شــــــــوان خورشـــــید: لە ئەگەری کشانەوەی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی،عێراق بەرەو کوێ دەڕوات؟
هەر لەسەرەتای ڕوخانی ڕژێمی سەرکوتکەری عێراقەوە، لەسەر دەستی هاوپەیمانان بەسەرۆکایەتی ئەمەریکا، ویستی وەدەرنانی هێزەکانی ئەمەریکا لە عێراق، جێی باس و خواس بوەو میدیایی جیهانی بەخۆیەوە سەرقاڵ کردە. وەک لەسەرەتای پڕۆسەی ئازادی عێراقەوە وەدەرنانی ئەمەریکاو هێزە هاوپەیمانەکانی ویستی سونە مەزهەبەکان بوو، بەجۆرێک سونەکان شەڕگەی ئاشکراو خوێناویشیان دژی ئەمەریکا کردەوەو، لەهەموو عێراقدا چالاکیان دژی هێزی سەربازی و دیبلۆماسی ئەمەریکا دەکرد, وەک نمونەیەک فەلوجەیان کردبوە گۆڕەپانی مەرگ بۆ هێزە ئەمەریکیەکان. دوای خامۆش بونەوەی ناڕەزایی و شەپۆلی توڕەیی سونەکان، ئەمجار لایەنە شیعەکان ویستی وەدەرنانی هێزەکانی ئەمەریکایان کەوتە سەر، بەتایبەت ئەو هێزو لایەنانەی لە ئێرانەوە نیزیکن و لەگەڵ مانەوەی ئەمەریکا و بەرژەوەندیەکانیاندا نەبون.
بەڵام ماوەیەکە باس و خواسی دەرکردنی هێزەکانی ئەمەریکا کە ئێستا وەک هێزێکی ڕاوێژکاری و یارمەتیدەر لەعێراق و هەرێم بنکەو بارەگایان هەیە، بۆتە داواکاریەکی سەرەکی و بۆ ئەو مەبەستە ڕۆژانە بنکەکانی هاوپەیمانان لەلایەن هێزەکانی نزیک لە ئێران دەکرێنە ئامانج و مقاوەمەی ئیسلامی عێراقیش بەرپرسیارێتی خۆی لە هێڕشەکان دەردەبڕێ. داوای کشانەوەی هێزەکانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژ بە داعش دەکەن. تایبەتتر دوای شەڕی ئیسرائیل و حەماس لە فەلەستین.
هێڕشەکانی سەر هێزەکانی ئەمەریکا لە عێراق و سوریاو هەرێمی کوردستان چڕتر بوەتەوە، ڕۆژانە بنکەو بارەگای هێزەکانی هاوپەیمانان بە درۆن و موشەک دەکرێنە ئامانج و، کشانەوەی هێزە بیانیەکانیان کردۆتە پاکیجێک لەپای دەستدرێژیەکانیان، لەبەرامبەردا هێزەکانی ئەمەریکاش لەناو عێراق و سوریا وەڵامی جەرگ بڕی ئەو هێزانە دەدەنەوەو چەندین گورزیان لێ داون بەئاشکرا. بەڵام ویستی وەدەرنانیان ڕۆژ لە دوای ڕۆژ زەقتر دەبێتەوە. چونکە ئەوە ویستی ئێرانە لەڕێی گروپە چەکدارەکانی نزیک لەخۆی و حکومەتی عێراقیش ناتوانێ ڕێگەیان پێ بگرێت، یان باشتر بڵێین توانای بەسەریاندا ناشکێ. چونکە ئەو هێزانە بۆ بەرژەوەندی ئێران دروست بونەو، بە ویستی ئەوانیش دەجوڵێنەوە.
جا حکومەتی عێراق کەوتۆتە دوڕیانێک دەرچونی لێی زۆر ئەستەمە، بە مانەوەی هێزەکانی ئەمەریکا دەکەوێتە بەر توڕەیی هێزە ملیشیاکان و ئێرانیش نیشانەی پرسیاریان دەخاتە سەر،گەر لەگەڵ وەدەرنانی هێزەکانی ئەمەریکاش بێت.
ئەمەریکا هەروا بەئاسانی بنەو بارگەی ناپێچێتەوەو عێراق لەسەر سینییەکی زێڕین پێشکەش ئێرانی نەیاری بکات. هەروەک ڕۆژنامە شەرقول ئەوسەت لە تازەترین ڕاپۆرتی دا لە 26ی کانونی دووەمی ساڵی 2024دا لەزاری بەرپرسانی ئەمەریکاوە بڵاوی کردەوە، کە کشانەوەی ئەمەریکا لە عێراق بێ باج نابێت و، هێڕشەکانیان بۆ سەر گروپە چەکدارەکانی نیزیک لە ئێران ڕاناگرن.
هەرچەندە نوسینگەی ڕاگەیاندنی سەرۆک وەزیرانی عێراق ڕایگەیاند،کە وتووێژەکانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی و عێراق ئەمڕۆ 27ی کانونی دووەمی 2024گەڕی یەکەمی وتوێژی دووقۆڵی عێراق و ئەمەریکا بۆ کۆتایی هێنان بەئەرکی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژی داعش دەستی پێ کردوە. لای خۆشیەوە واشنتۆن ڕۆژی پێنجشەمەی ڕابردوو پێکهێنانی گروپی کاری لە پسپۆڕانی سەربازی و بەرگری لە چوارچێوەی لێژنەی باڵای سەربازی هاوبەش لەگەڵ بەغدا ڕاگەیاند، هەرچەندە وەزارەتی بەرگری ئەمەریکا لە ڕاگەیاندراوێکدا ئاماژەی بەوەداوە،کە کۆبونەوەی لێژنەی باڵای سەربازی نێوان عێراق و ئەمەریکا بۆ گفتوگۆکردن نیە لەسەر کشانەوەی هێزەکانی هاوپەیمانان. لای خۆشیەوە بەرپرسانی عێراق هیوای ئەوە دەخوازن گفتوگۆی بەغداو واشنتۆن دەسپێکێ بێت ببێتە هۆی کەمکردنەوەی وردە وردەی هێزەکانی هاوپەیمانان لەسەر خاکەکەی. بەڵام گروپە چەکدارەکانی سەر بە ئێرانیش پێیان وایە! ئەمەریکا جگە لە زمانی هێز لە هیچی تر تێناگەن و مقاوەمەی ئیسلامی عێراق هەڕەشەی ئەوە دەکەن کە لەژێر گوشاری ئەوان ئەمەریکای کۆکردۆتەوە لەسەر مێزی گفتوگۆ.
ئێستا قسە لەسەر ئەوەیە ئەمەریکا هەروا بە ئاسانی عێراق جێ دەهێڵێت بۆ ئێران و گروپە چەکدارەکانی نزیک لە ئێران، هەموو ئاماژەکان وا دەردەکەون کە کارێکی وا ئاسان نیە، وەک لە لێدوانی بەرپرسانی ئەمەریکاوە دەردەکەوێ،گەر نا کشانەوەی هێزەکانی لە کوێ و کاندید کردنی باڵوێزێکی نوێ بۆ عێراق لەپای چی، وەک لە پێگەی فەرمی کۆشکی سپیدا هاتوە، کە جۆ بایدن تریس ئان جاکۆبسۆن لە شوێنی ئیلینا ڕۆمانۆوسکی بۆ پۆستی باڵاو ڕگەپێدراوی ئەمەریکا لە عێراق کاندید کردوە وەک باڵوێزی تازە لە عێراق.
جێگەی خۆیەتی لێرەدا بپرسین و وای دابنێین، هێزی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی بەسەرۆکایەتی ئەمەریکا، لەعێراق پاشەکشە دەکات و بەیەکجاری عێراق جێ دەهێڵێت، ئەو کات شتێ دەمینێ بە ناوی حکومەتی عێراق، جارێ ئەمەریکا وا ئێستا لەسەروبەندی پێگەیاندن و سەروەری عێراق دایە،گروپە چەکدارەکان لەسەروکاری عێراقدان، هەڕەشەن بۆ سەر دامەزراوەکانی وڵات و جڵەوی سیاسەتی وڵاتیان کردوە، لەلایەکی ترەوە ئێران و تورکیا بە هێڕش و دەسخستنە نێو کاروباری ناوخۆوە. نە سەروەریان بۆ هێشتۆتەوە. نە عورفی جیرانەتی.
جا ئەگەر ئەمەریکا لە عێراق بکشێتەوە، بە دڵنیاییەوە شتێ نامینێ بەناوی حکومەت، هەر ناوچەیەک لە عێراق دەکەوێتە ژێر دەستی گروپێکی چەکدارو، شەری ناوخۆش لەسەر ئاگرە، ئەگەر ئێستا تورکیاو ئێران بە موناسەبەو بێ موناسەبە سنور دەبەزێنن و سەروەری و پیرۆزی خاکی عێراق پێ شێل دەکەن، ئەوکات جەندرمەو پاسدار بێ هیچ بەهاو عورفی نێودەوڵەتی و هاوسێیەتی لە سەروی سەری دیوەخان پاڵی لێ دەدەنەوە، بۆیە زۆر لە چاودێرانی سیاسی پێیان وایە نە ئەمەریکا نیازی کشانەوەی لە عێراق هەیە، نە حکومەتی عێراقیش ئەوەی دەوێ. بەڵام بەغداو ئەمەریکا دەیانهەوێ جۆرێ لە شەرعیەتێکی تر بە مانەوەی ئەمەریکا بۆ دەستەبەر بکرێت، بڕیاری ئەو گفتوگۆیەی نێوانیشیان هەمان گفتوگۆکانی پێشووترە، بۆ ڕێکخستنی مانەوەو دیاریکردنی ئەرکەکانیان لە عێراق لە چوارچێوەی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژی شەڕی داعش.
