لوقمان مستەفا: گرنگی بەستنی کۆنگرە.

لوقمان مستەفا سالح

ئەرک نەبێت، کلیک بکەرە سەر سمبولی فەیسبووک، ئەم بابەتە بنێرە سەر بەشەکەت

كۆنگرە بەرزترین دەستەڵاتە، كۆبوونەوەی گشتیی حزبە کە تیایدا سیاسەت ‌و ستراتیژ و ئامانجەكانی حزب و پەسەندكردنی پەیڕەو و پڕۆگرام نوێدەکرێنەوە.
ھەڵبەتە هەموو حزبێکی سیاسی پێویستی بە ریفۆرمی نێو خۆیی هەیە بۆ ئەبدەیت کردن و رێکخستنەوەی دیسپلینی کاری نێو خۆی حیزبەکەی.
بێگومان وەک لە زۆرینەی پەیرەو پرۆگرامی حزبەکاندا هاتووە، 4 ساڵ جارێک گۆنگرە و کۆنفرانس ئەنجام دەەدرێت گەر بارو دۆخ لەباربێت، هەرحاڵەتێک هاتەپێش و بووە هۆی دواخستنی ئەو پرۆسەیە، حزب بۆی هەیە ئەو پرۆسەیە دوابخات تا کەشێکی گونجاو و لەبار دێتە پێش.
وەک چارەسەرێك بۆئەم كێشەوگرفتانە هێشتنەوەی حزب لە بارودۆخێكدا كەبتوانێ‌ بەكارو چالاكیەكانی هەستێ‌، كۆنگرە باشترین چارەسەرە و پێداوستیەكی سیاسی‌ گرنگە.
ھەر بۆ زانیاری یەكەم كۆنگرەی حزبی لەشاری (بولتیمور)ی ئەمریكی لە سالی( 1831)ز بەسترا، لەمڕۆدا زۆربەی حزبەكانی جیهان پەیڕەوی لێدەكەن‌و بەشێوەی جیاواز كۆنگرە دەبەستن.
ھەر بۆیە وەک ریفۆرمی نێو خۆیی حزب باشترین بەدیل کۆنگرە و کۆنفرانسە، بەمەرجێک لە بەرژەوەندی حزب بێت نەک تاکەکەسی، وەک هەمووان دەزانین لە کۆنگرە و کۆنفرانسەکانی پێشوو چەن حیزبێکدا چەند بەرێزێک بەرپرسیارێتیان وەرگرد وەک پێویست لە ئاست ئەو بەرپرسیارێتیەدا کارو بەرپرسیارتیان ئەنجام نەدا، لە هەر ئۆرگانێکی حزبی کاریان کردبێت سەرکەوتوو نەبوون، بۆ یە پێویستە لە دوای کۆتایی ھاتنی کۆنگرە، ئەنجامەکانی لەئاست چاوەڕوانی کادرانی خوارەوەبێت بەڕێژەیەکی باش.
ئەو بەڕێزانەی دەبن بە ئەندامی سەرکردایەتی و بەرپرسیارێتی ئۆرگانێکی کەوتە سەرشان، دەبێت کادری گەنج و ئەکادیمی و ڕۆشنبیر و کەسانی شارەزای بوواری سیاسەتی سەردەم بن، چونکە حیزب کەلە دەسەڵاتدا بوو چی لە ڕوویی ناوخۆیی یان لە دەروە زیاتر چاوی لەسەرە، حیزبی گەورە ھەمیشە بەرچاوترە، بۆیە پێویستی بە کەسانی بەهێزو خاوەن بارگراوندی رۆشنبیری و بڕیاری جدیە. چونکە هەمووان چاویان لە ھەڵسوکەوتی ئەندامانی سەرکردایەتیە لە ھەر ئۆرگانێکدابن، لەبەر ئەوەی داینەمۆی هۆشیار کردنەوە و تێگەیاندی خەڵک و میللەتن، دەبێت هەر بەڕێزێک لە پۆستێکدا دانرا بۆ خزمەت کردن، لە ئاست گەورەی و متمانەی حیزبەکەیدا بێت. بەڵام بیرمان نەچێ ئەوەی حزبە مۆدێرن و سەركەوتو دیموكراتخوازو گۆڕانكارەكان جیادەكاتەوە لەوانی كە ئەوەیە كە كۆنگرەكانیان لەڕوی چۆنایەتیەوە پڕماناو ناوەرۆكەوە زۆرترین گۆڕانكاری دەكەن، چ لە گۆڕینی كەسەكان‌و چ لەبیرو بۆچون و ستراتیژ و هۆكارەكانی گەشتن بە ئامانج‌ و ھەیکەلی حزبدا.
پێویستەو بەگرنگ دەزانرێت کە ئەندامانی کۆنگرە ھۆشیاری یاساییان ھەبێت، بۆ لە قاڵبدانی حیزبەکەیان و پەیوەستکردنی بەمادەیاساییەکان، بەلانی کەم ئاگاداری یاسای حیزبەکانبن ( قانون الاحزاب ) یاسای ژمارە (17) ساڵی 1993 یاسای حیزبەکانی هەرێمی کوردستانە، بە ڕوونی ئاماژەی پێکراوە، کە لە دەقی مادەی ( چوار)دا بە تایبەت لە خاڵەکانی 1 و 3 و 4 و 5 و 6 داهاتووە دەڵێت: مەرجە بیروباوەڕو ئامانجەکانی حیزب ئەمانەی تێدابێت:
1- چەسپاندن و پەرەپێدانی ئەو ماف و دەسکەوتانەی کە گەلی کوردستانی عێراق بەدیهێناون.
2- بەدیهێنانی ئامانجەکانی بەڕێوەشوێنی ئاشتیانە و دیموکراتیانەو باوەڕهێنانن بە دەستاودەستکردنی دەسەڵات (تداول السلطە) بەبێ پەنابردن بۆ توندوتیژی و ئیرهاب و لە خشتەبردن.
3- بەکارهێنانی شێوازی دیموکراسیانە لە ژیانی حیزبایەتیدا.
4- بڵاو نەکردنەوەی دوبەرەکی و جیاوازی لە ڕەگەزو ئاین و مەزهەبدا.
5- بە مەرجێ بەرنامەو پەیڕەوەناوخۆییەکەی پێچەوانەی پەیڕەوی گشتی نەبێت.
پێویستە حیزبەکانی هەرێمی کوردستان بە سەرجەم خاڵەکانی ئەم مادە یاساییەوە پابەندبن، بەڵام پابەند نەبوونیان پێوەی هەروەک لە مادەی چوار ئاماژەمان پێکردووە، هۆکارێکی سەرەکی پاشەکشێ و داڕووخانیانە لە گۆڕەپانی سیاسی و جوڵانەوەی ئازادی خوازانەی گەلی کوردستاندا.
لەبەر ئەم ھۆیانەیە کەدەبێ حیزبی سیاسی لەپێناو بەدەستهێنانی ئامانجە بنەرەتییەکانی سەرکەوتوانە ئەرکەکانی ڕاپەرێنێت. ئەمەش دەبێتە هۆی ئەوەی کە ئاستی متمانەی هاوڵاتیان بە حیزبی سیاسی و کادیرەکانی زیاتر بێ. ئەم متمانە زۆرەش، وا دەکات لە هەڵبژاردنەکان براوەبێت و دەسەڵات بەدەست بھێنێت و بەردەوامی بدات بە ژیانی سیاسی، وە حیزبی سیاسی لە رێگای جێبەجێکردنی ئەو ئەرکانە ئەوا بە ئامانجە سەرەکییەکەی خۆی دەگات، کە ئەویش گەیشتنە بە دەسەڵات.
گومانی تێدا نیە ئەگەر حیزبایەتی بە ڕەوشت بەرزی بکرێ، ئەوە بە دڵنیایەوە کۆمەڵگایەکی تەندروستمان دەبێت. بۆیە گرنگە ئەندام كۆنگرەكان ئەوە بزانن كە گۆڕانكاری ڕیشەی و بنەڕەتی تەنها بەوان دەكرێ‌‌ و ئەرك‌و بەرپرسیارێتی ئەوانە، بۆیە لەکۆنگرەدا پێویستە و دەتوانن بوێرانەو بەرپرسانە‌و خۆنەویستانە و نوێخوازانە زۆرترین گۆڕانكاری ئەرێنی بكەن، وەهیچ بەهانە‌و پاساوێك لەم ئەرك‌و بەرپرسیارێتیە مێژوییە، یان دوودڵیان نەكات و چاو نەترسانە بەشداری و گتوگۆی تێرو تەسەلی خاڵ بەخاڵی پەیڕەوی ناوخۆبکەن.