عه‌بدوڵا که‌ریم مه‌حمود: دکتۆر مارف عومه‌ر گوڵ له نێوان گۆرانی و شیعر و زیندان و جینۆسایددا.
دکتۆر مارف عومه‌ر گوڵ، ساوابوو گڕوگاڵی ده‌کرد، دایکی ماڵئاویی له ژیان کرد، بێ دایکی سه‌ری پێ هه‌ڵگرت، تاقه سۆزێک، بۆ پڕکردنه‌وه‌ی بۆشایی خۆشه‌ویستی دایکی نیشتمانه‌که‌ی بوو. ده‌یویست ببێ به گۆرانی بێژ، کۆت و پێوه‌ندی کۆمه‌ڵایه‌تی رێگربوو، ماوه‌یه‌ک سه‌قاڵی شانۆ بوو، له‌وێوه گواستیه‌وه بۆ رۆژنامه‌نووسی، شیعر بوو به تاکه چه‌کی بوونی هه‌ڵوێست و ناخ و حه سره‌ته‌‌کانی. شیعر ده‌یهێناو ده‌یبرد، کاریگه‌رییه‌کانی تراژیدیای ئه‌نفال رێڕه‌وی ژیانی ئه‌وی گۆڕی، ئه‌و کاتانه‌ی منداڵ بوو، له په‌رێزو گوڵ جاڕو ده‌شت و ده‌وری بێستان و به‌ربارانی گوندی هه‌شه‌زینی، هێمنی و مه‌نگییه‌ک له ناخێکی کپی دا په‌نگی خواردبوو، له‌و کاتانه‌وه گۆرانی سه‌بووری و ئارامی پێ ده‌به‌خشێ. بۆ بیستنی گۆرانی، رادیۆو هه‌ندێ جاریش ته‌سجیلی ئه‌م و ئه‌وبوو.
میلۆدیایه‌کی هێمن
ئه‌و منداڵێکی مه‌نگ و بێ دایک بوو، له نێوان جوانی رۆمانسیه‌تی سروشت و ژیانی ساکاری هه‌شه‌زینی، له ته‌ک سۆزی ده‌روێش و ده‌ف و زکرو بانگ و سه‌ڵای بنه‌ماڵه‌که‌ی هه‌موو ئه‌و شتانه‌ی لێ ده‌بوو به میلۆدیایه‌کی هێمن، به‌ڵام ئه‌و تاک و ته‌نیا (له گۆشه‌یه‌کی نا دیاری دا)، به هێمنی و ئارامی له گه‌ڵ ژیان دا هه‌ڵده‌چوو، هه‌موو رێڕه‌وه‌کان بردیانه‌وه سه‌ر دنیای شیعر، شیعرو گۆرانی وایان لێکرد، هه‌میشه گۆرانی بۆ خۆی بڵێ. شیعریش بۆ نه‌ته‌وه‌که‌ی، تا ئێستاش ئاشناترین و نزیکترین ده‌نگ و ئاواز به رۆحی گۆرانی یه.
که گۆرانیه‌کی ناساز ده‌بیستێت، جه‌رگی بریندار ده‌بێ، له ئاڵۆزترین و سه‌خترین ساته وروژاوه‌کانی ژیان دا،که گوێی له گۆرانیه‌ک ده‌بێ، له‌و په‌ڕی هه‌ڵچونه‌وه، حه‌یران ده‌بێ، سۆزو خۆشه‌ویستی ده‌گرێته باوه‌ش، دیوانی شاعیره‌کان تێکه‌ڵ به‌ژیانی بوون، هه‌ر ته‌مه‌نی هه‌ڵکشا له که‌رکوکی چه‌وسانه‌وه‌ی نه‌ته‌وه‌یی دا، فێری یاخی بوون و هه‌ڵوێست بوو تا دواساته‌کانی ژیانی شانازی به‌وه‌وه ده‌کات:
– بڵێ من کوڕی نه‌ته‌وه‌یه‌کم، پیاوێکی لێ هه‌بوو، ناوی ( عومه‌رگوڵ بوو ).
مارف راستگۆیی و خۆشه‌ویستی خاک و خۆنه‌دۆڕاندن له باوکیه‌وه فێربوو، رژێم باوکی و خانه‌واده‌که‌یانی له که‌رکوک ده‌رکرد، ئه‌و کاته‌ی ئه‌و له ده‌ره‌وه‌ی وڵات، سه‌رقاڵی نامه‌ی ماسته‌ره‌که‌ی بوو، باوکی له کوردستان ماڵ ئاوایی له ژیان کرد، گۆڕستانێکی سلێمانی بوو به‌دوا ماڵی، ئه‌وه چه‌ند ساڵێکه ئه‌و منداڵه سه‌رره‌قه‌ی گه‌رمیان، یه‌کێکه له‌مامۆستاکانی زانکۆی نیشتمان، وه ک پسپۆڕێک سه‌رقاڵی یاسای نێو ده‌وڵه‌تان ـه، رۆژانه وانه ده‌ڵێته‌وه.
شیعرو گۆرانی لای دکتۆر مارف عومه‌ر گوڵ جمکه‌ن، گه‌ریه‌کێکیانی نه‌بێ، سەبووری به‌وی تریان دێ. ئه‌و گۆرانی بێژ نییه، به‌ڵام له دنیای به‌ربڵاوی گۆرانی یه‌وه هه‌موو جوانیه‌کانی ژیان ده‌بینێ. شیعر بوو به هه‌واری و بوونی ئه‌ویان سه‌لماند. زۆر جار هاوڕێکانی لێی ده‌پرسی، له‌گه‌ڵ شیعردا چۆنی، به‌ڵام هه‌رچه‌نده: ده‌رونم خاڵییه وه‌ک نه‌ی ده‌ناڵێ، هه‌وارێکی چ پڕ هاواره…
بێ شیعر، دوورکه‌وتنه‌وه له شیعر نووسین بۆ ئه‌و کارێکی ئاسان نه‌بوو، به‌ڵام ئه‌و بواره‌ی ئه‌و چه‌ند ساڵێکه کاری تیا ده‌کات، به‌هایه‌کی زۆرگرنگی بۆ نه‌ته‌وه‌که‌ی هه‌یه، ئه‌و تراژیدیانه‌ی ژیانی نه‌ته‌وه‌که‌ی، هه‌پرون به هه‌پرون کردوه، ته‌وێڵی دکتۆر مارف یان به تاوێری واقعێکی سه‌ختدا. هه‌رچه‌ندی ده‌کرد و تێ ده‌کۆشا، شیعر ده‌ره‌قه‌تی ئه‌و زنجیره تراژیدیایانه نه‌ده‌هات، ئه‌مه لای ئه‌و وابوو، ره‌نگه لای که‌سانی تر جۆرێکی تر بێ، بۆیه یاسای نێوده‌وڵه‌تی بوو به دووه‌م چه‌کی خه‌باتی ئه‌و، له‌و بواره‌دا هه‌ستی به بۆشایه‌کی زۆر کرد، له 1988 له دنیای ناسکی شیعره‌وه خۆی کرد به کۆڵانه ته‌سک و نوتکه‌کانی تاوانی جینۆساید.
ئێستاش که به‌رهه‌مێك ده‌نوسێ، به هه‌مان هه‌ناسه‌ی شاعیرێتی جارانه‌وه ده‌ست پێ ده‌کات و سه‌رقاڵی ده‌بێ، تا له لێکۆڵینه‌وه‌یه‌ک ده‌بێته‌وه، وا ده‌زانێ هه‌موو گیانی شیعره. ده‌ست بۆ هه‌ر شتێک ده‌با، له ده‌وروبه‌ری لێی ده‌بێ به دێڕه شیعر، کۆپله شیعر و دیوانه شیعر. زۆر جار له‌گه‌ڵ نوسین دا گۆرانی ده‌ڵێ، له به‌ر خۆیه‌وه جار جاره دێڕه شیعرێک ده‌ڵێ.
کانییه‌کی بێ کچۆڵه‌م
ئێوه کانی واتان دیوه؟
گوندێکم بێ رانه مه‌ڕو رێژنه‌ی باران
ئێوه گوندی واتان دیوه
شاریکم بێ ،
خۆشه‌ویستی ی دارستان وبێ چراخان
ئێوه شاری واتان دیوه ؟
ده‌زانن کێم ؟
وڵاتێکم له چوار لاوه
گه‌له گورگی دوژمنانم لێ ئاڵاوه
1990 ئۆکرانیا-کییڤ
مارف عومه‌ر گوڵ له گوند له دایک بوو
تێکه‌ڵ به‌ژانی ساده‌ی ئاوایی و جوانی سروشت بووه، له‌وێوه رووی کردوه‌ته شار، بووه به هاوڕێی منداڵه چاو قایم و جه‌ربه‌زه‌کانی کۆڵانه میللییه‌کانی که‌رکوک، له‌وێشه‌وه رووی کردوه‌ته دنیای جه‌نجاڵی به‌غداد، له وێ رێچکه‌ی شیعری گرته به‌ر، زیندان لاپه‌ڕه‌یه‌کی تایبه‌تی ژیانی ئه‌وی داگیر کرد، ئه‌و لاپه‌ڕه بوو به وتاری به‌های پیرۆزی ژیانی ئه‌و دواتر له ویستگه‌کانی شاخ و پێشمه‌رگایه‌تی و دیمه‌نه‌کانی به‌فرو شیعر ووتار و ئێستگه و گۆڤار و ناکۆکی و دووبه‌ره‌کی نێوان هێزه‌کان و خه‌ڵکی په‌رپوتو بوده‌ڵه‌و راپۆرتنووس، هه‌موو ئه‌مانه بوون به لاپه‌ڕه تایبه‌تییه‌کانی و ژیانیان پڕکرده‌وه، به‌ڵام شاخ و پێشمه‌رگایه‌تی ئه‌زمونێکی ده‌وڵه‌مه‌ندی به به‌ها بوون بۆ ئه‌و، له رووی رۆشنبیری و خۆشه‌ویستی خاکه‌وه.
سه‌چاوه : عه‌بدوڵڵا که‌ریم مه‌حمود . دکتۆر مارف عومه‌ر گوڵ له نێوان گۆرانی و شیعر وزیندان و جینۆساید دا ، ئاڵای ئازادی ، ژماره377، 13 / 8 /2000، ل5.
- بابەتەکانی تری عەبدوڵا کەریم مەحمود
عەبدوڵا کەریم مەحمود: سەرۆک جاشەکان و کەسایەتییە دیارەکان!
-عه‌بدوڵا که‌ریم مه‌حمود: ره‌شه‌بای ژه هروئەنفال، سێیه‌مین تاوانی جینۆسیده له جیهان – بەشی کۆتایی.
-عه‌بدوڵا که‌ریم مه‌حمود: ره‌شه‌بای ژه‌هرو ئەنفال، سێ یه‌مین تاوانی جینۆسایده له جیهان – بەشی سێیەم
- All Posts