ئەرکان عەبدوڵا: نەخشەی نوێی وزە لەنێوان خۆبەپاڵەوانکردن و داڕمانی بەرژەوەندی نەتەوەیی.
وتاریکورد ماڵپەرێکی سەربەخۆ و ئازادە
دووبارە داڕشتنەوەی نەخشەی نوێی وزەی جیهانی و ململانێ لەسەر سەرچاوەکانی وزە کە بایەخێکی گرنگ و ستراتیژی هەیە لەسەر پاراستنی پێگە و بەرژەوەندی وڵاتانی خاوەن پیشەسازی و بووەتە ئامرازێکی کێبڕکێ و لە تۆڕێکی جاڵجاڵۆکەی زۆر ئاڵۆز دەچێت و هۆکاری دروستبوونی ململانێ و هەڵگیرسانی جەنگی بەرژەوەندیەکانە و کاریگەری ڕاستەوخۆی هەیە لەسەر تەواوی ناوچەکە و دووبارە داڕشتنەوەی سیاسەتی ناوخۆیی و پەیوەندیە نێونەتەوەیەکان لەسەر بنەمای پاراستنی بەرژەوەندییەکان.
هەرێمی کوردستان ناوچەیەکی دەوڵەمەندە بە نەوت و غازی سروشتی، بەشێوەیەک لەسەر ئاستی جیهان ڕیزبەندی دەیەم لە نەوت و هەشتەمی لە غازی سروشتی وەرگرتووە، ئەمەش ڕەنگدانەوەیەکی گەورەی هەبووە لەسەر داڕشتنی سیاسەتی نەوتی و هەوڵدان بۆ گرێبەستکردن لەگەڵ کۆمپانیا گەورەکانی بواری نەوت و غازی وەکو ئکسۆن مۆبیل و تۆتاڵ و ڕوس نەفت و گەنەڵ ئینیرجی و شیفرۆن و پێرڵ پترۆلیۆم و دانەغاز بەئامانجی جێگیرکردنی پێگەی خۆی لەسەر نەخشەی وزەی جیهانی. بەڵام یاریکردن لەم هاوکێشە پڕ لەکێشەیەدا هەروا ئاسان نیە، بەتایبەتی لە ئێستادا بەهۆی ناکۆکی نێوان ڕوسیا و ئۆکرانیایە کە گەورەترین فشاری ڕوسیا بریتیە لە بڕینی غازی سروشتی چونکە نزیکەی 40% وزەی ئەوروپا دابین دەکات. لەم کاتەدا وروژاندنی غازی هەرێمی کوردستان لەلایەن تورکیاوە و وێناکردنی وەکو جێگرەوەیەک بۆ غازی سروشتی ڕوسیا و ئێران، ئەمەش ڕاستەوخۆ تێوەگلانی کوردە لە شەڕی وزەی جیهانی، هەرچەندە بەپێی ئامارەکانی وەزارەتی سامانە سروشتیەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان خاوەنی نزیکەی 5,7 تریلیۆن مەتر سێجای غازە، ئەمەش ڕێژەکەی دەگاتە نزیکەی %3 هەموو جیهان، ئەم بڕەش هێندە زۆرنیە کە توانای پڕکردنەوەی پێداویستیەکانی تورکیا و وڵاتانی دیکەی ئەوروپای هەبێت، بەشێوەیەک تورکیا نزیکەی %52 غازی سروشتی لە ڕوسیا و %16 لە ئێرانەوە هاوردە دەکات بۆ پڕکردنەوەی پێداویستیەکانی خۆی. ئەمەش دەمانگەیەنیت بەو ڕاستیەیی کە نەوت و غازی سروشتی کوردستان بە هیچ شێوەیەک ناتوانێت ببێتە جێگرەوەیەکی بەهێز بۆ نەوت و غازی ڕوسیا و ئێران.
لێرەدا پێویستە بپرسین کورد چۆن مامەڵە بکات لەگەڵ نەخشەی نەوت و غازی جیهانی؟ ئایا دەسەڵاتدارانی کورد خۆیان بەجێگرەوەی ڕوسیا و ئێران دەزانن و دەچنە ناو ئەم یاریە دۆڕاوەوە لە پێناو پاراستنی بەرژەوەندی تایبەتی خۆیان و هەڵدان بۆ خۆ بەپاڵەوانکردن و بێگوێدانە داڕمانی بەرژەوەندی نەتەوەیی، چونکە ئاماژەکان ڕونە هەوڵدان بۆ پەلکێشکردنی کورد بۆ ناو ئەم هاوکێشە سیاسیە پڕ لە کێشەیە زۆر ئاڵۆزترە لە توانا و پێگەی کورد. موشەک بارانکردنی هەولێر و بڕیاری دادگای باڵای فیدراڵی عیراق پەرچەکردارێکی ڕونە کە چوونە ناو ئەم هاوکێشە ئاڵۆزە ماڵوێرانیکردنێکی دیکە بەدوای خۆیدا دەهێنێت بۆ ئەم گەلە بەش مەینەتە، بۆیە لێرەدا پێویستە بڵێم بۆ پاراستنی بەرژەوەندی نەتەوەیی و دورکەوتنەوە لە خۆبەپاڵەوانکردن، پێویستە کورد پێداگری لەسەر سازان و بەرژەوەندی هاوبەش بکاتەوە و جێگە و پێگەی نەتەوەکەی بپارێزێت و نەکەوێتە داویی پەلکێشکردنی ناحەزانی بۆ شەڕێکی نابەرامبەر، بەڵام زۆرن ئەو کەسانەی هەوڵی خۆ بە پاڵەوانکردن دەدەن لە پێناو بەرژەوەندی خۆیان، پاڵەوان ئەو کەسەیە کە لۆژیکانە لە تەواوی ڕووداوو و پێشهاتەکان بڕوانێت و خوێندنەوەیەکی وردی بۆ توانای ئابوری و سەربازی و جیۆپۆلەتیکی خۆی هەبێت و بە پێی توانا و پێگەی خۆی بەشداربێت لە یاریەکان هەروەکو ئەو پەندەی دەڵێت( هەموو قاپێک لەوەی تیایەتی دەڕژێت).
وتاریکورد ماڵپەرێکی سەربەخۆ و ئازادە