکەتـان تا بتبـینم. ببـوورە گەر منـداڵەکانت لـێم ترسابـن، چونکە چـاوێکـم هـەیە. ببـوورە کە زۆر جـار لـە ژیـانتـدا شـەرمـەزارم کـردووی. لـە هـەمـوو شتـێکـم ببـوورە.
بەڵام دەمەوێ ئـەم راستیـیە بـزانیت: کوڕی خـۆم، کاتێک کە منـداڵـێکی بچـووک بووی، کارەساتێکت بەسەر هات و چاوێکت لەدەست دا. منیش وەک هەر دایکـێک، یەکـێک لە چاوەکانی خۆمم بە تۆ بەخـشی. چونکە حەزم نەکرد کە بە تەنیا چاوێکەوە گەورە ببیت. بەڵی یەکێک لە چاوەکانی خۆمم پێشکەشت کرد. تا کوڕەکەم بە چاوێک لە چاوەکانی من لە جیهانی نوێ بـڕوانێت. کوڕە شیرینەکەم خۆشـتم دەوێ و هەموو کاتێک بیرت دەکەم.
لەگـەڵ خـۆشـەویسـتـیـمـدا بـۆت
دایکـت
ئای///// ئای، کە ئەم نامـەیەی دایکـم داخ و کسـپە و کەسەرێکی زۆری خـستە دڵمەوە. زۆر دایکـم خۆشـدەوێ. زۆر پەشـیمان بوومەوە، لەو دڵـڕەقـییەی کە بەرانبەر بە دایکم کـردم. بـەڵام لە دوای چـی؟ پەشـیمانیـیەکی بێ هـوودەیـە.
دایـک سـۆز و بەزەیـی و دلـۆڤـانی و هەمـوو شتـێکە.. پارێزگـاری لە دایکـتان بکـەن و هەرگـیز دڵـی مەشکـێـنن و مەڕەنجـێـنن.
هـیوادارم کە نامەکەم ببـێت بە پەنـدێک، بـۆ هەمـوو کـوڕ و کچـێکی لاو. تا بە باشترین شـێواز، رەفـتـار لەگـەڵ دایکـیـانـدا بکـەن.
رەزا شـوان
(*) ئەم چـیرۆکە بە کەمێک دەستکارییەوە، لە ئینگـلیزییەوە وەرم گـێڕاوە بۆ کوردی. ناوی نووسەریشی لەسەر نییە. ناونیشانەکەی لە دەقـە ئینگـلیزییەکەدا بەم شێوەیەیە:
(دایکـێکی یەکچـاو و کوڕەکـەی)
)One Eeyed Mother and Son(
