دانا مەنمی: هونەری بەڕێوەبردن و دۆخی شەڕەقۆچ.
هیچ مرۆڤێك لە كایەی سیاسیدا بێ خەوش نییە سیاسەت دەرهاوێشتەى عەقڵە و، بە عەقڵیش نەبێ بە هیچیتر هەڵناسووڕێ. سیاسەتیش پێویستی بە كارزانی و تێگەیشتن و زانستە بۆ ئەوەی هەوڵی نیازپاكی ئەو بونەوەرە سیاسییە دەركەوێت كە ئامانجی چاكەی گشتی و، مامەڵەیەكی ئینسانیانەیە لەگەڵ مرۆڤەكاندا كە ئاسایش و ئارامی و بەختەوەری بۆ كۆمەڵگا دروست بكات، ئەگەر سیاسەت بە عەقڵ و بە زانست بكرێت عەبەسیەت و هەڵچون و خود سێنتڕاڵى و هەڵکێشان و داکێشان ناخوڵقێت. پێویستە ئەوەش بلێن كە سیاسەت لە كایەی ئابورییەوە بیگرە بۆ كلتوری و فەرهەنگی فەزایەكی هەرەوەزییە. واتە كایەیەك نییە تەنها بۆ مرۆڤێك و بۆ لایەنێكی سیاسی قۆرغكرابێت، بەلكو هەمووان بەیەكەوە لە فەزای سیاسی دا بە بوونێكی عەقلانی و هوشیاری عەقڵییەوە بە كۆمەلێك تەکنیکى کارگێڕی و بەهای هاوبەش و دیدی جیاوازەوە بونمان نمایش دەكەین.
سیاسەت هونەرەو هیچ هونەرمەندێكی سیاسی موڵكی خۆی نییە، بەڵكو دەبێتە موڵكی خەڵك و كۆمەڵگاكەی، ئیدی دەبێ خۆی لە غەریزەو سۆزو عاتیفەو میزاج بپارێزێت و بەرگی شارچیتی و خێڵچێتی و بنەماڵەچێتی فڕێبدات، هونەرمەندی سیاسی جلەوی ڕەفتارەكانی خۆی دەكات و خۆی لە هەلچوون دەپارێزێت و بە فیكەی كەس هەڵناسورێت، عەقڵانیەت و هونەری بەڕێوەبردن ئەگەر بەشێك بن لە سیاسەت ئەوكات كاراكتەرە سیاسییەكان ڕێز لە دونیای جیاوازی یەكتر دەگرن و چاكەی گشتی هەمووان لە دەوری یەكتر كۆدەكاتەوە، نەك بەرژەوەندی حیزب وخێڵ و پاشانیش سەركردەیەكی موقەدەس! هونەری سیاسەت دەبێ بە هێزی لۆژیك بەرێوەببرێت نەك لۆژیكی هێز، ئاخر لۆژیكی هێز هەژمونخوازەو ئاراستەی سیاسەت بۆ پاراستنی بەرژەوەندییەكانی خاوەهێز دابین دەكات، لەكاتێكدا هێزی لۆژیك لە سیاسەتدا بیر لە چاكەی گشتی و چاكەی بنچینەیی بۆ مرۆڤەكان دەكاتەوەو ریز لە دونیای پلۆرالیزم و ئازادی ئینسانەكان دەگرێت.
ئێستای كورد لە ناو مێژوویەكدایە كە پێی دەوترێت خەباتی سیاسی شار كە خاوەنی حكومەت و پەرلەمان و دام و دەزگای یاسایی و بڕیاردانە، مومارەسەكردنی سیاسەت وهونەری شاربەڕێوەبردن و خزمەتكردنی كۆمەڵگا تەنها بەعەقڵ دەكرێت و بەریوەدەبریت زیاتریش كارێكی هەرەوەزییە كە لە پێناو چاكەی گشتیدا هەمووان لە دەوری یەك كۆدەكاتەوە، بەڵام سیاسییەكانی كورد هیچی لێ نازانن و ئەوەی دەیزانن شارەزاییە لە خولقاندن و دروستكردنی قەیران و بەیەك هەڵشاخان و سڕینەوەی یەكتر، هەتا فەزای كاری سیاسیشیان ڕەنگڕیز كردووە بە دۆخێكی هەلچوونی دەرونی كە دەیانەوێت بە میزاج و هەڵچونە دەرونیەكان فەزاكە كۆنترۆڵ بكەن، حیزب و سەرۆكەكان تەنها کاریان پاراستنى خۆیانە و ئەوانەى لەدەرەوەى ئەوانن نە دەپارێزن و نە بە هاوڵاتیان دەزانن! هەر دەلێی ئەم گەلە لە ئەستێرەیەكی ترەوە دابەزێنراوەو خودا ئەم سیاسییانەی بە خەڵات بۆ ناردوون !ئەم سیاسییە سكراب و عەقڵ دۆگمایانە هەزاران كۆلكە خوێنەوارو فەریكە رۆشنبیرو قەلەمفرۆشیان بە دواوەیە بۆ گەرمكردنی بازاری سیاسی خۆیان و كایەو فەزای سیاسیش تەنها لە هەڵچونە دەرونیەكان و لە زیندووكردنەوەی زۆنەكان دەبیننەوە، لەسایەی شەڕە قۆچی ئەم سیاسییانە ئەوانەیشی كە دەنگیان بەڵێ بووە بۆ ڕیفراندۆم پەشیمانن لە بەلێكانیان و كەسیش دەوڵەتی كوردی بەم عەقڵەوە بە پولێكی قەڵب ناوێت.
ئەم ماڵوێرانیەی ئێستای كورد دیمەنێك نییە كە ئێستا بیبینین بەدرێژایی مێژوو خەباتی شاخ شۆرشگیرەكانی شاخ بۆ ڕزگارکردنى خۆیان بەڵاى گەورە گەورەیان بەسەرخاك و خەڵكدا هێناوە، سەدان و هەزاران جار سەنگەرەکانی شاخ شیر و تیر لە یەکتر سویووە، لە هزری چەپەوە بیگرە بۆ هزری ڕاست پاشانیش بۆ بەرەی ناسیۆنالیزم و جەماعەتی کوردایەتی هیچكامیان نەیانتوانیووە لە مێنتەڵییەتی خێڵ و مۆرکی فیوداڵی رۆحانیەتی بنەماڵەیی بێنە دەرەوەو پرۆژەیەک بۆ ڕزگاری نەتەوەیی و نیشتیمانی دابڕێژێت، سیاسییەکانی کورد بۆ چارەسەرکردنی کێشەکانی نێوماڵی کوردیش ناچن بەلای چارەسەردا و نێوماڵی خۆیانیان بۆ ئارام ناکرێتەوە، هۆکارەکەیش ئەوەیە ئەم سیاسییانە عەقڵ هەڵیان ناسوڕێنێ و ئەم دۆخەیش بە هەڵچوون و دەمارگیرى و شەڕە قۆچ چارەسەر ناکرێ.
