شەماڵ بارەوانی: گێلە فەقێ/ بەشی یانزە.
مەلا شەفەی گۆپاڵ خوار..! ئاخ گێلە فەقێ، داختان چەند گرانە ئاخ.
وەڵاهی لەدەست ئەو مەلا نەزان و فەقێ گێل و وێڵ و کوردە بۆرەی باشور، دەڵێم بڕۆمەوە ناو مێژووی بێدەنگی و 2722ساڵیتر بێدەنگ، لێی دانیشمەوە و با ئەو مەلا و فەقێ و هێزە توندئاژۆ و کۆنخوازە نوکەر و جاشولکەی عارەب و تورک پارس، بە دڵی خۆیان پێیان ڕابوێرن و هەر بۆخۆیان لە زۆنگاوی مەڕێتی بوون و کەرێتی بوون بتلێنەوە و نۆکەرایەتی و خزمەتی کلتوور و ئەقڵییەت و زمان و هەموو شتێکی عارەب و تورک نەیاری نەتەوەکەی خۆیان بکەن.
ئەو کوردە بۆرەی هەزار و چوارسەد ساڵ گەڕاوەتەوە دواوە و هەزار و چوارسەدجار تۆبڵێ:
زانا و توێژەرانی بەریتانیا و ئەمریکا، لەڕێگای “ترشە ناوک”ی باڵندەکە و رێکخستنەوەی جینەکان، کار بۆ گەڕاندنەوەی باڵندەی “دۆدۆ” بۆ ژیان، کە لە سەدەی 17-ەوە بوونی نەماوە
و دەیانەوێت باڵندەیەک بدۆزنەوە کە لە رووی جۆرەوە لە باڵندەی “دۆدۆ”وە نزیک بێت هەتا بتوانن جینەکانی تێدا بچێننەە و باڵندە لەناوچووەکە بگەڕێنرێتەوە بۆ جیهان.
هەمووی کەرانە و مەڕانە و نەخوێنەوارانە، بێ ڕێزی و کفر و گاڵتە بە زانست دەکات.
هەرهێندە بەسە بەو مێشک کارتۆنانەی باشوور بڵێ:حەزرەتی خدری زندە، لە ڕێگەی یەک چاونوقان و پخ و مخ و موعجیزەیەکەوە، هەزار و سەد و بیست و یەک ماکەری لە قۆزی دێڵەسەگێکەوە موتوربە کرد !
هەمووی وەک مەڕ دەباعێنێت و، دەست بە اللە اکبر و ماشااللە و سوبحان اللە دەکات.
باشە ئەو کوردە لۆ وەهای لێهاتییە لۆ؟
من تێناگەم نا!
کابرا ئەوڕۆ دەڵێت من فەیلەسوفی کردم و کەسێکی عەدەمیم و کافکا و سارتەر و کامۆ و شۆبنهاوەر چین، وەڵا سمێلی هەزار نیچەشت بۆ بە زانست و مەعریفە و فەلسەفە دەبەستمەوە. کەچی بەیانی دەبینیت لە گەڵ نەخوێندەوارترین مەلای ئەو مەملەکەتە خەریکی سێڵڤی و دست لە قن و ملانێ و موجامەله و بەکارهێنانی ئایین و، نمایشە !
ئاخ، وەڵاهی بێسودە لەگەڵ ئەو کوردە بە مەڕبووەی باشوور. مەلا و فەقێ و ئەو هێزه کۆنخواز و تاریکپەرست و توندئاژۆیانە، بە فەردەیەک مەقولەی کۆنی سەربە سەدەکانی ناوەڕاست و دنیایەک خوڕافە و ئەفسانە و شتی پڕ و پووچ و دژە زانست و دژە ئەقڵ، مێشک و هۆشیارییان لاقەکردوون و تێک و پێکیان داون.
گێلە فەقێ، گەیشتووم بەو بڕوایەی کە خوا خۆی لەبۆشایی ئاسمان، ئەوەی ئێوەی مەلا و فەقێ پێی دەلێن حەوت تەبەقەی ئاسمان، بێتە خوارەوە، ئەو کوردە گوێرەکەیەی باشوور هەرگیز، واز لە خۆ بەکەم زانی و جاشایەتی ناهێنێت و چاک نابێتەوە.
دەوڵاهی کوردی ئێستا هەرگیز، ئەو کوردە ئاری ڕەگ و میدیی ڕەسەنەی جاران نییە، ئەو کوردانەی کە لە چیاکانی زاگرۆز نیشتەج بوون.
من دڵنیام ئەوەی ئێستا، زۆربەی دی ئێن ئەی و کرۆمۆسۆماتی گوواوی بووە. خوێنی جاشایەتی و پاشکۆیەتی و خۆ بەکەم زانی چووەتە دەماری و؛ کێری مازوخییەت، هەست و دەروون و بیرکردنەوەی گاوە.
گێلە فەقێ، ئەوە نییە شێوەتان تێکەڵییەکە. بەشێک لە مەغۆل دەکەن و بەشێک لە عەرەب و بەشێک لە پارس و بەشێک ئەوروپی و بەشێک یونانی و ئیغریقی و بەشێک ئەفریقی و بەشێک لەکەر و بەشێکیش لە گوو.
لەگەڵ ڕوخانی ئیمپڕاتۆڕییەتە مەزنەکەی میدیا، هەرجارە و نەتەوەیەک، بەناوی فتوحات و ئایین و مەزهەب و دیموکراسییەت و فەلسەفە و فیکر و گووەوە، هاتووە، جا یان خۆتان هێناوتانە و بوویان بوون به کەواسووری سوڵتان و مامەحەمەیی و گەوادی و جاشایەتی و ئەزبەنی ئەزبەنی و نۆکەریتان بۆ کردوون و به وەکالەت شەڕی ئایین و مەزهەب و خۆتڕێن و شتتان بۆ کردوون و سواری داک و داپیر و خوشکەکانی خۆتان کردوون و سەرەنجام ئەو نەوە کەر و موشەککەل و تێکەڵ و ناجسن و گوواوی و ناڕەسەنەی لێ دەرچووە.
وەک چۆن تورکە چاو بچووک و مەغول و عوسمانییەکان کە دەچوون ئەوروپی قەوقاسیایان دەکردن بە کۆیلە و سواری ژن و کچ و خوشکەکانی خۆیان دەکردن و ئەو چاوشین و قژ زەرد و قن سوورانەیان لێ دەرچوون.
گێلە فەقێ، گاڵتە ناکەم، ئەم کوردە بۆرە هیچ و پووچە، ئەو کوردە ئێزدایی و ڕەسەنەی سەردەمی میدیەکان نین هەرگیز.
ئەوانە عەرەب و تورک و پارس و ئەم و ئەو، جیماعیان لەگەڵ جیناتی باب و باپیرانتان کردووە.
ئەی ئەوە نییە کوردە گەوادێکی داعش کرۆمۆسۆماتی حیز، بەگەڵ عەرەب و ئەفغانی و تورکمەنستانی و چیچانی و ئیرهاب کەوتووە و سەری برا پێشمەرگەیەکی دەبڕیت و داک و خوشک و کچە کوردە ئێزداییەکانی خۆی دەکات بە کەنیزە و بۆ ئەمیر و والی و خەلیفەکانی دەبات !
خودایە من تێناگەم، ئەو کوردە بۆ وای لێهات و کێ وای لێکرد ئەیهاوار!
قەحپەیێ دەبێت بە زوڕناژەنی بێگانە و دڵی بۆ فەلەستین و عەرەب لێدەدا و یەکێ دەبێتە سەندرێلای شاشەی عەرەب و گەوادێکیترمان دەبێت به دەم ڕاستی عوسمانلییەکان و سوارەی حەمیدییە و کەوا سووری سوڵتان و داڕێژەر و تیۆڕسەنی فیکری نەژاد پەرستی تورک و؛ گەوادی بۆ ئەتاتورک دەکات و بە دایک و خوشک و برا کوردەکانی خۆی دەڵێت: تورکی شاخاوی و گەوادێتر دەبێت بە ڕەفیق حیزبی و جەیشی شەعبی و موستەشاری دوژمن و جاشایەتی بۆ سەدام و عارەب و بەعس و پرۆژە و پیلانی عرووبەدەکات و یەکێتری لە نموونەی بنەماڵەی ڕەزا شا و بنەمالەی ئەسەد کە لە بنیاتڕا پەهلەوی کورد و کاکەیی کوردن، بە دڵ و گیان دەبن بە خزمەتکاری بەعس و پارس ! یەکێ عەشیرەتی ساڵەیی کوردە و خۆی دەکات بەساڵحی و تورکمان و یەکێ کاکە سەمەدە و لە هۆزی هەمەوەندی و خەڵکی چەمچەماڵە و خۆی دەگۆڕێت بۆ ڕاکان و عارەبی جبووری و شەڕی تەعریب و بێ شەڕەفی بۆ عارەب دەکات.
جاشە فەقێ، تۆسەیرکە، یاسر عەرەفات(ئەبو مازن) لە فەلەستین و حەسەن خەیری و عیسمەت ئینۆنۆ و کەمال کلچدار ئۆغلۆ و بیناڵی یەڵدەرم لە تورکیا و تەها یاسین ڕەمەزان، هەموویان کوردبوون و بنەچەکوردن، چی شەڕێکیان بۆ فارس و عەرەبی بەعس و ڕەگەزپەرست و تورکی تورانی و عوسمانلی و فەلەستین و بیری عروبە کرد لە دژی نەتەوەکەی خۆیان!
کوڕە فەقێی کڵاو حیز، چی منی نەکوشتووە ئەوە نەبێت، کابرا بلباس و خۆشناوبوو و لەسەردەمی عوسمانلییەکان بۆ پۆست و پله و پارە و دەستکەوت، شەڕەفی خۆی دەفرۆشت و خۆی بە تورکمان ناونووس دەکرد و ناسنامەی خۆی له کوردەوە بۆ تورکمانەوە دەگۆڕی!
کورد هارپاک و حەسەن خەیری و مەلای خەتێ و مەلا ئیدریسی بەدلیسی و مەحمود ئالیكانی و یەزدانشێر و جاش و جەیشی شەعبی و کەواسووری سوڵتان و سوارەی حەمیدییە و وەرگێڕی بێگانەی لێنابڕێت.
لە ئیمپڕاتۆڕی مادەکانەوە پێداوەرە خوارەوە، تا بە قەرەداغی ئێستا دەگەیت.
ناپاکی و جاشایەتی لەناو کورددا، مێژوویەکی دێرینە و درێژی هەیه و بڕۆ مێژووی بنەماڵە گەورەکان و خێڵ و عەشیرەتە بەناوبانگەکان و کەسایەتییە ناسراوەکانی کورد بخوێنەوە، بزان چی جاشایەتی و ناپاکییەکیان لە دەرحەق گەل و نەوەتەوە و خاکەکەی خۆیان کردووە و چەندە خۆفرۆش و هاوکاریی کۆڵۆنیالیزم و داگیرکەرانی کورد بوون.
گێلە فەقێی لە کونی خۆت هەڵگەڕاو، دووژمنانی ئێزدان و کورد، زۆر لە مێژە، کار لەسەر بە جاشکردنی تاکی کوردەکەن، تا خزمەتکردنی کولتووری عەرەب و بیری عروبەت و دەمارگیری و بزنمشکە خۆری و ڕق و کینە و دژایەتی کردنی مێژووی باب و باپیرانی خۆی و دژایەتی کردنی ئایین و داب و نەریت و زمان و هەموو شتێکی باب و باپیرانی مەشق و ڕاهێنانیان پێ بکەنەوە.
تۆ وەرە کورد بیت و بڕۆیتە سەنگەری شەڕکردن و ڕیزی سوپای ئینکیشارییەت و ڕێکخراوی قاعیدەی تیرۆرست و تیرۆرستانی تر و بەعس و شتەوە و مێژوو و شەڕەف و هەموو شتێکی خۆت ئەتککەیت و دایک و خوشک و کچەکانی ئێزدایی، کە هەموویان دایک و خوشک و کچی خۆتن، لە بازارەکانی ڕەقە و موسل و حیجاز و عوککاز، بکەیت بە کەنیزه و ڕادەستی شیشانی و ئەفگانی و یەمەنی و سوری و میسیریان بکەیت و لە کۆجۆ برایە ئێزداییەکانت بکەیت بە کۆیلە و دواتر لەگەڵ لەشکری جەهالەتی سەربە دەوڵەتی خەلافەت کۆکوژیان بکەیت!
گێلە فەقێ، فەقێی خەتێ، دەی با ئەو کوردەی باشوور، ئەو کوردە سەگبابەی، گەوادی و بەرگری بۆ عارەبێکی پێ پەتی دەکات و دژایەتی ئێزداییە ڕەسەنەکان دەکات، با بڕۆن پشکنینی (دی ئێن ئەی) بۆ کوردبوونیان بکەن، بزان نیوەی زیاتری تورک و پارس و عەرەب و ئیغریقی و ئەفریقی و گەواد دەردەچیت یاخود نا!
ئەو جۆرە کوردەی هەر دەڵێی فرچکی به گەوادی و خۆ بەکەم زانی گیراوەتەوە. خۆت و مەلا شەفیقی گوپاڵ خوار، مەلا شەفەی مەندیل زل و بێ عەمەل، شەو و ڕۆژ، فەلەستین وا و قودس وا، کوڕە هەی ناحاڵی و خۆفرۆشینە، ئەوە ئێوە کەرامەت و شەرم و ڕووتان نییە؟
تۆ و مەلای جاشوڵکە، خۆتان کەرکوک و عەفرین و ئامەد و سنە و و خاکتان چوارپارچە و پڕی برین و تەعریب و تەتریک و تەفریسە، کەرە وڵاخینە، قودس و فەلەستین بە ئێوە چی؟
وەڵاهی ئێوە هەرشایەنن دوژمن لێتانبخوڕێت و سوارتان بێت و پێتان ڕابوێریت.
ئاخ جاشە فەقێ ئاخ.
قەناصێکم بەشانەوەیە..
نازانم سەری کێی پێ هەڵگرم!
تورکێکی کەمالیست.
عەرەبێکی ڕەگەزپەرست.
یان فارسێکی شۆڤێنی.
یان بیدەم لە تەپڵە سەری ئەو گێلە فەقێیە!
مینێکم بە دەستەوەیە،
نازانم لە بنپێی کێ بیتەقێنمەوە.
دوژمنێک لەباکوور
دوژمنێک لەرۆژئاوا
دوژمنێک لە رۆژهەڵات.٭
یان بەو فەقێ و مەلا جاشانەی باشوور هاهاها
٭ بەشێک لە هونراوەی” حەوزی ماڵە هەژارێک”ی قوبادی جەلیزادە وەرگیرانە.
٭ تێبینی:یان بیدەم لە تەپڵە سەری ئەو گێلە فەقێیەی باشوور، خۆم بۆم زیادکردووە.
