رزگارکـردنی چـوار منـداڵ، لە دوای چـل رۆژ.
ئامادەکردنی/ رەزا شـوان
چـوار منـداڵی کـۆڵـۆمبی، دوای کەوتنـەخـوارەوەی فـڕۆکـەکەیـان، چـۆن دوای (40) رۆژ لە جەنگەڵە چڕەکانی ئەمازۆنی کۆڵـۆمبیادا بە زیندوویی مانەوە ڕزگاریـان بوو؟
چـوار منـداڵی کـۆلـۆمبی کە ( 40) ڕۆژ لەمـەوبەر، لە کەوتـنەخـوارەوەی فـڕۆکەیـەکی بچـووک، کە هـەڵـیگرتبـوون ڕزگاریان بـوو. لە جەنگەڵەکانی کـۆڵـۆمبـیا بە زینـدووی دۆزرانەوە، ئەمەش ڕووداوێکە کە زۆرێک بە پەرجـۆ”موعجـیزە” وەسفیان کردووە.
لـێسلی (13ساڵ)، سۆلـینی (9 ساڵ)، تیـێن نوریێـل (4 ساڵ) و کریستین (1 ساڵ) لە جەنگەڵ ڕزگارکران و ئێستا لە نەخۆشخانەی سەربازیی (بۆگۆتا) چارەسەر وەردەگرن.
منـداڵەکان سەر بە هـۆزی ڕەسەنی ویتۆتـۆن و لە دوای کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەیەکی جۆری (سیسنا 206 ) کە ئەوان و دایک و باوکـیان و ئامۆزایەکـیان و فـڕۆکەوانەکەی هـەڵگـرتبـوو، کەوتە خوارەوە و تێکشکا. لە دارستانـەکەدا ون بوون. ئەو سێ کەسە پـێگەیـشـتووە مـردبـوون و تەرمەکـانیـان لە شـوێـنی ڕووداوەکە دۆزراونـەوە. بـەڵام چـوار منـداڵـەکە، نە بە زینـدوویی و نە بە مـردوویی دیـارنەبـوون و نەدۆزرانـەوە.
هـێزێک سەربـازی کە لە ( 100 ) سەربـاز پـێکهاتبوون، چەنـدیـن سـەگی راهـێنراوی پـۆلـیسی، چەنـد هـێـلیکـۆپتـەری سەربـازی، خـەڵکـێکی زۆری نـاوچـەکە، بـە نـاو دارسـتانەچـڕەکانی ئەمـازۆنـدا دەگـەڕان کە نـاویـان لـێنابـوو ” گـەڕانی هـیوا” کە بۆ دۆزینـەوەی چـوار منـداڵـەدا دەگـەڕان. کە ناوچەیەکی پـڕ لە مەتـرسی و دژوارە. پـڕە لە پـڵـنگ رێـوی و ئـاژەڵی دڕنـدە و لە جـانـەوەری زیـانبەخـەش. تێکـڕاش (2656 ) کیلـۆمەتـر بەم دارستانـدا گەڕان، رۆیشتنی نـاو دارستانیش زۆر زەحمەت و سامناکە.
زۆر کەس پرسیاری ئەوەیـان کرد، کە چـۆن ئـەم منـداڵانە تـوانیویانە بۆ ماوەی ( 40 ) ڕۆژ لە جەنـگەڵـدا بـمێنـنەوە و بـژیـن.
لەو چـوارچێـوەیەدا تـۆڕی “فـۆکس نیـوز”ی ئەمریکی لە زاری بەرپرسان و ئەندامانی بنەمـاڵەی ئەو منـداڵانەوە بڵاویکردەوە، بە خواردنی ئاردی کاساوا و میـوە و میوەکانی نـاو دارسـتانەکە تـوانیـویـانە بـۆ مـاوەی (40) ڕۆژ بـژیـن.
مامی منـداڵـەکان (فـیدنسیۆ ڤالـێنسیا) بە ڕۆژنـامەنووسانی ڕاگەیـاند: “کاتێک فـڕۆکەکە کەوتە خوارەوە، برازاکانم ئاردی (کاسوایـان) لە پاشـماوەی فـرۆکە تێکشکاوە دەرهـێنا بوو و بەم شـێوەیە ڕزگـاریـان بـوو.
ڤـالـێـنسیا زیـاتر لەسەری رۆیی و وتی: دوای ئەوەی ئاردەکەیـان تەواو بوو، دەستیان بە خـواردنی تـۆو و میـوە کـردبوو”.
(ئاسـتریـد کاسـێـریـس) سـەرۆکی پەیـمانـگای کـۆڵـۆمـبی بـۆ خـۆشگـوزەرانی خـێـزان، ڕایگەیـانـد، منـداڵەکان بەخـتیان باش بـووە، چونکە ڕووداوەکە لە کۆتاییەکانی بەهاردا ڕوویـداوە کاتـێک دارسـتانەکە” لە کـاتی دروێـنـەکـردنـدایـە.”
هەرچەنـدە ئەم رووداوە لە ( 1 ) مانـگی مایـۆدا رووی دا، لە شوێنی کەوتنەخـوارەوەی فـڕۆکەکەدا، ئەو منـداڵانە نەدۆزرانـەوە، بەڵام تـیمی ڕزگارکەران هـەنـدێک بەڵگەیـان لەسـەر مـانـەوەیـان دەسکـەوت، لـەوانـەش: دۆزیـنـەوەی شـوێـن پـێـیـان و دایـبی و شـووشەیەکی منـداڵ و میـوەی ددانی منـداڵ.
منـداڵەکان نـزیـکەی پـێـنج کیلـۆمەتـر لە دووری شوێـنی کەوتنەخوارەوەی فـڕۆکەکە دۆزراونـەوە.
ژەنـەڕاڵ (پـێـدرۆ سـانچـێـز) کـە سەرکـردایـەتی گـەڕانـەکەی کـردووە، سـەبـارەت بە ڕزگـارکـردنیان وتی: کاتێک کە ئێمە ئەم منـداڵانەمان دۆزینەوە زۆر لاواز ببـوون. بە دڵـنیاییـەوە هـێزیـان تەنهـا ئەوەنـدە مابـوو، کە بتـوانـن هـەنـاسە بـدەن یان دەسـت بۆ میـوەیەکی بچووک بۆ خۆاردن بەرن یا بۆ خواردنەوەی دڵـۆپێک ئاو لە دارستانەکەدا.
وتـیشی:” منـداڵەکـانمان دۆزییـەوە، ئەمـە پەرجـۆیـە، پەرجـۆیـە، پەرجـۆیـە”. ئەمـە “رۆژێـکی جادوویـیە”.
خاڵـۆزاى منـداڵەکان بە ڕادیـۆیەکی کـۆڵـۆمبـیاى ڕایگەیانـد، کە ئاوچەوانی منداڵەکان پـڕن لە بـریـنی شـوێـنی پێـوەدانی مێـشـوولە، بـەڵام بە پـێـچـەوانـەوە “باشـن”.
داپیـرەی منـداڵەکـان (فـاتـیمە ڤـالـێـنسیا) ش لای خـۆیەوە ئامـاژەی بـەوەدا، کە ئەوە سـروشتی “جـەنـگاوەری” لـێـسلی خـوشـکە گـەورەیـان بـووە، کـە ڕێـگەی داوە لە ژیـانـدا بمـێنـنەوە.
داپیـرەیان ئاماژەی بەوەشکـرد:” لـێسلی بەزۆری ئاگاداری خوشک و بـراکانی بووە، کـاتـێک دایـکی کـاردەکـات. ئەو (کاساوا) و میـوەی دارسـتـانی پـێـدەدان”.
دوای راگەیـاندنی ڕزگـارکردنی ئەو منـداڵانە ، سەرۆکی کۆڵـۆمبـیا (گـوستاڤـۆ پێـترۆ) ئـەو منـداڵانـەی بە “نمـوونەی مـانەوە” وەسفکـرد و پـێـشبینیکـرد کە داسـتانەکەیان “لە مێـژوودا دەمێـنـێـتـەوە” وتیشی:”منـداڵەکان بە تەنیـا بـوون، توانیویانە بە تەنیا بـژیـن.. بە خـۆڕاگـرییان و میهـرەبـانی دارسـتانەکە رزگـاریان بـوو .