عیماد عەلی: سەرەتای سەرەولێژبوونی گڵۆڵەی دەسەڵاتەکەی هەرێمی کوردستان.
پەندێکی لوری خانەقینی لای ئێمە هەیە دەڵێت؛ بورە بورە کردم نەهاتیت و بازەبازە کردم نەهاتیت، دواجار خۆت وە پای خۆت هاتیت.
بۆ بەدبەختی تاوەکو ئەمرٍۆش هێزی چەواشە لەکوردستان لەبرەودایە و رەش بە سپی پیشان دەدەن و ئەم هێزانە لە لوتکەی ناراستگۆییدان و بەهیچ تەرٍ نابن و بۆ چرکەیەکیش بیر لە رەفتار و گوفتاری خۆیان ناکەنەوە و شەرم دایانناگرێت.
کە پرسیارم لە هاورٍێیەکم کرد بۆ وایە؟ وتی هیچ خەفەت مەخۆ ئەم سەرەقاپە بۆ ئەم مەنجەڵە دروستکراوە و هیچ بیرکردنەوەی ناوێت. ئەگینا، تۆ شکست بە سەرکەوتن بەم میلەتە دەفرۆشیتەوە و زۆرینەیان باوەرٍ دەکەن و هەر کەسەو دەستی بە کڵاوەکەی خۆیەوە گرتووە و نقەی لێبرٍاوە، تۆ بەراوردی ئەم میلەتە لەگەڵ میلەتانی دونیا بکە و ئەو وزەیەی لە میلەتی گورج و چالاکدا هەیە بخوێنەوە، کەلێرە بونی نیە. وتم ئەمەش هۆکارەکە هەر دەسەڵات و زوڵم و ستەم و مامەڵە و نەزانی ئەوانە، ئەگینا کورد میلەتێکی ئازا و چاونەترس و بوێر و حەقپەرستە، وتی ئەوسا وابوو، پێش زاڵبونی ئەمانە نەک ئێستا.
ئەوەتا ئەو داوایەی عیراق لە پێش چەند ساڵێک لە هەرێمی هەبوو، ئەم دەسەڵاتە رازی نەبوو، ئێستا بە تەنازولێکی خوشکێن و سوپاسنامەوە رازیبوە، بەراستی ئەو پەندەی لای ئێوەی زۆر گونجاوە بۆ ئەم دەسەلات و ئەم دۆخەی خۆی تێخستووە. ئەوەتا خەڵک هیچ روحێکی نەتەوەیی و نیشتمانی تێدا نەماوە و چاوەرٍێی ئەوەیە هێزە نەتەوەیی و رەگەزپەرستەکانی بەغدا رزگاری بکەن و لەم هێزانەی خۆی رزگاری بێت، کەچی ئەمان تەنازولی گەورە بە دەستکەوت و بردنەوەی پێی دەفرۆشنەوە. ئەوەتا بۆ نمونە لەم رێککەوتنە خەڵکیان بەوە هەڵخەڵەتاند کە جێگری بەرێوەبەری کۆمپانیای سۆمۆ لە کورد دەبێت و هەناردەی نەوتەکە هاوبەشە، کەچی لە راستیدا بەغدا قسەیەکی لاستیکی لەوبارەوە کردووە، گوایە پێکهاتەی سۆمۆ گۆرانکاری بەسەردا دێنن نەک باسی هیچ پۆستێکیان کردبێت بیدەن بە کورد، ئەگینا گۆرٍینی فەرمانبەرێکیش لەو کۆمپانیایە گۆرٍینی پێکهاتەکە دەگەیەنێت. داهاتەکە لە ژمارەی حسابی لە بانق دادەنرێت و بە رەزامەندی سودانی نەبێت بە هیچ کەسێک فلسێکی لێ دەرناکرێت، ئەمەش بە سەرکەوتن و سەربەخۆیی بریاری سەرفکردنی بە خەڵک دەفرۆشنەوە و تەنانەت بەرزترین سەرکردەی کورد سوپاسی هەڵوێستی سودانیش دەکات.
تورکیا هیچ پەیوەندیەکی لە بارەی نەوتەوە بە هەرێمەوە وەکو لایەن نامێنێت و ئەگەر ئەویش باسی قەرزو قۆڵەی سەر هەرێم نەکات، تەنها عیراق مامەڵەی لەگەڵدا دەکات و دەبێت هەرێم سەیری دەستی ئەوان بکات و بەس، کەچی ئەمان هیچ لەوبارەوە نادرکێنن. بەو هەموو زیانەی لە پێناو رێککەوتنە پەنجا ساڵیەکە لەم چەند ساڵەدا بە کوردیان گەیاند، ئێستا دەڵێن کۆمپانیا بیانیەکان ئیستیغلالی بارەکەیان کردووە و ستەمیان لەکورد کردووە، ناڵێن بە ئیدعای ئابووری سەربۆخە و ئیفلاسبونی بوغدا بەخۆیان هەموو ملکەچیەکیان دەربرٍی. ناڵێن ئەو هەموو قەرزە کە ئێستا تکاو رجا لە بوغدا دەکەن بیداتەوە و جارێک هیچ قسەیەکیان لەو بارەوە لە بوغداوە وەرنەگرتووە. ناڵێن ئەمە سەرەتای شکستی گەورە و دووبارە نسکۆ و ئاشبەتاڵی گەورەی سەردەمە و تا ئێستاش لافی دەستکەوت لێدەدەن و بەردەوامن لە ململانێی حزبی و کەسیی منداڵانەی ملشکێنی خۆیان.
با خەڵکی کوردستان باش بزانن کە ئەمە سەرەتای ملکەچبونی گەورە و کەوتنە لێژی گڵۆڵەی ئەم دەسەلاتەیە بە هەموو لایەنەکانیەوە. لەبەر ئەوەی:
* تۆیەک خاوەن قەوارەی نیمچە دانپێنراو بویت، ئێستا بەخۆت لە نێوقەوارەی دەوڵەتێکدا دووبارە وەکو پارێزگایەک گرمۆڵە کرایتەوە، کە بەهیچ شێوەیەک نابێت باسی پەیوەندیی دەرەوە و بازرگانی نیودەوڵەتی بە بێ رەزامەندی ناوەند لەگەڵ هیچ کەسێکی تردا بکەیت.
* بودجە و رۆڵی توندرٍەوە رەگەزپەرستەکانی عیراق لە رۆژی پێنجشەممە لە گفتەوگۆی بودجە لە کاتی دارشتنی یاسای نەوت و گاز بە روونی بۆت دەردەکەوێت و پێگەی تۆی کورد و شکستی سیاسیت بۆ هەمووان پیشان دەدات، کە ئایندەت چۆن دەبێت و بە چی شێوەیەک لە هەموو شتێکدا چاوەرێی دەستی ئەوان دەکەیت و وەکو میزی خوشتر روو لەدواوەیت.
* دەبێت سبەی رەزامەندبیت کە دەرچە سنوریەکان بەدەست برا چاو رەشە غیرۆاقیىەکانمانەوە بن و سوپای عیراقیش بە بێ هیچ گرفت و تەگەرەیەکی لە سلێمانی و هەولێر و دهۆک و هەڵەبجەش تەراتێن بکات.
* گەورەترین شکستی نەتەوەیی کورد لەم ئەزمونەدا، خۆی لە نەهێشتنی باوەرٍبونی هیچ کوردێکە بە خۆی و بە هیچ ئەزمونێکی کوردی تر لە ئایندەی نزیک و دووردا و نەهێشتنی باوەرٍبوون بە توانا و فکر و عەقڵی کوردیە، کە ئەم نەزانانە لایەنی نەرێنیان لە مێشکی نەوەکانی ئایندەمان جێگیر کرد و بە درێژایی چەندین ساڵی تر و زەرەر و زیانی گەورەتر نەوەکان چاورێی هەلێک بن، بۆ ئەوەی لە سفرەوە دەستی پێ بکەنەوە.